UYGARLIK TARİHİ I - Deneme Sınavı - 4

Saban Paleolitik Çağ'da kullanılan aletler arasında yer almaz.

Bu bölgeye ait kültür değerlerini daha batıya taşımala-rıdır. Örneğin Güney Rusya’da bulunan arkeolojik malzemelerin Orta Asya’da bulunanlarla benzerlikler taşıması Orta Asya’nın diğer coğrafi alanlarla etkileşim hâlinde olduğunu göstermektedir.

Hunların İ.S. 3. Yüzyılda yıkılmasının ardından, Orta Asya’da kısa süreli de olsa tam istikrar sağlayabilen ilk devlet Göktürklerdir.

En büyük askeri birlik olan 10000 kişiden oluşan tümen kuvveti, binler yüzler ve onlara ayrılmaktaydı, bu sistemi ilk defa Mao-Dun kullanmıştır.

II. Kyros, yalnızca Med egemenlik alanını ele geçirmekle kalmamış, İ.Ö. 546 yılında Lidya’yı ve General Harpagos aracılığıyla da Anadolu’nun Ege kıyılarındaki Yunan şehirlerini ele geçirmiştir. İ.Ö. 539 yılında ise Ön Asya’nın son büyük devleti olan Babil’i almış ve Pers İmparatorluğu kurulmuştur.

Avrupa'dan Çin'e uzanan ticaret yolu İpek yolu olarak adlandırılmaktadır.

Tarduş, Bayırku ve Uygur ayaklanmaları I. Göktürk devletinin yıkılmasına ön ayak olmuştur.

Efsanelere göre Roma kenti, Troyalı Aeneas’ın soyundan gelen torunları Romulus ve Remus tarafından İ.Ö. 753 yılında kurulmuştur.

İ.Ö. 264 yılından itibaren Romalılar Batı Akdeniz’deki en önemli güç olan Kartacalılarla karşı karşıya geldiler. Pön savaşları olarak bilinen ve birbirini takip eden 3 savaşta Romalılar galip gelerek Batı Akdeniz’de geniş toprakları ele geçirmişlerdir. Romalılar 1. Pön Savaşı’nda (İ.Ö. 264-241) ilk defa düzenli bir donanma kurarak, gücünü deniz hakimiyetinden alan Kartaca Devleti’nin donanmasını yendiler.

Papirüs bir yazı yöntemi değil, papirüs bitkisinden elde edilen kağıda verilen isimdir.

Mısırlılarda, öldükten sonra ruhun bedene tekrar gireceği inancı olduğundan, bedenin muhafaza edilmesi gerektiği düşünülmekteydi. Bu nedenle cesetleri koruyabilmek için mumyalama geleneğinin oluştuğu düşünülmektedir.

Cumhuriyetin en önemli kurumu, üyeleri patriciuslar tarafından oluşturulan Comitia Curiata idi. Patriciuslar, Roma kentinin yerel aristokrasisine denirdi.

Mısır’a kadar Pompeius’u kovalayan Caesar, burada tahta Kraliçe VII. Kleopatra’yı geçirmiş, daha sonra Anadolu’ya geçerek Pontus ordusunu Zela (Tokat/Zile)’da yenmiştir. Ünlü “veni, vidi, vici” (geldim, gördüm, yendim) sözünü de bu savaştan sonra söylemiştir.

Hadrianus Dönemi Roma İmparatorluğu’nun her tarafı için en görkemli dönemdir. Hadrianus, yönetimi sırasında uzun gezilere çıkarak pek çok sorunu yerinde incelemiş ve çözmüştür. Bu gezilerin iki tanesi Anadolu içlerine kadar uzanır. Bu sayede pek çok Anadolu kenti gerek imparatoru karşılamak, gerekse belli imtiyazlar sağlamak sayesinde büyük imar hareketlerine girişmiştir. Hadrianus kendisi de bu faaliyetlere katkılarda bulunmuştur; örneğin Karadeniz’in dalgaları ile boğuşan Trapezos (Trabzon)’a bir dalgakıran yaptırmış, yakın zamanda deprem geçirmiş Nikaia (İznik) ve Nikomedia (İzmit) gibi kentlerin tekrar imarı için büyük miktarlarda para bağışlamıştır.

Coğrafi bakımdan oldukça elverişli bir yerde olan küçük Byzantion (İstanbul/Sarayburnu) kenti yeni imar faaliyetleri ile genişletilerek İ.S. 330’da Constantinopolis adıyla Roma İmparatorluğu’nun ikinci başkenti ilan edilmiştir.

Uygarlığın çöküşüyle ilgili iki sebep öne sürülmüştür: Birincisi, Thera (bugünkü Santorini Adası) yanardağının patlaması; ikincisi İ.Ö. 1380 civarında Miken Uygarlığının giderek yükselmesi ve Minos Uygarlığına son vermesidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Mikenler İ.Ö. 1600-1100 yılları arasında Yunanistan’da yaşamıştır. Yönetim biçimi krallıklar biçiminde olup, feodal sisteme dayanır. “Linear B” yazısını kullanmışlardır. Mikenler ticaret yollarına hâkim olmuş, Kıbrıs, Mısır ve Anadolu ile ticareti ilerletmişlerdir. Çöküşünün en büyük sebebi olarak krallıklar arasında çıkan iç savaşlar gösterilmiştir ve sonra Karanlık Çağ adı verilen dönem başlamıştır. Dolayısıyla verilen bilgilerin hepsi doğrudur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Demokrasinin gelişimi Arkaik Çağ’da olmuştur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Antik dünyanın 7 bilgesinden biri olan Miletoslu Thales Arkaik Çağ’da, İ.Ö. 624-548 yılları arasında yaşamıştır ve bilime yaptığı en önemli katkı İ.Ö. 28 Mayıs 585’teki güneş tutulmasını önceden hesaplamış olmasıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

İ.Ö. 490 yılında, Yunanlılar ile Persler arasında yapılan ve Yunanlıların lehine sonuçlanan en önemli savaş Yunanistan’da Maraton Ovası’nda olmuştur. Persler’in karşısında az sayıdaki askerî güçlerine rağmen savaşı Yunanlılar kazanmıştır. Maraton Ovası’ndan, Atina’ya 42 kilometrelik mesafeyi koşarak gelip, zaferi haber veren meçhul Yunanlı gencin anısını sonsuza kadar taşımak için, olimpiyatlara 42 km’lik maraton koşusu eklenmiştir. Doğru cevap E seçeneğidir.