UYGARLIK TARİHİ II - Deneme Sınavı - 10

Kurtuluş Savaşı başlarken hemen her olgu ve olanak değerlendirilmiş ve “üç”
temel saptama yapılmıştı:

1. Türk toplumu tarihsel, sosyal ve kültürel yapısı gereği yabancı işgale karşıdır ve bağımsız yaşama geleneğine sahiptir, Türk halkına güven esastır.

2. Rus Devrimi, ulusal kurtuluş savaşları için önemli bir güç yaratmıştır. Bu
güçle gerçekleştirilecek dayanışma “Türk Kurtuluş Savaşı” na önemli katkı
sağlayacaktır.
3. Büyük devletler dört yıllık Dünya Savaşı’ndan sonra savaşacak durumda
değildirler, bu nedenle Anadolu’nun içlerine uzanarak bir silahlı çatışmayı
göze alamazlar.

Paris Barış Konferansı, Fransızların gururunu okşamak için Bismarck’ın Alman
İmparatorluğu’nu ilan edişinin yıl dönümünde 18 Ocak 1919’da açıldı.

Almanya Başbakanı Streseman’ın 1925 Şubatında Fransa, İngiltere, İtalya ve Almanya
arasında bir saldırmazlık paktı imzalanması teklifiyle başlayan görüşmeler, 16
Ekim 1925’te İsviçre’de Locarno Antlaşmalarının imzalanmasıyla sonuçlandı.

İki dünya savaşı arası dönemin en önemli ekonomik gelişmesi Büyük Buhran adı
verilen ve tüm dünya ülkelerini etkileyen ekonomik bunalımdır.

Nedenleri
1. I. Dünya Savaşı’ndan sonra galip devletlerin dayatmalarıyla oluşan şartları ağır
antlaşmalar,
2. Dünya Savaşı sonrası emperyalist çıkarlar doğrultusunda çizilen yeni sınırlar
(Milliyet ilkesinin göz önünde bulundurulmaması),
3. Milletler Cemiyetinin barışı koruyacak, savaşı önleyecek yapıya sahip olmaması,
4. Almanya’nın her fırsattan yararlanarak Versay koşullarını esnetmesi,
5. İtalya’da faşizmin, Almanya’da Nazizmin ortaya çıkışı,
6. Militarist eğilimlerle birlikte emperyalist düşüncenin de artması (ırkçılık ve
saldırganlık),
7. Avrupa ülkelerinde, Mussolini ve Hitler’e istediklerini vererek yatıştırma politikasının başarısızlığı,
8. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı ve korumacı ekonominin getirdiği yüksek
gümrük duvarlarının devletler arası rekabete ve sürtüşmelere yol açması,
9. Hitler’in Hayat Sahası (Lebensraum) ve Almanya’yı dünyanın hâkimi yapma
çaba ve arzusu (hakimiyet hırsı),
10.Savaşan Tarafların Mihver Devletleri: Almanya, İtalya, Japonya; Müttefikler:
İngiltere, Fransa, ABD, SSCB şeklinde bloklaşması,

Siyaset Bilimi, İşletme, Finans, Sosyoloji gibi birçok farklı disiplinin küreselleşme kavramını kendi perspektifleri açısından ele almaları sonucunda, küreselleşmenin birbirinden bağımsız 8 farklı boyutu ortaya konmuştur:
1. Ekonomik Küreselleşme: Çok uluslu firmaların dünyanın her yerinden
sermaye ve emek kullanan yeni küresel üretim sistemlerine geçmesi.
2. Siyasal Küreselleşme: Serbest pazar ekonomisi, kamu harcamalarının kısılması, özelleştirilme vs. yi öngören neo-liberal politikaların tüm dünyaya
yayılması.
3. Sosyal Küreselleşme: “Dünya toplumu” fikirlerinin yaygınlaşması, uluslararası sivil toplum hareketlerinin yaygınlaştığının düşünülmesi.
4. Teknolojik Küreselleşme: Başta internet olmak üzere bilişim teknolojilerinin yaygınlaşması.
5. Finansal Küreselleşme: Dünya sermaye piyasalarının artan karşılıklı bağımlılıkları ve ortaklıklar kurmaları.
6. Coğrafi Küreselleşme: Artan iletişim ve ulaşım fikriyle sınırsız dünya fikri.
7. Kültürel Küreselleşme: Başta Amerikan olmak üzere Batılı kültürel değerlerin egemenliğinde tek boyutlu bir dünya kültürünün oluşması ve küresel
ürünlerin tüketilmesi.

8. Ekolojik Küreselleşme: Sınır tanımayan “küresel ekolojik sorunlar”ın ortaya çıkışı ve ortak eylem planı gerektirmeleri.

Hz. Ebûbekir, ilk olarak, kabileler arasında ortaya çıkan Ridde hareketlerini
önlemekle işe başladı. Halifenin en büyük hizmetlerinden biri, yalancı peygamberler ve irtidâd olaylarının kökünden halledilmesi olmuştur. Hz. Peygamber zamanında, vahiy kâtipleri tarafından kâğıt parçaları, kürek kemikleri, deri üzerine yazılarak ezberlenen Kur’an, Vahiy kâtiplerinden Zeyd b. Sâbit başkanlığındaki bir heyet tarafından Hz. Ebûbekir döneminde kitap (Mushaf) haline getirilmiştir.

Eskiden Britanya İmparatorluğu’na ya da Commonwealth ‘e bağlı ülkeleri belirten terim. Bu devletler Kanada, Yeni Zelanda, Avustralya, Güney Afrika Birliği, İrlanda ve Newfoundland’dır. Bunlar yasal açıdan özerk olmakla ve dış işlerinin yönetimini kendileri üstlenmekle birlikte, Büyük Britanya imparatorunu hükümdar olarak kabul ediyorlardı. Doğru seçenek C'dir.

Londra Anlaşmasında taraflar: İngiltere, Fransa, Rusya ve İtalya' dır. Doğru seçenek B'dir.

Orta Doğu ve Doğu Anadolu/Karadeniz’in paylaşımı amacıyla yapılan anlaşma Sykes-Picot Anlaşması' dır. Doğru seçenek A'dır.

Batıda Almanya’nın genişlemesi sürerken Japonya Uzak Doğu’da bir süredenberi başlattığı yayılmacı politikalarına hız verdi. Avrupa’da savaşın devam etmesi, ona bu fırsatı vermekteydi. Amacı, Pasifik İmparatorluğu’nu kurmaktı. Fakat bu noktada ABD ve Sovyet Rusya ile çıkarları çatışmaktaydı. Doğru seçenek A'dır.

Sanayi Devriminin toplumsal etkilerinden bir tanesi tarım tekniklerindeki iyileştirmeler ve makineleşme sonucu işsiz kalan veya topraksız nüfusun, kırsal alandan kentlere yönelmesi ve kentlerin nüfusunun yoğunlaşmasına neden olmasıdır. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Almanya Başbakanı Streseman’ın 1925 Şubatında Fransa, İngiltere, İtalya ve Almanya arasında bir saldırmazlık paktı imzalanması teklifiyle başlayan görüşmeler, 16 Ekim 1925’te İsviçre’de Locarno Antlaşmalarının imzalanmasıyla sonuçlandı. Doğru seçenek D'dir.

Bu olaydan yararlanıp Sırbistan’ı Balkanlar’da etkisiz duruma getirmek isteyen Avusturya, Rusya’nın Sırbistan’ı destekleyeceğini göz önünde bulundurarak Almanya’dan destek aldı ve ordusunu savaşa hazırladı.

Casablanca Konferansı ve Washington Konferansı Rooswelt ve Churchill arasında yapılmıştır. Doğru seçenek D'dir.

Avusturya ise 6 Ağustosta Rusya’ya savaş ilan etti. Uzak Doğu’ya bakıldığında ise Japonya 23 Ağustos 1914’te Almanya’ya savaş ilan ederek, bölgedeki Alman sömürgelerini ele geçirip Kasım 1914’te savaştan ayrıldı.

Ekonomik Küreselleşme: Çok uluslu firmaların dünyanın her yerinden sermaye ve emek kullanan yeni küresel üretim sistemlerine geçmesi. Doğru seçenek C'dir.

Tüm bunlara ilaveten ayrıca Türkleri Avrupa’dan ve Anadolu’dan sürüp çıkarmak diye özetleyeceğimiz “Doğu Sorunu” da eklenince Osmanlı sonun başlangıcına gelmişti.

Paris Barış Konferansı sonucunda Avrupa’da yedi yeni devlet yaratıldı: Çekoslovakya, Yugoslavya, Finlandiya, Polonya, Estonya, Litvanya, Letonya. Doğru seçenek B'dir.

Sykes-Picot Anlaşması (26 Nisan 1916) Taraflar: İngiltere, Fransa, Rusya Amaç: Orta Doğu ve Doğu Anadolu/Karadeniz’in paylaşımı Buna göre paylaşım şu şekilde idi: Rusya; Van, Erzurum illeri ile Trabzon ve Bitlis’in doğu bölümleri, ayrıca Sivas, Harput (Elazığ) ve Diyarbakır illerinin bir kısmını, Fransa; Adana, Beyrut, Aladağ, Kayseri, Akdağ, Yıldızdağ, Zara, Eğin arasında kalan toprakların tamamı ile, Şam, Sivas, Halep, Harput ve Diyarbakır illerinin bir kısmını alacaktı. İngiltere’ye ise Bağdat ve Basra illerini içeren Güney Irak verilecekti.