ULUSLARARASI POLİTİKA II - Deneme Sınavı - 5

Soruda uluslararası politika kastedildiği için doğru cevap, Küresel Siyasettir.

Elektronik gelişmeler sayesinde devlet ve vatandaşlar arasında karşılıklı ödev ve yükümlülüklerin elektronik iletişim ortamında yürütülmesini e-devlet yaklaşımı öngörmektedir.

Kuzey Amerika Serbest Ticaret Alanı (NAFTA) 1990'larda kurulmuştur. Doğru yanıt B'dir.

Fas’ın 1988’de AET’ye tam üyelik başvurusunun reddedilmesi bu ülkenin Avrupa coğrafyası dışında yer alması gerekçesine dayandırılmıştır. Doğru yanıt C'dir.

Avrupa Konseyi 1949 yılında oluşturulmuştur. Doğru yanıt C'dir.

Bölgeselcilik tarihsel açıdan en ciddi şekilde II. Dünya Savaşı sonrasında Avrupa’da gündeme gelmeye başlamıştır. Doğru yanıt D'dir.

Güvenlik bölgesel örgütleri daha dar kapsamlı olarak savunma alanında bölgesel işbirliği biçiminde ortaya çıkar. En önemli amacı dışarıdan gelebilecek çeşitli tehditlere karşı bölgenin ortak savunmasıdır. NATO, CENTO ve SEATO bu kapsamda ele alınabilecek bölgesel savunma örgütleridir. Doğru yanıt A'dır.

Almanya’nın bölgesel düzeyde iş birliği ile kontrol edilmesi ve o dönemki savaş yeteneğinin en önemli girdileri olan kömür ve çeliğin bölgesel denetimde bulundurulması amaçlarıyla 1951’de AKÇT kurulmuştur. Doğru yanıt E'dir.

1969’da daha sonra adı 2011’de İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) olacak olan İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) kurulmuştur. Doğru yanıt B'dir.

Aynı veya yakın tarihî geçmişe sahip, benzer veya akraba etnisitelere dayanan, ortak inancı paylaşan, benzer kültürel nitelikleri taşıyan ve sonuçta bu noktalar çerçevesinde ortak kimlik anlayışı bulunan ülkeler arasında çeşitli amaçlar doğrultusunda bölgesel düzeyde iş birliği tesis edilmesi daha kolaydır. Doğru yanıt E'dir.

1955’de Türkiye, İran, Irak, Pakistan ve İngiltere arasında kurulan Bağdat Paktı ise sadece savunma alanında iş birliğini öngörmüştür. Doğru yanıt B'dir.

Bugün dünyada “birlik” adıyla bulunan birçok bölgeselleşme girişimi aslında birlik değil iş birliği düzeyindeki bölgeselleşmeyi gösterir. Bu konuda en önemli istisna AB’dir. 1993’de yürürlüğe giren Maastricht Anlaşması ile Avrupa bütünleşmesi siyasi birliğe doğru evrilmeye başlamıştır. Doğru yanıt A'dır.

David Harvey’in küreselleşmeyi “zaman mekan sıkışması” olarak tanımlamasından hareketle küreselleşme, tabulaşmış sembollerin sıkışması hatta ortadan kalkması anlamına da gelmektedir.

James M. Boghton ve Colin I. Bradford, Jr.’a göre ise “Küresel yönetişim ideali, ulusal hükûmetlerin, çok-katmanlı kamu ajanlarının ve sivil toplumun ortakça kabul ettikleri ortak liderlik sürecidir...

UEP çalışmalarında çok uluslu şirketler (ÇUŞ) önemli bir araştırma başlığıdır. 1970’lerden itibaren dünya ekonomisindeki etkileri hızla artan ÇUŞ ulusal ekonomilerden büyük ölçüde bağımsız, hem uluslararası ekonomik ilişkileri hem de siyasi ilişkileri yönlendirebilen bir güç hâline gelmiştir. Ancak pek çok araştırmacı için ÇUŞ daha çok ev sahibi ülke adına bir güç olduğunu savunmaktadır (Gilpin, 1987: 278). Bugünkü küresel ekonomide bu firmalar ticaret akışının, sanayi yerleşimlerinin ve diğer ekonomik aktivitelerin en önemli karar vericilerinden biri olmuştur. Gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerin çoğunda merkez konumda olan ÇUŞ bu nedenle ulusal ekonomik, politik ve sosyal refah konularının belirleyicileri konumuna yükselmiş ve sadece uluslararası ekonomi değil, uluslararası politikada da etkin bir aktör olmuşlardır. Doğrudan yatırımlar, kalkınma, ticaret, teknoloji, çevre ve enerji gibi alanları yakından ilgilendiren ÇUŞ, küresel ekonomik düzende bir taraftan sermayenin tabana yayılmasıyla küçük yatırımcıların katılımına açık hâle gelip şeffaflaşırken yönetim boyutunda ise sermayenin belli ellerde ve belli merkezlerde yoğunlaşması ile üst düzey yöneticilerin (CEO) geniş etkinliğiyle hâlâ yeterince şeffaf değildir.

Polonyalı göz doktoru Ludwik Lejzer Zamenhof ’un icadı özgün adı Lingvo Internacia olan ve 1881’de Lingvo Universala olarak değiştirilen yapay dil Esparanto İlk Kitap (Unua Libro) ismiyle 1887’de yayımlanmıştır.

Bir anlamda Francis Fukuyama’nın Tarihin Sonu ve Son İnsan çalışması, Sovyetlerin dağılması sonrasında liberal demokra- siyi küresel ortak bir dil olarak sunan ama kısa süre sonra Yugoslavya’nın dağıl- masıyla ve I. Körfez Savaşı ile belirecek etnisite vurgulu mikro-milliyetçi savaşları hesap etmeyen erken müjde olmuştur.

9 Kasım 1989’da Berlin Duvarı’nın yıkılması Sovyetler Birliği’nin dağılmasını tetiklemiştir. Doğru yanıt B'dir.

Otuz Yıl Savaşları 1648'de Münster ve Osnabrück Antlaşmaları ile son bulmuştur. Doğru yanıt D'dir.

Küreselleşme üzerine ontolojik, epistemolojik ve metodolojik tartışmalar devam etmektedir. Doğru yanıt E'dir.