UYGARLIK TARİHİ I

Ortaçağ mimarisinin son büyük aşaması olan Gotik dönem, Romanesk dönemi izlemiştir. Başlangıcı 12. yüzyıl ortalarına tarihlenen Gotik sanat, Rönesans dönemine kadar sürmüştür. Gotik sanat denildiğinde akla gelen sivri çatı ve kuleleriyle göğe (Tanrı’ya) doğru yükselen, dev boyutlu katedral yapılarıdır. Gotik mimarinin başlangıcı Paris yakınlarındaki St. Denis Manastır Kilisesi’nin inşa edildiği 1122 yılına tarihlenir. Başkeşiş Suger’in tasarladığı bu yapının temsil ettiği Gotik sanatın en başarılı ve artık klasik örnekleri Fransa’nın Ile de France (Paris ve çevresi) bölgesindedir.

Orta Çağ'da yaşayan insanlar, uzun ve uçsuz bucaksız dehlizlerden oluşan katakomblarda ölülerini duvarlara oydukları mezarlara gömüyorlar ve giriş kısmına inşa ettikleri salonda ibadet ediyorlardı, ilk resim örnekleri de ancak İS. 3. yüzyıldaki katakomb duvarlarında görülebilir.

Orta Asyalı Hun Türkleri batıya doğru yürüyüşe geçtiklerinde Germenler’den Ostrogotlar (Doğu Gotları) ve Visigotlar (Batı Gotları) ile karşılaştılar. Hunlar’dan kaçan Gotlar, Roma sınırlarına ilerlerken karşılaştıkları diğer Germen kabilelerini domino taşı etkisiyle batıya doğru ittiler. Visigotlar İ.S. 376 yılında kitleler hâlinde Roma İmparatorluk topraklarına girdiler. Doğru cevap B seçeneğidir.

Karolens Dönemi’nin en önemli siyasi olayı sayılan Büyük Karl’ın Papa III. Leo’nun elinden Batı Roma İmparatoru olarak taç giymesi sonucu 1453’e dek sürecek olan Doğu ve Batı İmparatorlukları arasındaki siyasi çatışmalar başlamıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Savaşın kaçınılmaz olduğu durumlarda halk gruplarının can ve mal güvenliği için yaşadıkları bölgelerin kodamanlarına sığınmaktan başka çaresi kalmıyordu. Böylelikle yaşama içgüdüsü, daha sonraki zamanlarda olgunlaşacak olan feodal toplumun ön koşullarını hazırlamış oldu. Doğru cevap D seçeneğidir.

Cluny tarikati, Papalık düzeyinde Kilise’yi adım adım üzerindeki politik güçlere meydan okuyabilecek bir pozisyona yükseltti. Cluny reformcuları, bunu yaparken halkın Kiliseye duyduğu büyük saygıdan destek aldı. Kilise, o dönemde bu dünyanın zorluklarından ve tehlikelerinden umutsuzluğa düşmüş insanlara öbür dünyada daha iyi bir yaşam sözü veren tek kurumdu. Doğru cevap C seçeneğidir.

Batı Avrupa’da yeni nüfus artışının sonucu olarak aylak ve huzursuz bir genç nüfus bulunmaktaydı. Bu gruplar yüzünden her köşede şiddet kol gezmekteydi. Papa, Hristiyan ülkelerdeki barışı ve düzeni sağlayabilmek için sürekli huzursuzluk yaratan aristokrat sınıfı savaş donanımıyla birlikte dışarıya gönderme yolunu seçti. Haçlı seferleri bu yolla doğmuştur. Cevap D seçeneğidir.

Papalar, ilk Haçlı Seferi’ne katılanlara savaş meydanında ölürlerse endüljans sözü verdi. Hristiyanların gözüyle imansızlara karşı yapılacak Kutsal Savaş’a katılma düşüncesi ve Kutsal Topraklar’a giderek hacı olma isteği de Haçlıları harekete geçiren unsurlar arasındaydı. Doğru cevap B seçeneğidir.

Veba emek gücünü azalttı ve soylu sınıfın mülklerinin değerini düşürdü. Çiftlik çalışanlarının sayısı düşerken, emek değer kazandığından köylülerin ve kalifiye zanaatkârların ücretleri arttı. Doğru cevap E seçeneğidir.

Ortaçağ Avrupa dünyasındaki bilim ve felsefenin gelişmesinde, Bizans İmparatorluğu’nun başkenti Konstantinopolis’in Osmanlı Türkleri tarafından kuşatıldığı yıllarda Batı’ya göçeden Bizanslı âlimlerin büyük katkısı vardır. Doğru cevap C seçeneğidir.

İngiltere ve Fransa arasında yüz yıllık bir döneme yayılan Yüzyıl Savaşları (1337-1453) iki ulus için de bir intihar denemesinden farksızdı. Bu savaşlar barut ve ağır topun icadı yüzünden ağır kayıplara neden oldu. Çağdaşlarının Kara Ölüm dedikleri, gelen ticari yolları izleyerek Doğu’dan Avrupa ana karasına giren veba, 1348-1350 arasında Avrupa’nın birçok bölgesini etkisi altına aldı ve nüfusun beşte ikisini yok etti. İtalya’daki kalabalık liman kentlerinden girerek kuzeye doğru yayılan bu hastalık kentlerde daha çok kayıplara neden oldu. Doğru cevap E seçeneğidir.