ULUSLARARASI POLİTİKA II - Deneme Sınavı - 10

Tekil bir küreselleşme yerine bu konuda çıkan ilk akademik derginin isminde olduğu gibi Küreselleşmeler (Globalizations) diyebilir veya Peter L. Berger ve Samuel Hungtington’un derlemelerinin orijinal isminde olduğu gibi “Çok Küreselleşmeler” (Many Globalizations) diyebiliriz.

Küreselleşmenin bölgeler, ülkeler ve kentler üzerindeki etkisi eşit dağılımlıdır.

“Yumuşak güç” kavramının mucidi Joseph S. Nye'dir.

Japonya

Westphalia Barışı ile kutsanan modern devletin teritoryalitesi, yeryüzünün kes/k/in sınırlarla belirlenmiş bir parçasını yönetmesidir. Bundan dolayı “devlet” kavramı yerine hatta sıklıkla coğrafi anlamı baskın olsa da siyasi çağrışımları da ihtiva eden “ülke kavramı kullanılmaktadır. Egemenlik ise bu yönetme hakkının mutlaklığını ve sınırlandırılmazlığını yani münhasır olmasını anlatır.

Fotoğraf makinesinin icadı

Napolyon’un Waterloo Savaşı’nda yenilmesiyle imparatorluklar restorasyon dönemine girdiyse de bu gelişmeden en çok zarar görenler ise endüstrileşmeyi yakalamakta görece arkada kalarak arkaikleşen Osmanlı, Avusturya-Macaristan ve Rus imparatorlukları olmuştur.

Egemenlik kavramı daha önemli hale gelmiştir.

Her yılın Ocak’ında İsviçre’nin Davos kasabasında toplanan Dünya Ekonomik Forumu’na karşılık 1999’dan beri toplanan Dünya Sosyal Forumu, söylemleri gereği küreselleşme karşıtı fakat varlıkları gereği alternatif küreselleşmeden yana yapısıyla küresel örgütlenmenin genişlemesini anlatmaktadır.

Berlin Duvarı'nın yıkılması

Bilgisayar ve medya okuryazarlığı arttıkça kitle medyası (mass media) sönerken sosyal medya (social media) ön plana çıkmaktadır. Böyle bir dünyada kameralı ve internete bağlı cep telefonuna sahip herkes muhabire ve ücretsiz edinebilecekleri blog sayfalarıyla da bir köşeyazarına hatta sanat eleştirmenine veya teknolojik ürünler değerlendiricisine dönüşmektedir. Doğru yanıt B'dir.

David Harvey

1648’te Otuz Yıl Savaşları’nı sonlandıran Münster ve Osnabrück Antlaşmalarıyla vücut bulan Westphalia Barışı’na kendi başlangıcının referansını veren uluslararası ilişkiler disiplininin ve uluslararası politikanın temelini oluşturan “ulus,” “ulus-devlet,” ve “uluslararası sistem” bir dönüşüm sürecindedir. Bu bağlamda dünyadaki yükselen etkileşim ve iş birliğine paralel artış gösteren entegrasyon sayesinde ortaya çıkan karşılıklı bağımlılık, Westphalia Barışı ile şekillenen ulus-devletin yaşam damarlarını oluşturan “egemenlik” ve “teritoryalite” boyutlarını törpülemekte hatta önemsizleştirmektedir. Doğru yanıt E'dir.

Sıvı modernite

Küreselleşme içerisinde pek çok çelişki barındırır ve , küreselleşme her unsur için aynı hızda gelişmez. İnsan, sermaye, mal, hizmet ve emeğin küreselleşmesinde en akışkan olan sermayedir. Doğru yanıt D'dir.

Ulrich Beck

Nayan Chanda’ya göre “Vücudumuzdaki hücrelerden, günlük yaşantımızın ayrılmaz parçası olan nesnelere kadar her şeyde, kıtalar arasında ve binlerce yıldır uzayıp duran görünmez ipliklerle bağlıyız. İyisiyle kötüsüyle, hepimiz küreselleşmenin ürünüyüz ve bu sıra dışı öykünün parçasıyız.” Chanda’ya göre Afrika’da başlayıp devam etmekte olan bu sıra dışı öykü, daha iyi bir hayat bulmak üzere hayati dürtüden kaynaklanan bir göç öyküsü olup yazarın seçtiği özellikle dört grup (tacirler, vaizler, maceraperestler ve savaşçılar) tarafından şekillendirilmektedir. Doğru yanıt A'dır.

Karayipler

FKÖ'nün açılımı;  Filistin Kurtuluş Örgütüdür.

Sovyetler Birliğinin dağılması

temelleri 13-16 Ocak 1964’te Kahire’deki Arap Birliği Zirvesi’nde atılan Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ), 1964’te İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) -İslam İşbirliği Teşkilatı’nın (İİT) o zamanki adı- ve BM tarafından Filistinlilerin “tek meşru temsilcisi” olarak tanınması Filistin milliyetçiliğine ve devlet talebine uluslararası bir tanınma ve meşruiyet sağlamıştır.

Max Weber, devleti belirli sınırlar dâhilinde meşru şiddet tekeline sahip kurum olarak tanımlamaktadır.

Uluslararası sistem -adından da anlaşılacağı üzere- uluslar arasında bir sistem olduğunu kurgusunu anlatmaktadır. Nasıl ki liberal demokrasilerde parlamenterler vatandaşların oylarıyla seçilerek onları temsil ediyorsa ulusları da içlerinden çıkan devlet (politik toplum) uluslararası sistemde teorik olarak temsil etmektedir. Bu yüzden uluslararası sistem denildiğinde kabaca devletlerarası sistem anlaşılmaktadır.

1971’de Bernard Kouchner öncülüğünde Paris’te kurulan ve dünyadaki 23 ofisinin merkezi Cenevre’deki uluslararası bir kurulca yönetilen Sınır Tanımayan Doktorlar (Médecins Sans Frontières; MSF, Doctors Without Borders; DWB) savaş mağduru ve gelişmekte olan ülkelerdeki bulaşıcı hastalıklarla mücadele projeleriyle bilinen uluslararası bağımsız tıbbî bir kuruluştur.

1971’de Bernard Kouchner öncülüğünde Paris’te kurulan ve dünyadaki 23 ofisinin merkezi Cenevre’deki uluslararası bir kurulca yönetilen Sınır Tanımayan Doktorlar (Médecins Sans Frontières; MSF, Doctors Without Borders; DWB) savaş mağduruve gelişmekte olan ülkelerdeki bulaşıcı hastalıklarla mücadele projeleriyle bilinen uluslararası bağımsız tıbbî bir kuruluştur.

Bir ülkeden bahsettiğimizde aklımıza ilk gelen o ülkenin insanları değil dünya siyasi haritasındaki konumudur.

1985’te Montpellier’de (Fransa) Robert Ménard öncülüğünde kurulan Sınır Tanımayan Gazeteciler (Reporters Sans Frontières; RSF, Reporters Without Borders; RWB) ise bugün Paris’teki merkez ofisi ve BM’de danışmanlık statüsüyle tüm dünyada basın ve ifade özgürlüğünü ve sansürle mücadeleyi savunan bir STK’dir.

Bilişim teknolojilerindeki gelişmeler insanın ve eşyanın fiziksel sınırlarını aşmasına yardımcı oldukça merkeziyetçilik yerini hızla ademimerkeziyetçiliğe bırakmaktadır.

1985’te Montpellier’de (Fransa) Robert Ménard öncülüğünde kurulan Sınır Tanımayan Gazeteciler (Reporters Sans Frontières; RSF, Reporters Without Borders; RWB) ise bugün Paris’teki merkez ofisi ve BM’de danışmanlık statüsüyle tüm dünyada basın ve ifade özgürlüğünü ve sansürle mücadeleyi savunan bir STK’dir

Ulus-aşırılaşma/ötesileşme (transnationalization), ulus-üstüleşme (supranationalization) ulus-altılaşma (subnationalization) ve yersiz-yurtsuzlaşma  deterritorialization), küreselleşmeyi oluştururken ulusun ve ulus-devletin sınırlarının ötesinde bir zihniyeti, bir toplum biçimini, ve siyasi formasyonu imlemektedirler. Bu bağlamda küreselleşmenin etikerlinin göstergeleridirler.

Günümüzün küreselleşme sembollerinden Dünya Ekonomik Forumu (World Economic Forum, WEF)  kuruluşundaki adıyla Avrupa İşletme Forumu (European Management Forum, EMF)- ilk toplantısını 1971’de Cenova Üniversitesi İşletme Profesörü Klaus Schwab’ın davetiyle Batı Avrupa’dan gelen 444 özel sektör yöneticisinin katılımıyla Davos Kongre Merkezinde gerçekleştirdi.

Yönetişim, Türkçe dilbilgisi bakımından birden fazla öznenin eşzamanlı, karşılıklı ve/ya topluca eylem(ler)ini anlatan işteş fiil grubundan olduğundan, yönetme eyleminin birden fazla özne tarafından gerçekleştirilmesini anlatmaktadır. Türk Dil Kurumunun (TDK) Güncel Türkçe Sözlük’ünde yönetmek “Bir kurum veya kuruluşun yasalara, kurallara ve belli şartlara uygun biçimde işlemesini sağlamak, idare etmek, tedvir etmek. 2. Birinin bir konudaki etkinliğine, çalışmasına yön vermek, birini yönlendirmek. 3. sin. ve tiy. Program ve oyunların yapımını, gerçekleşmesini sağlamak: Filmi yönetmek,” iken yönetim ise “[Y]önetme işi, çekip çevirme, idare” olup yönetişim ise “[R]esmî ve özel kuruluşlarda idari, ekonomik, politik otoritenin ortak kullanımı” olarak tanımlanmıştır.

1980’lerin başlarında ABD’de başlayan resesyonun tüm dünyayı etkilemesi ve 1980’lerin sonlarından itibaren yeni kamu işletmeciliği (new public management) olarak ön plana çıkan anlayış, devlet bürokrasilerini verimsiz kılan sorunları özel sektör pratikleriyle iyileştirilmesini savunmaktadır. Bu bağlamda verimlilik, şeffaflık, katılım ve etkinlik ideallerini gerçekleştirmek anlamında yönetişim müşteri odaklı, piyasa eğilimli, çıktı yönelimli yapısıyla yerinden yönetime önem vermektedir.

Dünya Ekonomik Forumu (World Economic Forum, WEF) -kuruluşundaki adıyla Avrupa İşletme Forumu (European Management Forum, EMF)- ilk toplantısını 1971’de Cenova Üniversitesi İşletme Profesörü Klaus Schwab’ın davetiyle Batı Avrupa’dan gelen 444 özel sektör yöneticisinin katılımıyla Davos Kongre Merkezinde gerçekleştirdi.

Başta İnternet olmak üzere basım teknolojisinin büyük ölçüde dijitalleşmesiyle ucuzlayan maliyetler sadece bilgiye ulaşımı kolaylaştırmakla kalmamış; bilgilenen ve böylece bilinçlenen bireylerin seçkinleşmesini ve yönetime katılma taleplerini de artırmıştır.

Doğru cevap "E" şıkkıdır.

Küresel siyasetten bahsedebilmek için ortak bir dile veya en azından ortak bir siyasal dile ihtiyaç olduğu ortadır. Buradaki dil kavramını hem bir iletişim aracı anlamında hem de üslup anlamında kullanmak doğru olacaktır. Örneğin, Polonyalı göz doktoru Ludwik Lejzer Zamenhof ’un icadı özgün adı Lingvo Internacia olan ve 1881’de Lingvo Universala olarak değiştirilen yapay dil Esparanto İlk Kitap (Unua Libro) ismiyle 1887’de yayımlanmıştır.

İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) dür.

Hiyerarşik ilişkiler, özellikle askerî yapılardaki emir-komuta zincirinde billurlaştığı gibi, iletişimi ve etkileşimi tamamen ortadan kaldırmasa da azaltmaktadır. Genellikle kamu bürokrasinin katı hiyerarşik örgütlenmesi, doğurduğu tepki sonucunda üstten değil ama alttan yönetime katılım talepleri artmıştır. Kısacası kamu hizmeti diğer hizmetler gibi o hizmeti satın alanlar tarafından daha fazla şekillendirilmek istenmektedir. Nasıl ki özel sektör sunduğu bir ürün ve/ya hizmetin toplumsal talebi karşılaması ve bu sayede daha fazla kâr edebilmek için bu duyarlılığa dikkat etmesi gerekiyorsa kâr amacı gütmese bile kamu hizmetleri de toplumsal taleplerini dikkate almak durumundadırlar. Vatandaşlar aldıkları hizmetlere dair daha fazla eleştiri geliştirdikçe kamu bürokrasisinin de kendisini iyileştirmek durumunda kalması yönetişimin temelini hazırlamıştır.

İslam İşbirliği Teşkilatı’nın (İİT)dir.