ULUSLARARASI SOSYAL POLİTİKA - Deneme Sınavı - 10

1. Dünya Savaşı sırasında işçilerin uluslara­rası sosyal politika düşüncesinin şekillenmesine katkı veren konferanslar sırasıyla; Kasım 1914- Filedelfiya Kongresi, Haziran 1916-Leeds Konferansı, Ekim 1917- Bern Konferansı, Şubat ve Eylül 1918-Londra Konferansları’dır.

Bu anlayış, çalışma/emek alanında, egemen devletler için bağlayıcı olan “uluslararası” nitelikli önlemler alınması, hukuksal düzenlemeler yapılması önünde ciddi bir engel oluşturdu. Örneğin, UÇÖ’ye giden yolda, ancak “dilek” nitelikli  kararların alınabildiği Berlin Kongresi’nin yapıldığı 1890 yılında, ünlü bir geleneksel uluslararası hukuk uzmanı şu görüşleri savunuyordu: Çalışmanın/emeğin düzenlenmesi sorunu, ancak ve yalnız ulusal yasa koyucunun yetki alanına girer, uluslararası hukuka yabancıdır. Bu anlayışın anlamı ve sonucu şudur: Bir uluslararası kuruluş eliyle, devletleri hukuken bağlamaya yönelik sosyal politika önlemleri içeren kurallar üretilemez. Özne sayılmadığı için de, hakları ihlal edilen birey uluslararası denetim mekanizmalarına başvuramaz, haklarını arayamaz. Çünkü bunun tersi, egemen devletlerin iç işlerine karışmak demektir.

Komisyon; temelde Marksizm, Bolşevizm ve devrimci sendikacılık anlayışına karşı “sosyal reformcu” yaklaşımı benimseyen üyelerden oluşuyordu.

Komisyon, çalışmalarında Büyük Britanya’nın önerisini / tasarısını temel aldı ve üç ay süren çalışmaları sonucunda, 11-28 Nisan 1919’da, “Çalışma/Emek” başlıklı bir metin hazırladı. Başlangıç ile 41 maddeden oluşan bu metnin, Barış Antlaşması’na konulmasını önerdi. Bu öneriler, aslında 1914-1919 arasında yapı- lan kongrelerde işçi sınıfının sürekli olarak dile getirdiği istemleri yansıtıyordu.

Thomas’ın söz ettiği adalet, UÇÖ Anayasası’nın Başlangıç bölümünün ilk paragrafına yazılan “sosyal adalet” idi. Ve sosyal adalet, dünyada evrensel ve sürekli bir barışın temeli olan bir etik değerdir; siyasal ve sosyal barışın bölünmezliğini vurgulayan bir anayasal ilkedir.

Filadelfiya Bildirgesi, Örgüt’ü, 2. Dünya Savaşı sonrasının siyasal, sosyal ve ekonomik koşul ve yaklaşımlarına uyarlar. UÇÖ’nün etkinlikleri ve üye devletlerin izleyeceği sosyal politikalar için bir “esin kaynağı”dır. Gelecek için bir “eylem programı” olmanın ötesinde bir anlam ve değer taşır. Örgüt’ün genel felsefesini içerir ve üyelere izleyecekleri sosyal politikalarında esinlenmeleri gereken ilkeleri gösterir. Bildirge, Örgüt’ün etkinlik alanını, dar anlamda çalışma dünyası ve çalışma koşullarının dışına çıkarır. İnsan hakları ile ekonomik ve mali alanı da kapsayacak biçimde genişletir. Kural üretme etkinliğinde yeni bir dönem başlatır. Kısacası Bildirge, “sosyal insan” odaklı bir anayasal belgedir.

BM’nin kurulmasından önce açıkça yer verdiği ve benimsediği insan hakları anlayışı, aynı zamanda maddi ve manevi düşüncelerin bileşiminden oluşan şu dört ilkede somutlaşır: Özgürlük, onur, ekonomik güvenlik ve fırsat eşitliği.

Bu yaklaşımıyla Filadelfiya Bildirgesi, BM’nin 1945 yılında kurulması ve 10 Aralık 1948 tarihinde İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’ni (İHEB) kabul etmesi ile başlayan insan haklarının uluslararası yazılı hukuka geçirilmesi sürecini önceledi. 1919’da, “haklar” yerine “ilkeler”den söz ederek sosyal haklar alanında başlayan “uluslararasılaşma”, 1944’te açıkça bazı “haklar”dan söz eden Filadelfiya Bildirgesi’yle BM’den önce somutlaştı.

Üçlülük ilkesi, “ulusal” temelli bir ilkedir. Çünkü her üye devletin üç kanattan seçtiği temsilcilerin UÇK’ye katılımını öngörür. Bu ilkenin sosyal kanatlar açısından özelliği ise, özgür ve bağımsız sendika özgürlüğü ilkesine dayanmasıdır. UÇÖ, kuruluşundan beri, resmi ve sosyal kanatların temsilcilerinin kural üretme ve kurallarının uygulanmasını denetleme süreçlerine katıldığı bir Örgüt’tür. İşçi ve işverenler (sosyal ortaklar), Örgüt’ün kural üretme etkinliğinin (faaliyetinin) tüm aşamalarına katılır. Katılım, UÇK gündeminin belirlenmesinden kuralların uygulanmasının denetimine değin sağlanmıştır.