UYGARLIK TARİHİ I

I.S. 330 yılında Constantinopolis (Sarayburnu/Istanbul) kenti kurulmuştur. Kentin kurulmasıyla, Roma Imparatorluğu’nun başkenti de doğuya taşınmıştır. Doğru cevap C'dir.

Seleukos Krallığı, Anadolu’nun güneyi ve modern Suriye toprakları ile çevresini yöneten ve başkenti Antiokhia (Antakya) olan Hellenistik Krallık'tır. Doğru cevap E'dir.

"Patricius", Roma kentinin yerel aristokrasisine verilen isimdir. Doğru cevap A'dır.

Optimatlar, kan bağı, memuriyet veya büyük toprak sahipliği vasıflarıyla, güç ve sonrasında asalet unvanları kazanan eski patricius ve plepler ile memurlardan oluşan sınıfa verilen isimdir. Doğru cevap C'dir.

Daha az vergi ödeme ve devlet tarafından ücretsiz buğday dağıtımından pay alma gibi avantajlar içeren Roma vatandaşlık hakkından mahrum kalan Italya’daki Roma ittifakı üye kentleri İ.Ö.90'da isyan ettiler. Doğru cevap B'dir.

Roma Imparatorluğu, Augustus’un imparator unvanını kullanması ile I.Ö. 27 yılından itibaren başlatılır. Doğru cevap D'dir.

Limes, sınır boyunda kurulan kaleler ve surlardan oluşan savunma sistemidir. Doğru cevap B'dir.

Roma Imparatorluğu resmî olarak ikiye bölünmese de, idari anlamda Doğu ve Batı olarak Tetrarşi Döneminde (I.S.284-324) bölünmüş oluyordu. Doğru cevap D'dir.

Sebasteion, Tanrıça Roma ve tanrılaşmış Roma imparatoruna tapmak için inşa edilen tapınaktır. Doğru cevap A'dır.

Synkretik, pek çok pagan tanrısının kültleri ve dolayısıyla özelliklerinin birleştirilmesi ile ortaya çıkan karışık kültlere verilen isimdir. Doğru cevap D'dir.

Efsanelere göre Roma kenti, Troyalı Aeneas’ın soyundan gelen torunları Romulus ve Remus tarafından İ.Ö. 753 yılında kurulmuştur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Roma Cumhuriyeti kurulur kurulmaz Romalılar, hâlen çevrelerinde sürmekte olan Etrüsk egemenliğine karşı, İ.Ö. 5. yy. boyunca yakın komşuları olan Latin kentleriyle ortak askerî ittifaklar yapmaya başladılar. Böylelikle iyice zayıflamaya başlamış olan Etrüsk şehir devletleri birer birer ele geçirilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Pön Savaşı sırasında Makedonya Krallığı da Romalılara karşı savaş açtı. Sürmekte olan savaşa Seleukos Kralı III. Antiokhos Makedonların yanında katıldı. Doğru cevap B seçeneğidir.

Roma kentinde kraliyet yönetimi yıkıldıktan sonra yeni kurulan devlet yönetim sistemi bir cumhuriyetti. Bu cumhuriyetin en önemli kurumu, üyeleri patriciuslar tarafından oluşturulan Comitia Curiata idi. Bu meclis bütün devlet görevlilerinin atamalarını yapmakta ve kanunlar çıkarmaktaydı. Doğru cevap D seçeneğidir.

Roma’daki iç karışıklıklar, Pontus Krallığı’nın, Roma’nın Anadolu’daki müttefiklerinin topraklarını ele geçirebilmesine imkân tanıdı. İ.Ö. 88 yılında Roma Devleti’ne savaş açan Pontus Kralı VI. Mithridates, bu sırada ağır vergiler ve valilerin baskısıyla iyice ezilmiş olan Batı Anadolu’daki kentlerin de desteğiyle Asia eyaletini tamamen ele geçirdi. VI. Mithridates Anadolu’da yaşayan bütün Roma vatandaşlarını idam ettirdi (yaklaşık 80.000 kişi), ardından Yunanistan’a geçerek buradaki Roma etki alanını kırmaya başladı. Doğru cevap C seçeneğidir.

Augustus, İtalya ve eyaletlerde nüfus ve servet kayıtlarını yenileyen sayımlar yaptırarak vergi sistemini yeniledi ve vergilerin doğrudan Roma imparatorluk memurları tarafından toplanmasını sağladı. Doğru cevap A seçeneğidir.

Nerva, kendisine veliaht olarak o sıralar Roma İmparatorluğu’nun en güçlü kişilerinden birisi olan General Traianus’u gösterdi. Böylelikle iç savaşlara engel olmak için devlet yönetimine en uygun kişinin, akrabalık ilişkileri olmasa da, bir önceki imparator tarafından veliaht ilan edilmesi geleneği başlamış oldu. Doğru cevap B seçeneğidir.

İ.S. 2.yy.ın ortasından başlayarak Tuna ve Ren Irmakları civarında yaşayan barbar kabileleri, doğudan gelen göçlerle yerlerinden edilerek, Roma topraklarına geçmeye başlamışlardır. Doğru cevap C seçeneğidir.

I. Constantinus, Diocletianus’un başlattığı reformları sürdürmüştür. En önemli icraatı, imparatorluğun tek bir başkentten idare edilmesinin mümkün olmaması nedeniyle yeni bir başkent kurması olmuştur. Bu amaçla, coğrafi bakımdan oldukça elverişli bir yerde olan küçük Byzantion (İstanbul/Sarayburnu) kenti yeni imar faaliyetleri ile genişletilerek İ.S. 330’da Constantinopolis adıyla Roma İmparatorluğu’nun ikinci başkenti ilan edildi. Doğru cevap E seçeneğidir.

Romalılar mevcut kentlerin yeni yapı tipleri ile gelişmesini sağlamışlardır. Bugün Türkiye’deki antik kentlerde görülen anıtsal mimari eserlerinin büyük kısmı Roma Dönemi’ne aittir: Örneğin Side, Perge, Aspendos (üçü de Antalya ilinde), Ephesos (Efes), Pergamon (Bergama)’dakiler gibi. Doğru cevap E seçeneğidir.