ULUSLARARASI TİCARET HUKUKU

CISG antlaşması hem borçlu hem de alacaklı tarafın yükümlülüklerini belirler. Bu nedenle doğru şık “e”dir.

CISG Antlaşması, taraflar arasındaki mal satımı söz­leşmelerine uygulanıken tarafların işyerlerinin farklı devletlerde bulunması dışındaki hususlar önem taşımaz. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

Satıcın kararlaştırılan malı üretmesi CISG Antlaşması kapsamında mal satım sözleşmesinin unsurlarından biri değildir. Bu nedenle doğru şık “c”dir.

Tren satımı CISG Antlaşmasının uygulama kapsamına giren bir satım sözleşmedir. Bu nedenle doğru şık “d”dir.

CISG Antlaşması kapsamındaki bir satım sözleşmesinde taraflar, teslim zamanı konusunda belirli bir düzenleme yapmamışlarsa, satıcı malları sözleşmenin kurulmasından itibaren makul bir süre içinde teslim etmekle yükümlüdür. Bu nedenle doğru şık “b”dir.

Sözleşmeden dönme CISG Antlaşması kapsamında yapılan bir sözleşmenin yalnızca esaslı ihlali hâlinde zarar gören tarafın taleplerinden biridir. Bu nedenle doğru şık “b”dir.

Kanundan kaynaklanan yükümlülük sözleşmenin esaslı ihlalinden bahsedebilmek için taraflardan birinin ihlal etmiş olması gereken yükümlülüklerden biridir. Bu nedenle doğru şık “c”dir.

Tam ifa sözleşmenin satıcı tarafından esaslı olarak ihlal edildiğine ilişkin örnek oluşturmaz. Bu nedenle doğru şık “c”dir.

İkame mal talebi CISG Antlaşması kapsamında yapılan bir sözleşmeden dönme nedeni değildir. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

Zararın mutlaka fiili zarar olarak gerçekleşmesi CISG Antlaşması kapsamında yapılan bir sözleşmede alacaklının tazminat talep edebilmesinin bir şartı değildir. Bu nedenle doğru şık “c”dir.

Sözleşme (akit), genel olarak, tarafların karşılıklı irade beyanlarıyla meydana gelen ve
onlara karşılıklı yükümlülükler yükleyen anlaşma şeklinde tanımlanabilir.

Uluslararası taşınır (menkul) mal satışı alanında yapılan ve geniş kabul gören antlaşma, Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşmasıdır (Antlaşma veya CISG). Viyana’da 1980 yılında kabul edilen Antlaşma, İngilizce adından oluşturulan CISG kısaltması ile de anılır. CISG, uluslararası bir antlaşma niteliğinde olup, bağlayıcıdır. Uluslararası satım sözleşmeleri hukuku alanında hukukun yeknesaklaştırılması bakımından önemli bir kilometre taşı olarak kabul edilen CISG’a bugün seksenin üzerinde devlet taraftır. Ülkemizin de taraf olduğu Antlaşma, Türkiye bakımından 01.08.2011 tarihinden itibaren yürürlüktedir. Türkiye açısından yeni olan CISG hükümlerinin bilinmesi, uluslararası ticaretle uğraşan uygulayıcılar için büyük önem taşımaktadır. Öneminden dolayı bu ünitede CISG hakkında detaylı açıklamalarda bulunulacaktır.

Zilyetlik bir kimsenin maddî bir şey üzerinde sahip olduğu hâkimiyet ve kudreti ifade eden
durumdur.

Türk Borçlar Kanunu (TBK) m. 207’de tanımlanmıştır. Bu hükme göre, “Satış sözleşmesi, satıcının, satılanın zilyetlik ve mülkiyetini alıcıya devretme, alıcının ise buna karşılık bir bedel ödeme borcunu üstlendiği sözleşmedir.” Yukarıda verilen tanımla TBK’nin bu tanımı birbiriyle örtüşmektedir.

CISG m. 2’de bazı satım sözleşmesi çeşitleri de Antlaşmanın uygulama alanı dışında bırakılmıştır. Bu hükme göre, (1) tüketici satım sözleşmeleri; (2) açık artırma yoluyla yapılan satımlar; (3) cebrî icra veya diğer kanun gereği yapılan satımlar; (4) menkul kıymet, kambiyo senedi ve para konulu satım sözleşmeleri; (5) gemi, tekne, hava yastıklı taşıt veya hava taşıtı satımı; (6) elektrik satımı Antlaşmanın uygulama alanına girmeyen satım sözleşmeleridir.

Mutad meskeni, genel olarak kişinin hayat ilişkilerinin merkezi niteliğinde olan, gerçek ve fiili duruma uygun bulunan yer (fiili ikametgah) olarak ifade edebiliriz.

Taraflar sözleşmede teslim yerini kararlaştırmamışlar ve üstelik bir mesafeli satım da söz konusu değilse ve (b) bendinin şartları da gerçekleşmemişse, son çare olarak m. 31/c hükmü uygulanır. Bu hükme göre, alıcının malı satıcının işyerinde teslim alması gerekir. Eğer satıcının birden fazla işyeri varsa, sözleşme ile en yakın irtibatlı olan yer esas alınır (m. 10/a). Satıcının işyeri yoksa teslim yeri, satıcının mutad meskenidir

Taraflar, teslim zamanı konusunda belirli bir düzenleme yapmamışlarsa, satıcı malları
“sözleşmenin kurulmasından itibaren makul bir süre içinde” teslim etmek zorundadır (m. 33/c). Buradaki makul sürenin ne olacağı, her somut olayda, taraf menfaatlerinin tartılması suretiyle tespit edilmelidir. Malın niteliği, malın stokla olup olmaması, satıcının malı satın alma amacı gibi durumlar makul sürenin tespitinde göz önünde bulundurulabilir.

Forum Devleti: Kelime anlamı, mahkemenin devletidir. Uyuşmazlığa bakan mahkemeyi ifade etmek için kullanılır.

Ayıp, sözleşme konusu malın satıcı tarafından vaad edilmiş veya sözleşmeyle izlenen amaca uygun olarak bulunması gereken ve beklenen niteliklerinden yoksun olmasını veya alıcının sağlayacağı faydayı azaltan ya da tamamen ortadan kaldıran noksanlıkları ifade eder.