ULUSLARARASI POLİTİKA I - Deneme Sınavı - 1

Soğuk Savaş sonrası yeni güvenlik anlayışları konusunda çalışan Barry Buzan, Ole Waever gibi düşünürlerin akademik çalışmaları Kopenhag Ekolü olarak anılmaya başlamış ve bu çalışmalar 2008 yılında CAST isimli bir enstitü sayesinde kurumsal bir kimliğe kavuşmuştur. Kopenhag Ekolü özellikle Avrupa’da II. Dünya Savaşı’ndan sonra oluşmaya başlayan güvenlik topluluğunun; devletler arasında yüzyıllardır pek çok savaşa neden olmuş sorunların, savaş sonrası güvenlik-dışılaştırılması sayesinde oluştuğunu iddia eder. Doğru cevap A'dır.

Kolektif güvenlik, ulusal güvenlikten farklı olarak her devletin diğer devletlerin güvenliği için aktif rol oynayacağı bir küresel güvenlik sistemini ifade eder. Nitekim kolektif güvenliği “birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için” sözleri ile de açıklayabiliriz. Doğru cevap C'dir.

Mini Anarşi, Buzan tarafından geliştirilen bir kavramdır. Nasıl ki uluslararası politikada bir üst otoritenin yokluğundan kaynaklanan bir anarşi varsa; belirli bir bölgede de bir bölge lideri olmamasından kaynaklanan bir anarşinin varlığını ifade eder. Ancak mini anarşi, bölge içindeki devletlerin, bölge dışındaki devletlerden daha fazla ortak çıkarı olduğu için, aralarında iş birliği kurmanın daha kolay olduğu bir anarşi biçimidir. Doğru cevap D'dir.

1980’li yıllarda “sürdürülebilir kalkınma” kavramının kullanmaya başlanması ile çevre konusu uluslararası güvenlik sorunları içinde değerlendirilmeye başlanmıştır. Aynı yıllarda dünyada tarımsal üretimle ilgili pek çok önemli gelişim yaşanmıştır. Islah edilmiş yüksek verimli tohumların laboratuvarlarda üretilip tarımda verimliliği artırmak için kullanılması bu gelişmelerden biridir. Keza, verimliğin yeni suama sistemleri ile artırılması, pestisitlerin ve kimyasal gübrelerin yaygınlaşması bu gelişimin diğer aşamalarıdır. Nihayet eskisine nazaran çok daha etkin makinelerin tarımda kullanılmaya başlanması da 1980’li yıllara denk gelmektedir. Tüm bu nedenlerden gıda üretiminde gözle görülür bu artış “yeşil devrim” olarak tanımlanmıştır. Doğru cevap E'dir.

Rasyonel karar alma modelinde karar vericilerin belli aşamalardan geçerek rasyonel bir karar verecekleri varsayılmaktadır. Bu aşamalar şunlardır:
• Problemin tanınması ve tanımlanması,
• Amaçların belirlenmesi,
• Bu amaçları önem sırasına koyma,
• Amaçlara ulaşmak sahip olunan alternatif stratejileri belirleme,
• Her bir alternatifin olası sonuçlarını araştırma,
• En az maliyetle en iyi sonucu doğuracak politikayı seçme. Sonuca ulaşmak için gerekli hukuki düzenlemeleri yapma bu aşamalardan biri değildir.

Mahatma Gandi tarafından geliştirilen, Hindistan’daki İngiliz yönetimini sona
erdirmek için uygulanan protesto yöntemine sivil itaatsizlik denmektedir. Bu yöntemde vatandaşlar kitle hâlinde yasalara uymayı reddeder, yasaları bilinçli olarak ihlal eder; ancak kesinlikle polise veya orduya fiziksel olarak direnmez ve şiddet kullanmaz.

Hızlı, ani ve beklenmedik bir saldırı ile düşmanın iyi bir savunma sistemi geliştirmesine
izin vermemek mantığına dayanan savaş türü, yıldırım savaşıdır.

Güvenlik ikilemine göre bir devletin güvenliğini sağlamak için geliştirdiği tüm askeri önlemlerin diğer devletlerin de tehdit algılarında değişiklikler yaratacaktır. Deutsch’un sıfır toplamlı oyun yaklaşımına göre, bir devletin güvenliğinin artışı diğer devletlerin güvensizliklerini arttırır. X devleti güvenliğini arttırmak için askeri kapasitesini arttırmaya başlayınca, diğer devletler bu silahlanmayla mücadele edebilecek ve silahlanan devlete karşı caydırıcı bir askeri kapasite sağlayabilecek imkânlarla donanmayı amaçlayan politikalar geliştirerek bir silahlanma yarışına gireceklerdir.

Barry Buzan tarafından geliştirilen güvenlikleştirme kavramı, daha önce güvenlik kapsamında değerlendirilmeyen bir sorunun güvenlik sorunu boyutuna taşınması anlamına gelir. Böylece bu sorun bir güvenlik sorunu bağlamında anlaşılarak çözümüne dair istisnai önlemler alınması meşrû hâle gelecektir.

Avrupa Kömür ve Çelik Teşkilatı’nın kurulmasıyla sanayi üretimi bir güvenlik meselesi olmaktan çıkarılarak iş birliği sayesinde altı devlet için de refah ve zenginlik yaratan bir kaynağa dönüşmüştür. Weaver, bu konuyu güvenlik-dışılaştırmaya önemli bir örnek olarak göstermektedir.

Şanghay İşbirliği Örgütü ve Asya Kaplanları gibi örgütler Asya’da, ECOWAS ve CADSP Afrika’da, MERCOSUR ise Güney Amerika’da güvenliğe ilişkin politikalar geliştiren bölgesel örgütler olarak faaliyet göstermektedir. Uluslararası Para Fonu ise bölgesel bir örgüt değildir.

Jeoekonomi, ulusal ekonomileri inceleyen ve ülkelerin coğrafyası ile ekonomik gücü arasında bağlantı kuran bir bilim dalıdır.