UZAKTAN ALGILAMA UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 13

Erdas Imagine programında, GIS analizlerine ve algoritmalara 3 ana araçla erişilebilir. Bunlar;
• Spatial Modeler Language (SML): SML ile amaca uygun GIS fonksiyonları ve algoritmaları, Erdas Imagine içerisinde modellenebilir.
• Model Maker ile oluşturulan grafik modeller: Model Maker aslında
SML’in grafik arayüzüdür. Kolay bir şekilde model oluşturulmasına imkan
sağlayan araçları içerir.
• Image Interpreter: Program içindeki hazır paket fonksiyonlardır. Model
Maker ya da SML ile oluşturulmuş programın içindeki hazır fonksiyonlardır. Komut pencereleri aracılığı ile kullanılırlar

Spatial Modeler Language (SML): SML ile amaca uygun GIS fonksiyonları ve algoritmaları, Erdas Imagine içerisinde modellenebilir.

Model Maker ile oluşturulan grafik modeller: Model Maker aslında SML’in grafik arayüzüdür. Kolay bir şekilde model oluşturulmasına imkan sağlayan araçları içerir.

Erdas Imagine programında, GIS analizlerine ve algoritmalara 3 ana araçla erişilebilir. Bunlar;
• Spatial Modeler Language (SML): SML ile amaca uygun GIS fonksiyonları ve algoritmaları, Erdas Imagine içerisinde modellenebilir.
• Model Maker ile oluşturulan grafik modeller: Model Maker aslında
SML’in grafik arayüzüdür. Kolay bir şekilde model oluşturulmasına imkan
sağlayan araçları içerir.
• Image Interpreter: Program içindeki hazır paket fonksiyonlardır. Model
Maker ya da SML ile oluşturulmuş programın içindeki hazır fonksiyonlardır. Komut pencereleri aracılığı ile kullanılırlar

Erdas Imagine programında Vektör verilerin analizlerine yönelik fonksiyonlar, ana ikon barda bulunan “Vector” ikonu altında toplanmıştır. ESRI data formatları herhangi bir dönüşüme gerek duymadan okunabilir, üzerinde işlem ve analiz yapılabilir. Bu formatlar ESRI Shapefiles, ESRI SDE, ArcInfo Vektor coverages’dir.

Uydu görüntüleri ya da hava fotoğrafları, arazi yükseklik modelleri üzerinde 3 boyutlu ortamda simüle edilirler. Virtual GIS ile gerçek dünya 3 boyutlu modellenerek; uçuş simulasyonlarının yapılması, bu simulasyonların avi animasyon dosyası olarak kaydedilmesi, askeri amaçlı olarak savaş planlarının oluşturulması, ulaşım koridorlarının belirlenmesi, görsel etkinin artrılması, kentsel yerleşim alanlarının
belirlenmesi gibi bir çok analizlerin yapılmasına imkan sağlar.

Flight Path Editor'den çıkartılan Rota Bilgileri tablosunda:

X Y: Uçağın rotasının başlangıç, dönüş ve bitiş noktalarının koordinatları,
ASL: Uçağın deniz seviyesinden olan yüksekliği,
AGL: Uçağın araziden olan yüksekliğidir.
Look Azimuth: Vertical “yaw” hareketlerinin yapıldığı eksendir. “Roll” ve “Pitch” eksenine 90°’dik, uçağı üstten alta doğru delen eksendir. Uçağın yönünün belirlenmesini sağlayan sağa ve sola dönüş hareketleri, bu eksen üzerinde olur.
Look Pitch: Uçağın iki kanat ucunu birleştiren hayali hattır. Uçağın burun aşağı ve yukarı hareketleri, bu eksen üzerinde olur.
FOV: “Field of View” Uçaktan arazinin perspektik görünümüdür.
Roll: Uçağın burnu ile kuyruk konisini birleştiren hayali hattır. Uçağın sağa ve sola yatış hareketleri bu eksen üzerinde olur.
Speed: Uçağın hızıdır.

Flight Path Editor'den çıkartılan Rota Bilgileri tablosunda:

X Y: Uçağın rotasının başlangıç, dönüş ve bitiş noktalarının koordinatları,
ASL: Uçağın deniz seviyesinden olan yüksekliği,
AGL: Uçağın araziden olan yüksekliğidir.
Look Azimuth: Vertical “yaw” hareketlerinin yapıldığı eksendir. “Roll” ve “Pitch” eksenine 90°’dik, uçağı üstten alta doğru delen eksendir. Uçağın yönünün belirlenmesini sağlayan sağa ve sola dönüş hareketleri, bu eksen üzerinde olur.
Look Pitch: Uçağın iki kanat ucunu birleştiren hayali hattır. Uçağın burun aşağı ve yukarı hareketleri, bu eksen üzerinde olur.
FOV: “Field of View” Uçaktan arazinin perspektik görünümüdür.
Roll: Uçağın burnu ile kuyruk konisini birleştiren hayali hattır. Uçağın sağa ve sola yatış hareketleri bu eksen üzerinde olur.
Speed: Uçağın hızıdır.

SRTM yeryüzünün topoğrafik haritasının çıkarılması amacıyla NASA tarafından yürütülen uluslararası bir projedir. Görüntüler global olarak elde edilmiş ve mekansal çözünürlüğü 76 metredir.

ERDAS IMAGINE programında eğime yönelik derece ve oran ilişkileri aşağıda belirtildiği gibidir.
• 45˚’lik açı, %100 eğimi,
• 90˚’lik açı, %200 eğimi,
• 45˚’den daha az eğim, %1-100 oranını,
• 45˚ - 90˚ arasındaki eğim, %100-200 oranını ifade eder.

ERDAS IMAGINE programında eğime yönelik derece ve oran ilişkileri aşağıda belirtildiği gibidir.
• 45˚’lik açı, %100 eğimi,
• 90˚’lik açı, %200 eğimi,
• 45˚’den daha az eğim, %1-100 oranını,
• 45˚ - 90˚ arasındaki eğim, %100-200 oranını ifade eder

Bakı haritası, sayısal yükseklik modelindeki her bir pikselin, eğimin hakim olduğu yöne göre düzenlenmesi ile üretilir. Bakı, kuzeyden başlamak üzere saat istikametinde 0°-360°’leri içerecek şekilde ve derece cinsinden ifade edilir. 90° Doğu, 180° Güney, 270° Batı ve 0° veya 360° Kuzey yönünü belirtir.

Bakı haritası, sayısal yükseklik modelindeki her bir pikselin, eğimin hakim olduğu yöne göre düzenlenmesi ile üretilir. Bakı, kuzeyden başlamak üzere saat istikametinde 0°-360°’leri içerecek şekilde ve derece cinsinden ifade edilir. 90° Doğu, 180° Güney, 270° Batı ve 0° veya 360° Kuzey yönünü belirtir.

Gölgeli kabartma haritaları, yükseklikteki değişimlerin bir resmini sağlamaktadır. Arazinin gölgeli kabartması, güneşin tanımlanan “Azimuth” (0°-360°) istikametine ve “Elevation” (0°-90°) yükseklik açısına bağlı olarak değişmektedir. Bu görüntüler, ya DEM verisinden veya DEM verisi üzerine çakıştırılmış (Drape) bir görüntü kombinasyonundan oluşturulur.

Sayısal yükseklik modelinden yararlanılarak elde edilen raster veri formatındaki münhani haritalarının oluşturulması, yükseklik farklarının birbirinden ayırt edilmesini kolaylaştırır. Bunlara Raster eşyükselti eğrisi haritası denilir.

Görünürlük analizi; Sayısal Yükseklik Modeli (DEM) üzerine, gözlemci olarak adlandırılan insan, GSM anteni, radar vb. nesnelerin yerleştirilmesine ve bunların arazide görebileceği veya göremeyeceği yerlerin ortaya çıkarılmasına olanak sağlar. Gözlemcinin araziden olan yüksekliği (AGL) veya deniz seviyesinden olan yüksekliği (ASL) ve görüş mesafesi ayarlanabilir. Görünürlük analizi ile; radyo
frekanslarının ulaşabileceği veya radarların kapsama alanları belirlenebilir.

“Görülebilirlik Analizi” bir çok fen ve mühendislik projesinin önemli işlem basamakları arasındadır. Görünürlük analizi ile; radyo frekanslarının ulaşabileceği veya radarların kapsama alanları elirlenebilir.Arkeolojik araştırmalarda hakim tepelerin belirlenmesi, baraj daha kurulmadan, sular altında kalacak arazilerin belirlenmesi ve varsa yerleşim alanlarının tespiti, arazide belirli bir koordinattaki ve yükseklikteki nokta baz alınarak kör alanların tespiti, belirli bir yükseklik baz alınarak kapsama alanlarının belirlenmesi ve yansıtıcı yerlerinin tespiti gibi bir çok uygulama örnek olarak
verilebilir.

Bakı haritası, sayısal yükseklik modelindeki her bir pikselin, eğimin hakim olduğu yöne göre düzenlenmesi ile üretilir. Bakı, kuzeyden başlamak üzere saat istikametinde 0°-360°’leri içerecek şekilde ve derece cinsinden ifade edilir. 90° Doğu,
180° Güney, 270° Batı ve 0° veya 360° Kuzey yönünü belirtir.

Kontrolsuz sınıflandırma (unsupervised classification) görüntü hakkında hiç
bir bilgi sahibi olunmadığı durumda, görüntüdeki spectral yansıma değerlerine
göre kümeler oluşturularak yapılan gruplamadır. Daha sonra bu kümeler sınıf
oluşturmak için kullanılır. Bu bağlamda doğru seçenek D seçeneğidir.

“Recode” komut penceresi, benzer sınıfların bir sınıf altında toplanmasına olanak sağlar. Görüntüde “Sulu Tarım 1”, “Sulu Tarım 2” olarak tanımlanmış sınıflar birleştirilerek “Sulu Tarım” isminde tek bir sınıf altında toplanır. Bu kapsamda doğru seçenek A seçeneğidir.