ULUSLARARASI TİCARETTE VERGİLENDİRME - Deneme Sınavı - 6

Türkiye’nin Avrupa Birliği üye ülkeleri ile olan ihracatında yıllar itibariyle bir azalış söz konusu olmakla beraber en yoğun ilişkinin Almanya ile olduğu görülmektedir. Yine Almanya’yı izleyen en yüksek ihracat yapılan ülkeler; Birleşik Krallık, İtalya, Fransa, İspanya, Hollanda, Belçika ve Romanya şeklinde sıralanmaktadır.

Ortak ticaret politikası, 1957 yılında Roma Anlaşması ile devreye girmiş bir politikadır. Ortak ticaret politikasının en önemli amacı bütün üye ülkeler hep beraber aynı ticaret politikalarına tabi olacaklardır.

Bir eyalet ile diğer eyalet arasındaki çifte vergilendirme yatay çifte vergilendirmedir.

Hukuki anlamda çifte vergilendirme; aynı vergi mükellefinin sahip olduğu aynı gelir üzerinden birden fazla ülkenin vergi alması olarak tanımlanmaktadır.

Gelir ve kurumlar vergisi tam mükellefiyet esasına göre alınan vergilerdir.

Türkiye’de kurulmuş bir tekstil şirketinin Türkiye'de yaptığı yatırımın 50.000 TL İngiltere'de yaptığı yatırımın ise 70.000 TL olduğu ve Türkiye'de şirketten 50.000 TL'nin vergilendirilme yapılması durumu istisna yöntemi ile açıklanmaktadır.

22.500 TL'lik vergi ödenecektir.

28.500 TL'lik vergi ödenecektir.

Kolombiya, çifte vergilendirmeyi önlemek üzere Andean Vergi Antlaşması'na tabidir.

OECD Modeli'nde beşinci bölümde vergilendirmeyi önleme yöntemleri açıklanmıştır.

BM Modeli'nde özet olarak gelirin vergilendirilmesi, servetin vergilendirilmesi, çifte vergilendirmeyi önleme yöntemleri ve özel hükümlere yer verilmiştir.

Avusturya ile İstisna ya da Mahsup Yöntemi uygulanmaktadır.

1800’lü yıllarla beraber özellikle de İkinci Dünya Savaşı ile hız kazanan küreselleşme süreci sonucunda uluslararası ticaret çok önemli boyutlara ulaşmıştır.

Tarihsel süreç içerisinde dünya genelinde dış ticaretteki artışın en önemli nedenleri aşağıda sıralanmıştır. Bunlar;
• Ülkeler arasında malların maliyet farklılıkları sonucunda fiyatlarındaki farklılaşmalar,
• Ülkeler içindeki üretimlerin yetersiz olması ve
• Kalite, ürün yeniliği ve AR-GE, tüketici tercihleri, pazarlama stratejileri vd. nedenler sonucunda mallardaki farklılaşmalardır.

1980’lerden sonra özellikle sanayileşmiş ülkelerin uygulamaya koyduğu dışa açık büyüme politikalarıyla dış ticaret politikaları yeni bir yapıya bürünmüştür.

İstihdamın arttırılması dış ticarete ekonomik nedenlerle yapılan bir müdahaledir.

Serbest dolaşıma giriş rejimi, Türkiye gümrük bölgesine getirilen eşyanın tabi olduğu birtakım hukuki ve fiili işlemlere tabi tutulmasına yönelik bir dış ticaret rejimidir.

Türkiye’nin 2009-2014 yılları arasındaki ithalatında en fazla paya sahip olan ilk beş Avrupa Birliği üye ülkesiyle olan dış ticaretinde en fazla binek otomobiller yer almaktadır.

Ayrımcı Vergileme ve Aşırı Vergi İadesi Yasağı İlkesi doğrultusunda Avrupa Topluluğunu Kuran Antlaşmanın (ATKA) 90. maddesi hükmüne göre; “hiçbir üye ülke diğer üye ülke mallarını, benzer yerli mallardan daha yüksek oranlarda vergilendiremez veya dolaylı vergi koyamaz” denilmektedir. Bu hüküm doğrultusunda hiçbir üye ülke yerli mallarını diğer ülkelere karşı kendi iç vergilendirme yöntemleri ile dolaylı ya da dolaysız koruyamaz.

Serbest Ticaret Anlaşması imzalanan ülkelere siyasi üstünlük sağlamak, Türkiye’nin taraf olduğu Serbest Ticaret Anlaşmalarından bir beklentisi değildir.