UZAKTAN ALGILAMA UYGULAMALARI I - Deneme Sınavı - 6

Landsat uydu alıcısından elde edilen verilerle kil mineralleri, mikalar, karbonatlar, sülfatlar ve
hidratlar Band5/Band7 oranlaması ile daha belirgin hale getirilirler. Kil mineralleri Band5’te yüksek
ve Band7’de düşük yansıma verir.

Kil minerallerini açığa çıkarmak için Band5/Band7 band oranı kullanılırken hem demir oksit hem de kil mineralleri için Band4/Band5 band oranı kullanımı uygundur.

Band3/Band1, Band5/Band7, Band4/Band5 oranlarının RGB şeklinde atanması ile elde edilen kompozit görüntü, yüksek altere zonları gösterir. Elde edilen görüntüde altere alanlar koyu mavi-mavi renklerde görülür.

Sayısal Yükseklik Modeli, topografik yüzeyde bulunan tüm detaylara (şev, dere, vadi, sırt, bina, ağaç vb.) ait konum ve koordinat bilgilerinin, farklı enterpolasyon yöntemleri kullanılarak matematiksel olarak ifade edilmesidir. Sayısal yükseklik modelleri raster veya vektör yapıda gösterime sahiptir.

Raster veriler hücrelere (pikseller) bağlı olarak temsil edilen mekânsal verilerdir; eşit ölçüdeki satır ve sütunlara sahip hücrelerden oluşur. Her bir hücre bir renk değeri tutmanın yanı sıra yeryüzünden örnekle- nen bölgeye ilişkin yükseklik bilgisi de bulundurabilir

N40E035_dem_cografi raster verinin Referans Özellikleri/Projeksiyon sekmesinde Coğrafi WGS84 tanımında olduğu görülür.

Yapılan çalışmaların UTM projeksiyon sisteminde oluşturulması için mevcut raster istenen projeksiyon tanımına dönüştürülmelidir. Raster verinin UTM projeksiyona Raster dönüşümü için Referanslar/N40E035_dem_cografi.tif üzerinden sağ tuş Raster Dönüştür işlemine girilir.

DEM verisi N40E035_DEM.tif Netcad yazılımına Referanslar/Ekle/Raster işlem adımı ile eklenir.

Eklenen raster veri olması gereken konum ve boyutları ile Netcad çizim alanında görülebilir.

N40E035_DEM raster verinin Referans Özellikleri/Raster sekmesinden veri üzerindeki minimum ve maksimum yükseklik bilgileri görülür.

Sayısal yükseklik raster verinin istenen bölgesinde Giriş/Sorgu Araçları/XYZ Sor işlemi ile nokta sorgulaması yapılabilir. Sorgulama işlemi ile çizim alanında belirlenen noktanın; x koordinatı, y koordinatı, z (kot) bilgisi ve pafta bilgisi görülür.

Yükseklik analizi temelde mimar iş akışı yapısındadır.

Raster veriler üzerinden yükseklik analizi yapılması isteniyorsa mevcut iş akışının düzenlenmesi gerek- mektedir. İş akışını düzenlemek için klavye Shift tuşuna basılı tutularak Analiz/Yüzey Analizleri/Yükseklikişlemine fare sol tuş ile girilir. İş akışı düzenleme ile Mimar içerisinde Yükseklik (Tema) iş akışı yüklenir.

Tema Oluştur penceresinde Gradient ve Sayısal Aralık olmak üzere iki farklı tema seçeneğinin bulunduğu görülür.

Gradient; belirtilen değerler arasındaki kısımlar için ara renkler oluşturulacak, dolayısıyla değerler arasında yumuşak bir renk geçişi sağlanacaktır.

Sayısal Aralık; belirtilen her aralığın başlangıç ve bitiş değerleri arasındaki değerler için tanımlı tek renk kullanılmaktadır.

Bitkisel İndis, elektromanyetik spektrumdaki farklı dalga boylu yansıma değerlerine matematiksel işlemler uygulanarak bitki örtüsünün yoğunluğunu gösteren tek bir değerin elde edilmesidir.

Elektromanyetik spektrumun Görünür dalga boyları bitki pigmentleri, Yakın Kızılötesi hücre yapısı, Orta Kızılötesi su içeriği hakkında bilgi verir.

Toprağa göre bitki indisi (SAVI), düzeltme faktörü kullanılarak toprak yansıma etkileri en aza indirgenmiş bitki indisidir.

SAVI=(NIR-R)*(1+L)/(NIR+R+L)

Düzeltme faktörü değeri yeşil bitki örtüsü miktarına bağlı olarak değişir. Genellikle, bitki örtüsü bulunmayan bölgelerde L=1, orta seviyede bitki bulunan bölgelerde L=0,5 kabul edilir.

Normalize edilmiş bitki indisi (NDVI) formülü ile uygulanan analiz sonrasında elde edilen görüntü üzerinde yüksek yansıma değerlerine sahip alanların (beyaza yakın tonlardaki renklerde gözlenen alanlar) saha sağlıklı yeşil bitkilere karşılık geldiği anlaşılmaktadır.

Jeoloji ve maden için indis uygulamaları kapsamında Alterasyon, Kil Minerali, Karbonatlı Kayaçlar ve Silis Mineraller için analizler gerçekleştirilebilir.

Aviris uydu alıcısı ile elde edilen uydu fotoğraflarından kil minerallerinin ortaya çıkartılması için hiperspektral uydu görüntüsünün kil minerallarine duyarlı Band136 ve Band193’ün toplamının Band189’a oranlanması kullanılır.

Aster termal (TIR) multispektral verileri kullanılarak indeksler ile tanımlanan silikatlı kayaçlardaki karbonat bileşenlerini haritalama yöntemleri geliştirilmiştir. Kalsit ve dolomit ile temsil edilen tüm yaygın karbonat mineralleri Aster Band14’te düşük, Band10 ve Band13’te yüksek yayılım gösterir.