ULUSLARARASI TİCARET - Deneme Sınavı - 9

Siyasal egemenliğin bir sonucu olarak tek taraflı biçimde hükûmetin koymuş olduğu tarifeleri tanımlayan ifade otonom tarifesidir.

Tekstil, giyim, ayakkabı hassas sektör kategorisinde değerlendirilmektedir.

İthal mallarının fiziki birimi başına sabit miktarda alınan bir gümrük vergisi spesifik tarifedir.

Avrupa birliği ve Türkiye’nin benimsediği vergi türü ad valorem tarifedir.

Üretim, tüketim, dış ticaret, gelir gümrük tarifelerinin mikro ekonomik etkilerindenken gider mikroekonomik etkilerinden değildir

Tarifelerini yükselterek dış ticaret ortaklarına zarar veren ülkeye karşı, öteki ülkelerin de tarifelerini yükselterek tepkide bulunmaları misilleme olarak adlandırılır.

Ülkenin tarife oranları aşırı düzeylere yükseltildiğinde doğacak sonuçlardan biri ülkenin olumlu etkilenmesi değildir.

Hem nihai mal hem de onun üretiminde kullanılan girdilerin tarife oranlarını göz önünde bulundurarak  vergiye konulmasına etken koruma denir.

Bir mal üzerine belirli oranda bir tarife konulmasına nominal tarife denir.

Bir ülkenin serbest ticarete göre refah düzeyini en yüksek düzeye çıkaran gümrük tarifesi optimum gümrük tarifesidir.

Küreselleşme: 1980’lerden sonra dünyadaki sosyalist rejimlerin yıkılması ve teknolojideki hızlı gelişmeler sonucu, ülkeler arasında ekonomik sınırların kalkması, dünya ülkelerinin ekonomik, sosyal ve kültürel yönlerden birbirine yakınlaşması. Bu tanım doğrultusunda sorunu cevabı “1980’lerden sonra” seçeneğidir.

GATT (Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması): Dünya ticaretini serbestleştirmek üzere 1947 yılında yapılan ve 1995 yılında Dünya Ticaret Örgütünün (WTO) kapsamına alınan çok yanlı bir anlaşma. Tanımdan da anlaşılacağı üzere sorunun doğru cevabı “1947-1995” seçeneğidir.

Uluslararası ticarette ayrımcılığın kaldırılması için GATT’tan devralınan iki önemli kural vardır: En çok kayrılan ülke kuralı ve ulusal işlem kuralı. Ulusal işlem kuralı: WTO’nun ikinci bir ilkesi; yurt içinde konulan vergi ve öteki müdahale araçlarında yerli mallarla yabancı mallar arasında fark gözetilmemesini, hepsine aynı işlem yapılmasını ifade eder. Bundan dolayı sorunun doğru cevabı “Yurt içinde konulan vergi ve öteki müdahale araçlarında yerli mallarla yabancı mallar arasında fark gözetilmemesi” seçeneğidir.

1 Ocak 1995 tarihinde faaliyete geçen WTO, Uruguay Görüşmelerinde oluşturuldu ve dünya ticaretini serbestleştirme çabalarını sürdürmek üzere GATT Anlaşması’nı değiştirip geliştirerek kendi bünyesine aldı. Sorunun doğru cevabı "D" seçeneğidir.

Hükûmetlerin ithal edilecek mal hacmi üzerinefiziki miktar veya değer olarak koyduğu sınırlandırmalara kota adı verilir. Kotalar, belirli sürelere göredüzenlenirler. Örneğin, altı ay veya bir yıl içinde ithal edilecek yabancı otomobillerin sayısını bin adet veya değerini bir milyon dolar olarak belirlemek gibi. İthalatı kotaya bağlı mallardan ayrıca gümrük vergisi de alınmakta olabilir.

Kotaların yurt içi mal arzını kısıtlamaları dolayısıyla fiyatlarda ortaya çıkan artışların neden olduğu kârdır. Kota kârları normalde ithalatçılara gider. Bazen de ihracatçılar veya devlet alır.

Türkiye’de kotalar ve ithalat yasakları yerli sanayii koruma ve dış ödeme açıklarını önleme amacıyla geçmişte yoğun olarak kullanılmıştır. 24 Ocak kararlarından sonrabaşlayan dış ticareti liberalleştirme hareketi içinde kotalara 1981 yılında son verildi. İthali yasak olan malların sayısı da
giderek azaltıldı ve 1990 ithalat rejimi ile tamamen (kanunen ithali yasak olanlar dışında) kaldırıldı.

Yakın tarihe kadar döviz karaborsası (Tahtakale piyasası) Türkiye’de de önemli bir olay durumunda idi. Ancak 1981’den sonra esnek kur sistemlerinin uygulanması ve döviz kontrolünün
yumuşatılması ile birlikte, serbest döviz piyasasının “karaborsa” niteliği ortadan kalkmıştır.

Yabancı paraların iç piyasada dileyen herkese, dilediği miktarda ve istenen amaç için satılmasının yasal olarak serbest olduğu ülkelerin ulusal parası. Tersi, “yumuşak paradır”.

Uluslararası ticarete ilişkin sorunları görüşmek ve bununla ilgili bir gündem belirlemek üzere WTO üyesi ülkelerin bakanları 1999 yılı Aralık ayında ABD’de, Seattle kentinde toplandılar. Bu toplantılara Yeni Binyıl Görüşmeleri adı verilmişti. Bu bilgiler ışığında sorunun doğru cevabı “Seattle, ABD” seçeneğidir.