Aof Panel

Soru 1

Milletlerarası Özel Hukuk uyarınca, hukuk seçimi örtülü olarak yapılabilir. Bunun hukuk dilindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 2

Cumhurbaşkanlığı kararnameleri aşağıdaki durumların hangilerinde hükümsüzdür?

I- Kanunlarla çelişmesi durumunda

II- Kanunlarda belirtilmemiş olması durumunda

III- TBMM tarafından kararname ile düzenlenen kanuna ilişkin değişiklik yapılması durumunda

Soru 3

Yabancılık unsuru taşıyan işlem ve ilişkilerden doğan uyuşmazlıklarda yetkili mahkemenin ve uygulanacak hukukun tayini ile yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizini konu alan hukuk alanı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 4

Aşağıdaki kanunlardan hangisi yabancılık unsuru taşıyan özel hukuka ilişkin işlem ve ilişkilerde uygulanacak hukuk, Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisinin tayini ve yabancı kararların tanınması ve tenfizine ilişkin kuralları düzenlemektedir?

Soru 5

Aşağıdakilerden hangisi yabancılık unsuru taşıyan işlem ya da ilişkiyle irtibatlı olan birden fazla devlet hukukundan hangisinin somut uyuşmazlığa uygulanacağını gösteren kurallardan oluşur?

Soru 6

Aşağıdaki kavramlardan hangisi gerçek kişileri, tüzel kişileri ve şeyleri (hava araçları ve deniz gemileri) bir devlete bağlayan hukuki ve siyasi bağı ifade eder?

Soru 7

Aşağıdakilerden hangisi uygulanacak hukuk olarak tayin edilen yabancı devlet hukukunun kanunlar ihtilafı kurallarının, Türk hukukunu yetkili görmesi halini ifade eder?

Soru 8

Aşağıdakilerden hangisi yabancı unsurlu uyuşmazlıklarda uygulanacak hukukun yabancı bir devlet hukuku olarak tayin edildiği hallerde, söz konusu hukukun uygulanmasını engelleyen durumlardan biridir?

Soru 9

Tarafların, aralarındaki sözleşmeden doğan uyuşmazlıklara uygulanacak hukuku seçme imkanına sahip olması aşağıdaki prensiplerden hangisinin sonucudur?

Soru 10

Ayakkabı imalatı ile uğraşan Türk şirketi ile Fransa’daki mağazasında ayakkabı satan Alman vatandaşı arasında yapılan satım sözleşmesi ne tür bir sözleşmeye örnektir?

Soru 11

Aşağıdakilerden hangisi tüzel kişinin veya kişi ya da mal topluluğunun işlerinin fiilen yönetildiği, yönetim ve denetim organlarının bulunduğu yeri ifade eder?

Soru 12

Taraflarından birinin Alman vatandaşı, diğerinin Türk vatandaşı olduğu bir sözleşme ilişkisinde, Alman tarafın ehliyetine ilişkin bir uyuşmazlık gündeme gelmesi halinde kişinin ehil olup olmadığının tayininde hangi hukuk uygulanır?

Soru 13

"Bağlama konusunu belli bir devlet hukukuna bağlayarak çözümlenmesini sağlayan maddi vakıalar" tanımında aşağıdakilerden hangi kavram tanımlanmaktadır?

Soru 14

MÖHUK’un 9. maddesinin birinci fıkrası uyarınca “[h]ak ve fiil ehliyeti ilgilinin millî hukukuna tâbidir” ifadesinde "hak ve fiil ehliyeti" aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 15

Aşağıdakilerden hangileri atıf ile ilgli olarak doğrudur?

I Yabancılık unsuru taşıyan uyuşmazlıklarda uygulanacak hukuk olarak yabancı bir devlet hukukunun tayin edildiği durumlarda “atıf” problemiyle karşılaşılır.

II Atıf, Türk hukukunda kişinin hukuku ve aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklar dışında kabul edilmiştir.

III Uygulanacak hukuk olarak tayin edilen yabancı devlet hukukunun kanunlar ihtilâfı kurallarının, Türk hukukunu yetkili görmesi hâline “iade atıf” veya “hâkimin hukukuna atıf” denir.

IV Kamu düzenine aykırılık ve doğrudan uygulanan kurallar uygulanacak hukukun uygulanmasını engelleyebilmektedir.

Çözüm Açıklaması

Yabancılık unsuru taşıyan bir uyuşmazlığa uygulanacak hukuk olarak yabancı bir devlet hukukunun tayin edildiği durumlarda, bu hukukun hangi kapsamda dikkate alına- rak uygulanacağı problemi doğar. Uygulanacak hukuk olarak tayin edilen yabancı devlet hukukunun kanunlar ihtilâfı hukuku kuralları da dâhil edilmek üzere bir bütün olarak dikkate alınarak uygulanacağının kabul edilmesi durumunda atfın kabul edilmesi, buna karşın söz konusu hukukun sadece uyuşmazlığın esasına ilişkin çözüm getiren maddi hukuk hükümlerinin dikkate alınması durumunda atfın reddedilmesi söz konusu olur. Dolayısıyla yabancılık unsuru taşıyan uyuşmazlıklarda uygulanacak hukuk olarak yabancı bir devlet hukukunun tayin edildiği durumlarda “atıf” problemiyle karşılaşılır.

Türk hukukunda atıf MÖHUK’un 2. maddesinin 3. fıkrasında hükme bağlanmıştır. Anılan hükme göre “[u]ygulanacak yabancı hukukun kanunlar ihtilâfı kurallarının başka bir hukuku yetkili kılması, sadece kişinin hukuku ve aile hukukuna ilişkin ihtilâflarda dikka- te alınır ve bu hukukun maddi hukuk hükümleri uygulanır”. Buna göre atıf, Türk hukukun- da sadece kişinin hukuku ve aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda kabul edilmiştir. Bir diğer ifadeyle kişinin hukuku ve aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda, Türk mahkemesi Türk kanunlar ihtilâfı hukuku kuralları uyarınca tayin ettiği yabancı devlet hukukunun kanunlar ihtilâfı kurallarını da dikkate alacak ve söz konusu devletin kanunlar ihtilâfı kurallarının işaret ettiği devlet hukukunun maddi hükümlerini uygulayarak uyuşmazlığa çözüm getirecektir.

Uygulanacak hukuk olarak tayin edilen yabancı devlet hukukunun kanunlar ihtilâfı kurallarının, Türk hukukunu yetkili görmesi hâline “iade atıf” veya “hâkimin hukukuna atıf” denir. Bununla birlikte eşlerin müşterek yerleşim yerlerinin İngiltere’de bulunması durumunda hâkimin yapması gereken İngiliz maddi hukuk kurallarını uygulamaktır. Bu şekilde Türk kanunlar ihtilâfı kural- ları aracılığıyla uygulanacak hukuk olarak tespit edilen yabancı hukukun kanunlar ihtilâfı kurallarının (örnekte Alman hukukunun kanunlar ihtilâfı hukuku kurallarının), üçüncü bir devletin hukukunu yetkili görmesi hâline (örnekte İngiliz hukuku) “devam eden atıf ” veya “üçüncü bir devletin hukukuna atıf ” denir. Üçüncü devlet hukuku, Türk hukuku ve Türk kanunlar ihtilâfı hukuku kuralları uyarınca uygulanacak hukuk olarak tespit edilen yabancı devlet hukuku dışında bir hukuktur.

Yabancı unsurlu uyuşmazlıklarda, yukarıda da açıklandığı üzere, Türk kanunlar ihtilâfı kuralları uyarınca uygulanacak hukuk tayin edilir. Hâkimin görevi uygulanacak hukuk olarak tayin ettiği devlet hukukunu somut uyuşmazlığa uygulamaktır. Bununla birlikte, birbirinden farklı iki durum uygulanacak hukukun uygulanmasını engelleyebilmektedir. Bu durumlardan ilki kamu düzenine aykırılık, diğeri ise doğrudan uygulanan kurallardır.

Soru 16

Aşağıdakilerden hangileri yabancı unsurlu bir uyuşmazlık durumunda, hukukun uygulanmasının Türk kamu düzenine "açık aykırı" olduğu durumlardandır?

Soru 17

Sözleşme hükümlerinden veya hâlin şartlarından tereddüde yer vermeyecek biçimde anlaşılabilen hukuk seçimi olarak ifade edilen aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 18

MÖHUK m. 24, f. 3 uyarınca aşağıdakilerden hangileri hukuk seçimi ile ilgili olarak doğrudur?

I Taraflar sözleşmelerine uygulanacak hukuku her zaman seçebilirler

II Taraflar yapmış oldukları hukuk seçimini değiştirebilirler.

III Sözleşmenin kurulmasından sonraki hukuk seçimi, üçüncü kişilerin hakları saklı kalmak kaydıyla, geriye etkili olarak geçerlidir.

IV Taraflar, aralarındaki sözleşmeyi parçalayamaz ve farklı kısımlarına farklı devlet hukuklarının uygulanmasını kararlaştıramazlar.

Soru 19

Ticari ya da meslekî faaliyetler çerçevesinde yapılan işlerde, tarafların hukuk seçimi yapmamış olmaları hâlinde sözleşmeden doğan ilişkiye o sözleşmeyle en sıkı ilişkili olan hukuk uygulanır. Aşağıdakilerden hangisi yada hangileri kabul edilen hukuklardandır?

I Karakteristik edim borçlusunun, sözleşmenin kuruluşu sırasındaki mutad meskeni hukuku,

II Ticari veya mesleki faaliyetler gereği kurulan sözleşmelerde karakteristik edim borçlusunun işyeri, bulunmadığı takdirde yerleşim yeri hukuku,

III Ticari veya mesleki faaliyetler gereği kurulan sözleşmelerde karakteristik edim borçlusunun birden çok işyeri varsa söz konusu sözleşmeyle en sıkı ilişki içinde bulunan işyeri hukuku

Soru 20

Hukuk olarak tayin edilen hukuk, yani sözleşme statüsü, belirli istisnalar dışında, taraflar arasındaki sözleşmeden doğan borç ilişkisine ilişkin tüm uyuşmazlıklar bakımından uygulanır. Aşağıdakilerden hangisi sözleşme statüsüne tâbi değildir?

ULUSLARARASI TİCARET HUKUKU - Deneme Sınavı - 8