ULUSLARARASI SOSYAL POLİTİKA

BM’nin dört ana amacı vardır:
• Uluslararası barış ve güvenliği korumak,
• Ülkeler arasında dostane ilişkiler kurmak,
• Uluslararası ekonomik, sosyal, kültürel, insani sorunların çözümünde işbirliği yapmak ve temel insan hak ve özgürlüklerine gerekli saygının gösterilmesini teşvik etmek,
• Ortak çıkarların elde edilmesi hususunda milletler arasında uyumu sağlayan bir merkez olmak.

Negatif haklar, kişinin devlet tarafından dokunulamayacak haklarıdır (inanç, fikir, ifade özgürlükleri, özel mülkiyet hakkı gibi). Bu haklar vatandaşlık sıfatı aranmaksızın, bütün kişilere tanınmıştır. Pozitif haklar, bireylere devletten olumlu bir davranış, bir hizmet, bir yardım isteme olanağını tanıyan haklardır (çalışma hakkı, sağlık hakkı, konut hakkı, sosyal güvenlik hakkı gibi).

Uluslararası Adalet Divanı: Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan Uluslararası Adalet Divanı, BM’nin ana yargı organıdır. Devletler arasındaki yasal uyuşmazlıkları çözüme bağlar ve BM’ye ve BM’nin uzman kuruluşlarına görüş bildirir. Divan, her biri farklı bir ülkeden olmak üzere Genel Kurul ve Güvenlik Konseyi tarafından seçilen 14 yargıçtan oluşur.

Koşulluluk, uluslararası kalkınma, politik ekonomi ve uluslararası ilişkiler yazınında, verilecek krediye, borç yardımına, karşılıklı yardıma ya da bir uluslararası kuruluşa üyeliğe, uluslararası mali kuruluşlar, bölgesel örgütler veya yardımı yapan ülkeler tarafından koşullar getirilmesi anlamına gelmektedir.

Washington Konsensüsü, 1980’lerde ve 1990’larda Bretton Woods kuruluşlarının benimsediği, enflasyonun kontrol altına alınması ve kamu açıklarının azaltılması yoluyla makro ekonomik istikrarın sağlanması; ticaret ve sermaye hareketlerinin serbestleştirilmesi yoluyla ülkelerin ekonomilerinin dış dünyaya açılması; özelleştirme ve kuralsızlaştırma yoluyla da piyasaların serbestleştirilmesini hedefleyen ekonomik politikalar setine verilen addır.

Örgütlenme hakkı, grev hakkı ve lokavt Avrupa Topluluğunun yetki alanı dışında bırakılmıştır.

Güvenlik Konseyi: BM’nin temel kuruluş amaclarından olan uluslararası barış ve güvenliğin korunmasından sorumludur. Konseyin beş daimi üyesi olan ABD, Çin, Fransa, İngiltere ve Rusya’nın yanı sıra on geçici üyeden oluşur.

Avrupa Konseyinin dört temel organı vardır:
• Üye devletlerin Dışişleri Bakanları veya daimi temsilcilerinden oluşan ve Konseyin karar organı olan Bakanlar Komitesi,
• Ulusal parlamentolardaki başlıca siyasi akımları temsil eden delegasyonlardan oluşan ve Konseyin tartışma forumu niteliğini taşıyan yaklaşık 600 üyeli Parlamenterler Asamblesi,
• Üye devletlerin temsilcilerinden oluşan ve yerel ve bölgesel düzeylerde demokrasiyi güçlendirmeyi amaçlayan Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi,
• Bu kuruluşlara hizmet veren ve 2200 Avrupalı memurdan oluşan Sekreterlik.

27.09.2006 tarihinde Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartının onaylanması sırasında, ülkenin içinde bulunduğu sosyo-ekonomik şartlar gerekçe gösterilerek çekince konan maddeler şunlardır:
• Madde 2/3: Asgari 4 haftalık yıllık ücretli izin verilmesini sağlama (Türkiye’deki uygulama asgari 2 hafta),
• Madde 4/1: Çalışanlara ve ailelerine uygun yaşam düzeyi sağlamak için, yeterli ücret hakkı tanınması (Türkiye’de asgari ücretin hesaplanmasında aile faktörü hesaba katılmamaktadır),
• Madde 5: Çalışanlara sendika hakkı tanınması,
• Madde 6/1, 2, 3, 4: Çalışanlara, toplu pazarlık ve grevi de içeren toplu eylem haklarının tanınması.

2000-2010 döneminde Avrupa Birliği sosyal politikalarına yön veren strateji, Lizbon Stratejisidir. 23-24 Mart 2000 Lizbon Avrupa Konseyi, 2000-2005 döneminde “yeni bir Avrupa’yı biçimlendirmek” amacını güden uzun vadeli bir eylem programı ve ekonomik açıdan Avrupa’yı “bilgi ekonomisi”ne taşıyacak bir dizi eylem önceliği kabul etmiştir. Lizbon (2000)’da belirlenen hedef, “daha fazla ve daha iyi iş olanaklarına ve en ileri sosyal uyumla birlikte, sürdürülebilir ekonomik kalkınma yeteneğine sahip, dünyanın en rekabetçi ve en dinamik, bilgiye dayanan ekonomisi olma” hedefidir.

Çoğulcu demokrasiyi güçlendirmek Birleşmiş Milletler'in ana amaçlarından biri değildir.

Birleşmiş Milletler 24 Ekim 1945vtarihinde kurulmuştur.

Avrupa Konseyi'nin dört temel organları şunlardır: Bakanlar Komitesi, Parlamenterler Asamblesi, Avrupa yerel ve bölgesel yönetimler kongresi ve Sekreterlik.

Kamu çalışanlarının sayısının artırılması değil, kamu harcamalarının ve kamu çalışanların sayısının azaltılması yapısal uyum programlarının tipik unsrlarından biridir.

Yabancıların çalışma hakkı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Sözleşmeye ek protokollerin güvence altına aldığı hak ve özgürlüklerden biri değildir.

I. Dünya Savaşının (1914-1918) yol açtığı büyük yıkım, savaş sonrasında, devletleri kalıcı bir barışı geçerli kılmak ve uluslararası güvenliği sağlamak amacına yöneltmiş ve 1920’de Milletler Cemiyeti kurulmuştu. Ancak Milletler Cemiyetinin varlığı II. Dünya Savaşının çıkmasını engelleyemedi; Milletler Cemiyetinin kendisi de II. Dünya Savaşının (1939-1945) ardından yapılan Cenevre Konferansı ile 1946 yılında feshedildi. Yanıt B'dir.

BM’nin çalışma haklarına ilişkin hükümler içeren belgelerinin başında 1948 tarihli İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi gelir. Bildirge, insan haklarının bölünmezlik, bütünsellik ve karşılıklı bağımlılık ilkelerinin ilk evrensel belgesidir. Bildirgede birinci kuşak insan haklarının yanı sıra, ikinci kuşak insan haklarına, yani ekonomik sosyal ve kültürel haklara da yer verilmiş ve sosyal hakların insan haklarından olduğu kesin bir biçimde kabul edilmiştir. Yanıt D'dir.

Bildirge, Önsöz metninden ve 30 maddeden meydana gelmektedir. Bildirgenin Önsözünde dünyada eşitliğin, özgürlüğün; küresel adalet ve barışla gerçekleşeceği ve insanın sahip olduğu eşit ve başkasına aktarılamaz haklarının uluslararası düzeyde tanınmasının şart olduğu vurgulanmıştır. Önsözde, tüm dünyada insanlığın korkudan uzak tutulması ve yoksulluktan kurtulması, ifade, inanç ve toplanma özgürlüğüne kavuşması en yüksek ideal olarak belirtilmiştir. Bildirgenin çalışma yaşamı ve sosyal politika açısından önem taşıyan maddeleri ve içerikleri şu şekildedir:

MADDE 4: Hiç kimse köle ya da kul olarak kullanılamaz; kölelik ve köle alım satımı her türlü biçimiyle yasaktır.

Yanıt A'dır.

BM Evrensel Bildirgesi, Medeni ve Siyasi Haklar Uluslararası Sözleşmesi, Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi ve Ek Protokoller, hep birlikte “Uluslararası İnsan Hakları Kanunu”nu oluşturmaktadır. 23 Mart 1976 tarihinde yürürlüğe giren Medeni ve Siyasi Haklar Uluslararası Sözleşmesi, sosyal politikaya ilişkin olarak, ayırımcılık yapılmaması (Madde 3), hiç kimseden zorla ya da zorunlu çalışma istenmeyeceği (Madde 8) ve sendika hakkının tanınması (Madde 22) hükümlerini içermektedir. Taraf devletler için bağlayıcılığı olan Sözleşme, BM İnsan Hakları Komitesi tarafından izlenmektedir. 29 Ekim 2018 tarihi itibariyle, Sözleşmeyi 172 ülke onaylamıştır. Türkiye de Sözleşmeyi 23 Eylül 2003 tarihinde bazı açıklamalar ve 27. Maddeye koyduğu çekinceyle onaylamıştır. Yanıt C'dir.

Güvenlik Konseyi: Birleşmiş Milletler'in temel kuruluş amaçlarından olan uluslararası barış ve güvenliğin korunmasından sorumludur. Konseyin beş daimi üyesi olan ABD, Çin, Fransa, İngiltere ve Rusya’nın yanı sıra on geçici üyeden oluşur. Yanıt B'dir.