ULUSLARARASI POLİTİKA I - Deneme Sınavı - 11

B

B

Bir devletin yaşamsal çıkarlarının başında ülke güvenliği, ekonomik güç ve siyasi bağımsızlık gelmektedir (Duncan, 2004: 141). Devletler, ideolojik eğilimleri ne olursa olsun, sistemde hayatta kalmak için bu amaçlarını gerçekleştirmeye çalışırlar. Dış politika da bu amaçlara hizmet eden bir araç olarak kullanılmaktadır. Doğru cevap D'dir.

E

D

Jeoekonomi: Ulusal ekonomileri inceleyen ve ülkelerin coğrafyası ile ekonomik gücü arasında bağlantı kuran bir bilimdir. Doğru cevap A'dır.

Refah Devleti: Vatandaşların refahını, ekonomik ve sosyal esenliklerinin korunması ve teşvik edilmesini birincil öncelik olarak kabul eden devlet. Doğru cevap B'dir.

Yalnızcılık (İzolasyonizm)
Yalnızcılık stratejisi, devletlerin kendilerine yönelen tehditleri azaltmak veya ortadan kaldırmak amacıyla, diğerlerinin işlerine karışmama ya da başka devletlerle askeri ittifaklar yapmama ilkelerine dayanan bir stratejidir. Doğru cevap E'dir.

Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi: David Ricardo tarafından geliştirilen ve devletlerin göreceli olarak etkin bir şekilde ürettiği malların üretimine ve ihracatına yoğunlaşması gerektiğini savunan ekonomik teori. Doğru cevap B'dir.

Boykot: Ülkelerin kullandıkları bir diğer yöntem de boykottur. Ülkeler, sorun yaşadıkları bir ülkeden ithal ettikleri belli bir malın ya da ithal edilen tüm malların alımını durdurarak o ülkeyi cezalandırma yolunu seçebilirler. Bu yöntem, boykot eden ülkeye yapılan ihracatın yüksek olması durumunda önemli bir etki doğurabilir. Doğru cevap B'dir.

Bir devletin dış politika amaçları, öncelikle o devletin yaşamsal, orta dönemli ve uzun dönemli çıkarlarını korumaya yöneliktir. Bir devletin yaşamsal çıkarlarının başında ülke güvenliği, ekonomik güç ve siyasi bağımsızlık gelmektedir. Devletlerin uzun dönemli dış politika amaçlarının başında ise kendi inanç sistemlerini veya değerlerini yaymak gelmektedir.

C

Jeoekonomi, ulusal ekonomileri inceleyen ve ülkelerin coğrafyası ile ekonomik gücü arasında bağlantı kuran bir bilimdir.

Devletlerin yukarıda açıklanan yaşamsal çıkarları yanında, orta dönemde uluslararası sistemde ulaşmaya çalıştıkları bazı çıkarları da bulunmaktadır. Bu amaçların başında, devletin uluslararası sistemde statüsünü ve prestijini güçlendirmek ve korumak gelmektedir. Devletler, geleneksel olarak, askeri gücü statü ve prestij kaynağı olarak kullanmışlardır. Günümüzde devletlerin özel günlerde geçit törenleri düzenleyerek askeri güç gösterileri yapmaları askeri amaçlardan çok prestij kazanma amaçlarına hizmet etmektedirler. Bilim ve teknolojideki liderlik ve kültürel ve sportif faaliyetler ulusal prestiji arttırma aracı olarak kullanılmaktadır. Ancak siyasi bağımsızlık yaşamsal amaçlardan biridir.

Yalnızcılık stratejisi, devletlerin kendilerine yönelen tehditleri azaltmak veya ortadan kaldırmak amacıyla, diğerlerinin işlerine karışmama ya da başka devletlerle askeri ittifaklar yapmama ilkelerine dayanan bir stratejidir.

Tarafsız devlet, herhangi bir bölgesel veya uluslararası çatışmada tek yanlı olarak tarafsız kalacağını ilan eder ve bu daha çok siyasal bir durumdur. Bazen de büyük devletler bir devleti sürekli tarafsız devlet statüsü altına koyabilirler. Sürekli tarafsız devlet, diğer tüm devletler gibi bağımsız ve egemen bir devlettir ancak savaş zamanında çatışmalara taraf olmama yanında, barış zamanında da ittifak antlaşmalarına katılmama yükümlülüğü altındadır.

Ekonomik olarak kendi kendine yeterlilik anlamına gelen otarşi, devletlerin kendi kaynakları ile yetinmelerini ve böylece diğer ülkelere olan bağımlılıklarını en aza indirmeyi öğütleyen bir stratejidir.

Monopol, bir malın üretiminin yalnızca bir firma tarafından yapılması ya da bütün piyasaya sadece bir firmanın hakim olması durumuna verilen addır. Monopol piyasasının oluşması için firmanın ürettiği malın ikame edilemez olması gerekir.

GATT 1947 yılında Bretton Woods kurumu olarak oluşturulan ve liberal uluslararası ticaret rejiminin yerleştirilmesi sorumluluğunu üstlenen rejime verilen addır. GATT, Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Antlaşmasının İngilizcesinin kısaltılmış halidir. 1995 yılında Dünya Ticaret Örgütü adını almıştır.