ULUSLARARASI SOSYAL POLİTİKA

Uluslararası çalışma örgütü İngilizce adı International Labour Organisation 'ın  baş harflerinden oluşur. ILO. Cevap A.

Uluslararası Çalışma Örgütü kurulduğu 1919 yılından önceki neredeyse yüz yıla yaklaşan dönemde tanık olunan düşünsel ve eylemsel girişim ve gelişmeler ile ekonomik, siyasal ve sosyal etkenlerin sonucudur. Yanıt C.

Üçlü Yapı İlkesi: UÇÖ’nün kural üretme yetkisi bulunan anayasal organlarından ikisinde, işçi ve işveren sendikalarının temsilcilerinin, hükümet temsilcileriyle eşitlik ilkesi temelinde yer almasıdır. Dayanağı UÇÖ Anayasası olan üçlü yapı ilkesiyle, “siyasal temsil”in yanı sıra “sosyal temsil” de gerçekleştirilmiştir Yanıt A.

Temelde ekonomik yönden güçsüz olanların korunmasını ve öncelikle özel olarak korunmaya gereksinmesi bulunan sosyal sınıflar, elverişsiz konumdaki kişi grup ya da kesimleri ve toplumdan dışlanan kişiler için ekonomik ve sosyal adaleti ve eşitliği gerçekleştirmeyi amaçlayan haklara sosyal haklar denir?

Uluslararası Sosyal Politika: “Uluslararası Sosyal Politika, ekonomik ve sosyal yönden güçsüz olan kişi ve kesimleri korumak, ekonomi yasalarının yarattığı ve küreselleşmenin derinleştirdiği uluslararası barışı tehdit eden sosyal adaletsizlik ve eşitsizlikleri azaltmak ve giderek kaldırmak amacıyla uluslararası ya da bölgesel düzeylerde sosyal haklar temelinde izlenmesi gereken politikaları, alınması gereken önlemleri, yapılması gereken hukuksal düzenleme ve değişiklikleri, sosyal politikanın uluslararası kaynaklarını, ortaklarını ve kuruluşlarını inceleyen disiplinlerarası bir sosyal adalet ve sosyal barış bilimidir” Yanıt A.

UÇÖ, Birleşmiş Milletler ailesi içinde yer alan uluslararası kuruluşlar içinde, “uzman kuruluş” niteliği kabul edilen ilk Örgüt’tür. Anayasasının Başlangıç bölümünde ve Filadelfiya Bildirgesi’nde yer alan ilkelere dayanarak, sosyal politika ve sosyal haklar konularında uluslararası düzenlemeler yapma ve oluşturduğu kurallar düzenine uyulmasını sağlama konularında uzman bir kuruluştur.

Verilenlerin tamamı doğrudur, Yanıt E'dir. Ayrıca sosyal adalet programına yönelik tüm maddeler aşağıdaki gibidir:

a) Tam çalışma ve yaşam düzeylerinin yükseltilmesi, b) Çalışanların; tüm bilgi ve becerilerini göstermekten ve genel refaha en iyi biçimde katkıda bulunmaktan hoşnut olacakları işlerde çalıştırılması, c) Bu amaca ulaşmak için, tüm ilgililer hakkında uygun güvenceler aracılığıyla, çalışanların mesleksel eğitim olanaklarını, işgücünün ve sömürge üyelerinin göçlerini de (istihdam ve yerleşme için göçleri de) kapsamak üzere, bir yerden başka bir yere nakillerini (yer değiştirmesini) kolaylaştırmaya özgü araçların uygulanması, d) Herkese; ücret ve gelir, iş süresi ve öteki çalışma koşulları konusunda ilerlemenin sonuçlarından hakça yararlanma olanağı verilmesi ve bir işi olan ve böyle bir korumaya gereksinmesi olan herkes için asgari bir geçim ücreti sağlanması, e) Toplu pazarlık hakkının fiilen tanınması ve üretimin düzenlenmesinin sürekli iyileştirilmesi için işverenlerin ve işgücünün (işçilerin) işbirliği yapması, çalışanlarının ve işverenlerin ekonomik ve sosyal politikanın hazırlanmasında ve uygulanmasında ortak çalışma yapması, f) Böyle bir korumaya gereksinmesi olan herkese temel bir gelir sağlamak amacıyla, sosyal güvenlik önlemlerinin ve tam bir tıbbi bakımın yaygınlaştırılması; g) Tüm uğraşlardaki (mesleklerdeki) çalışanların yaşam ve sağlığının uygun biçimde (tam olarak) korunması, h) Çocuğun ve analığın korunması, i) Uygun bir beslenme, konut ve dinlenme (hoş vakit geçirme) ve kültür araçları (kolaylıkları) düzeyi sağlanması, j) Eğitim ve meslek alanında fırsat eşitliği güvencesi sağlanması

dünyanın üretim kaynaklarının daha tam ve daha geniş biçimde kullanılmasının zorunlu olduğuna inandığını vurgular. Bunun da, ulusal ve uluslararası düzeyde etkili bir eylemle sağlanabileceğini belirtir. Bildirge bu amaçla, özellikle açıkça ekonomik nitelik taşıyan şu önlemlerin alınmasını ister: • Üretim ve tüketimin gelişmesini (büyümesini) sağlamak, • Ağır ekonomik çalkantıları önlemek, • Az gelişmiş bölgelerin ekonomik ve sosyal ilerlemesini gerçekleştirmek, • Ham madde ve besinlerin (hububatın) dünya fiyatlarında daha büyük bir kararlılık (istikrar) sağlamak, • Yüksek hacimli ve sürekli bir uluslararası ticaret geliştirmek. Yanıt E'dir.

10 Mayıs 1944 tarihinde oybirliğiyle kabul edilen FB, beş bölümden oluşur.

Üçüncü Bölümde, UÇÖ’nün, gelecekteki eylem ve etkinliklerine kılavuzluk edecek on somut amaca yer verildi, 10 madde de şöyle sıralandı: a) Tam çalışma ve yaşam düzeylerinin yükseltilmesi, b) Çalışanların; tüm bilgi ve becerilerini göstermekten ve genel refaha en iyi biçimde katkıda bulunmaktan hoşnut olacakları işlerde çalıştırılması, c) Bu amaca ulaşmak için, tüm ilgililer hakkında uygun güvenceler aracılığıyla, çalışanların mesleksel eğitim olanaklarını, işgücünün ve sömürge üyelerinin göçlerini de (istihdam ve yerleşme için göçleri de) kapsamak üzere, bir yerden başka bir yere nakillerini (yer değiştirmesini) kolaylaştırmaya özgü araçların uygulanması, d) Herkese; ücret ve gelir, iş süresi ve öteki çalışma koşulları konusunda ilerlemenin sonuçlarından hakça yararlanma olanağı verilmesi ve bir işi olan ve böyle bir korumaya gereksinmesi olan herkes için asgari bir geçim ücreti sağlanması, e) Toplu pazarlık hakkının fiilen tanınması ve üretimin düzenlenmesinin sürekli iyileştirilmesi için işverenlerin ve işgücünün (işçilerin) işbirliği yapması, çalışanlarının ve işverenlerin ekonomik ve sosyal politikanın hazırlanmasında ve uygulanmasında ortak çalışma yapması, f) Böyle bir korumaya gereksinmesi olan herkese temel bir gelir sağlamak amacıyla, sosyal güvenlik önlemlerinin ve tam bir tıbbi bakımın yaygınlaştırılması; g) Tüm uğraşlardaki (mesleklerdeki) çalışanların yaşam ve sağlığının uygun biçimde (tam olarak) korunması, h) Çocuğun ve analığın korunması, i) Uygun bir beslenme, konut ve dinlenme (hoş vakit geçirme) ve kültür araçları (kolaylıkları) düzeyi sağlanması, j) Eğitim ve meslek alanında fırsat eşitliği güvencesi sağlanması

Sosyal politikanın ilk ve biricik “uluslararası” kuruluşu, Uluslararası Çalışma Örgütü’dür (UÇÖ/ILO). Örgüt, kurulduğu 1919 yılından önceki neredeyse yüz yıla yaklaşan dönemde tanık olunan düşünsel ve eylemsel girişim ve gelişmeler ile ekonomik, siyasal ve sosyal etkenlerin sonucudur. Ancak, kuruluşunun hemen öncesinde, özellikle iki olay, anayasal ilke ve değerlere yön veren ideolojik yakla- şımlar üzerinde belirleyici rol oynadı: Savaş ve Bolşevik Devrimi.

UÇÖ, ne kendi öncesinde ne de sonrasında ve kuşkusuz günümüzde de, benzeri bulunmayan bir uluslararası kuruluştur. Gerek kurumsal yapısı, gerekse uluslararası kurallar üretme sistemi yönlerinden, kendine özgüdür.

UÇÖ’nün altı çizilmesi gereken bir başka özelliği de, bir “insan hakları kuruluşu” olmasıdır. İnsan haklarının “ikinci kuşak” olarak da bilinen “sosyal haklar” alanında uluslararası kurallar üretir. Kabul ettiği sözleşmelerin çok büyük bir bölümü, çalışmaya / emeğe ilişkin hakları güvenceye alır. UÇÖ’nün insan hakları kuruluşu yönü, özellikle 10 Mayıs 1944’te kabul edilen Filadelfiya Bildirgesi’nde açıkça görülür.

UÇÖ üyeliği, iki Savaş arasındaki dönemin siyasal koşullarından etkilendi. Üyelikten ayrılmalar ve katılımlar oldu. UÇÖ’ye üyelik, Versay Barış Antlaşması’nda düzenlenmişti. Buna göre, “Milletler Cemiyeti’nin ilk üyeleri, bu Örgütün de ilk üyeleri olacaktır ve Milletler Cemiyeti’ne üyelik, bu Örgüt’e üyeliği de getirecektir” (m. 387).

Barış Antlaşması’nı onaylayan 29 imzacı devlet, Örgüt’ün ilk üyeleri oldu. Ant- laşmayı onaylayarak MC gibi UÇÖ’nün de üyesi olan bu devletlere, Versay Barış Antlaşması’na katılmaya ve MC’ye üye olmaya çağrılan 13 devlet de eklendi. Böylece ilk üyelerin toplam sayısı 42’ye ulaştı.

MC’ye katılmayan Almanya ve Avusturya, 1919’da yapılan ilk UÇK toplantısında üyeliğe kabul edildi.

Türkiye, çağrı üzerine 18 Temmuz 1932 tarihinde Milletler Cemiyeti’ne üye olarak UÇÖ’ye üye olmuştur.

UÇÖ Anayasası, kurulmasını öngördüğü ilk uluslararası sosyal politika örgütünün üreteceği kurallara uyulmasını sağlamak için de düzenlemeler yaptı. Devletlerin ve sendikal örgütlerin yakınmaları (şikâyetleri) ile hükümetlerin dönemsel raporları temeline dayalı ve onay koşuluna bağlı bir denetim sistemi öngördü.

UÇK, UÇÖ’nün yetkisini kısıtlamaya yönelik çeşitli savların (iddiaların) bir bölümünü büyük bir çoğunlukla reddetti. Ancak UÇÖ Anayasası (m. 37), Anayasa ile sözleşme kurallarının yorumlanması konusunda çıkabilecek sorun ve güçlükler nedeniyle Uluslararası Adalet Divanı’na (UAD) başvurma olanağı tanımıştı. Bu düzenleme dolayısıyla UAD, 1922-1932 yılları arasında UÇÖ’nün yetkisi konusunda dört kez görüşünü açıklamaya çağrıldı.

UÇÖ, 2. Dünya Savaşı yıllarında, işleyişini tümden durdurmadı, tüzel kişiliğine son vermedi. Kanada hükümeti Ağustos 1940’ta, UÇB personelinin geçici olarak transferi için resmen izin verdi. 18 devletten 40 görevli Kanada’ya, Montréal kentine gönderildi. Görevlilerin bir bölümü ise Cenevre’de kaldı. Kimileri de, “ulusal muhabir” olarak ülkelerine döndü.

UÇÖ, Birleşmiş Milletler ailesi içinde yer alan uluslararası kuruluşlar içinde, “uzman kuruluş” niteliği kabul edilen ilk örgüttür.

Çocuğun ve analığın korunması, bildirgenin üçüncü bölümünde yer alan ilkelerdendir.