UZAKTAN ALGILAMA UYGULAMALARI II

Görüntü analizinde kullanılacak uydu görüntülerinin yazılıma aktarılması için Dosya → Raster veri içe aktar → Temel formatları içe aktar (File → import rasters data → common formats import (r.in.gdal)) seçilir.

Raster katman listesi (List of raster layer) bölümünden Band1’den Band7’ye kadar olan bantlar seçilir.

Çalışma sınırı belirlendikten sonra sayısallaştırma işlemi Sayısallaştırıcıdan çıkış (Quit digitizer) tuşuna basılarak sonlandırılır. Gelen ekranda değişiklikleri kaydet uyarısına Evet (Yes) denilerek çıkış işlemi gerçekleştirilir.

GRASS GIS yazılımında kullanıcılar tarafından kullanılabilecek birçok bitki indeksi tanımlanmıştır. Bu bitki indekslerinin uygulanabileceği arayüze (i.vi penceresine) Gö- rüntü → Uydu görüntüsü ürünleri → Bitki indeksleri (Imagery →Satellite images products→ Vegetation indices) seçilerek erişilebilmektedir.

Yapılan hesaplama sonucunda NDVI indeks değerleri (-1) ile (+1) arasında değişmektedir.

Kayalık alan, kıraç toprak kırmızı ve yakın kızılötesi bölgeler de benzer yansıtım özellikleri taşır. Bu yüzeylerde NDVI değeri sıfıra yakın değerler alacaktır.

Üretilen NDVI haritasını görsel olarak daha anlaşılır hâle getirmek için yeni renk değerleri atamak gerekmektedir. Bu işlem için Katman Yöneticisi (Layer Manager) penceresinden, üretilen NDVI_Haritasi üzerinde sağ tıklanıp açılan menüden Renk tablosunu belirle (Set color table) seçilir (

TC analizinde Landsat 8 uydu görüntüsünün altı bandı kullanılarak 4 farklı bitki indeksi oluşturulmaktadır.

GRASS GIS yazılımında kullanıcılar tarafından kullanılabilecek birçok bitki indeksi tanımlanmıştır. Bu bitki indekslerinin uygulanabileceği arayüze (i.vi penceresine) Görüntü → Uydu görüntüsü ürünleri → Bitki indeksleri (Imagery →Satellite images products→ Vegetation indices) seçilerek erişilebilmektedir.

Normalize Edilmiş Fark Bitki Örtüsü İndeksi (NDVI: Normalized Difference Vegetation Index) en sık kullanılan bitki indekslerinden birisidir. NDVI değeri eşitlik  yakın kızılötesi ve kırmızı bantlar kullanılarak hesaplanmaktadır. Yapılan hesaplama sonucunda NDVI indeks değerleri (-1) ile (+1) arasında değişmektedir.

TC analizinde Landsat 8 uydu görüntüsünün altı bandı kullanılarak 4 farklı bitki indeksi oluşturulmaktadır. Bu indeksler parlaklık (brightness), yeşillik (greennes), ıslaklık ve atmosferik sis indeksidir.

basit bitki oranı (SR: Simple Vegetation Ratio) indeksi

i.pca penceresinde ana bileşen dönüşümü için bant tanımlaması yapılırken en az iki adet bandın girdi veri olarak gösterilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte ana bileşen dönüşümünde girdi bant sayısı kadar çıktı görüntü üretilmektedir. Bu görüntülerin her birinin adı, çıktı raster adı için verilen ana isim (basename) adına ardışık sayılar eklenerek oluşturulmaktadır.

GRASS yazılımı kullanılarak ana bileşen dönüşümü yapmak için Görüntü → Görüntüyü dönüştür → Ana bileşenler (Temel bileşenler) (Imagery → Transform image → Principal components) seçilerek i.pca penceresi aktif hâle getirilir.

Yansıtım değerinin az olduğu düşük mekânsal frekansların vurgulanıp yüksek frekanslı detayların zayıflatılmak istendiği uygulamalarda alçak geçirgenli filtrelerin kullanımı uygundur. Tam tersi durumda ise yüksek geçirgenli filtre kullanılır. Alçak geçirgenli filtreler görüntüyü yumuşatırken (ortalama bilgi korunur), yüksek geçirgenli filtreler görüntünün ortalama bilgisini zayıflatan bir etkiye sahiptir.

Mekânsal filtreleme yöntemleri, görüntünün mekânsal frekanslarına dayanarak görüntü içindeki bazı özellikleri vurgulamak veya yok etmek için uygulanmaktadır. Filtreleme işlemi büyük çoğunlukla söz konusu pikselin yansıtım değerini ona komşu olan piksellerin yansıtım değerlerini kullanarak değiştirir. Bu ünite kapsamında mekânsal filtreleme olarak alçak geçirgenli ve yüksek geçirgenli filtreleme uygulamaları yapılacaktır. Filtreleme uygulaması bir önceki bölümde elde edilen birinci ana bileşen görüntüsüne uygulanacaktır.

GRASS GIS yazılımı ile görüntüler üzerinde filtreleme yapmak için Görüntü → Görüntüyü filtrele → Matris/konvolüsyon filtreleme (Imagery → Filter image → Matrix/convolving filter) seçilerek r.mfilter penceresi açılır. Açılan pencereden girdi raster haritasının adı (Name of input raster map) bölümünden birinci ana bileşeni temsil edene PCA.1 görüntüsü seçilir.

GRASS GIS yazılımı aracılığı ile yapılan aritmetik bant işlemleri GRASS GIS Raster harita hesaplayıcı (GRASS GIS Raster map calculator) arayüzü kullanılarak yapılmaktadır. Bu arayüze komut satırına r.mapcalc yazılarak ya da çekme menülerden Raster → Raster harita hesaplayıcı (Raster → Raster map calculator) seçilerek erişilebilir.

Bant oranlama işlemi için GRASS GIS Raster harita hesaplayıcı (GRASS GIS Raster map calculator) penceresi açılır. Açılan pencereden Oluşturulacak yeni raster harita adı (Name for new raster map to create) Bant_Oran olarak girilir. Yapılacak oranlama işlemi sonucunda elde edilecek piksel değerleri ondalık değerler (0.56 gibi) olacaktır. Bu nedenle işleme sokulacak bantların piksel değerleri ondalık olarak belirlenmelidir. Bu işlem için Harita hesaplama fonksiyonu yükle (Insert mapcalc function) float (x) fonksiyonu seçilir. Seçilen bu fonksiyonun parantez içlerine, oranlamada kullanılacak görüntüler tanımlanır. Bu uygulama için Float (x) fonksiyonu kullanılarak oluşturulan hesaplama komutu (float(B5_B4_Fark@Goruntu_Analizleri) / float(B5_B4_Toplam@Goruntu_Analizleri)) Şekil 32’de gösterildiği gibidir. Komut doğru bir şekilde girildikten sonra Çalıştır (Run) sekmesine basılarak oran görüntüsü üretilir.