ULUSLARARASI ÖRGÜTLER

EFTA kurucu ülkeleri şunlardır: Avusturya, Danimarka, Norveç, Portekiz, İsveç, İsviçre ve İngiltere. Sonradan Finlandiya, İzlanda ve Lihtenştayn da EFTA’ya katılmıştır. Günümüzde ise EFTA üyesi olarak sadece İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre bulunmaktadır.

Tercihli Ticaret Düzenlemesi, ekonomik bütünleşmenin en basit biçimidir. Tercihli ticaret anlaşmasıyla iki veya daha fazla ülke kendi aralarında belirli bazı ürünlerin ticaretinde, örneğin üçüncü ülkelere göre daha düşük gümrük tarifesi uygulanarak, tercihli-ayrımcı bir ticaret düzeni oluşturulur.

ALADI’nin yapısı gereği Latin Amerika ülkeleri farklı bölgesel bütünleşmeler içinde yer almaktadır. ALADI’ye üye 13 ülke Bolivya, Kolombiya, Ekvador, Peru (And Topluluğu); Arjantin, Brezilya, Paraguay, Uruguay, Venezuela (MERCOSUR); Meksika (NAFTA); Şili, Küba ve Panama’dır.

Güney Ortak Pazarı (Southern Common Market: MERCOSUR), 1991 yılında Arjantin, Brezilya, Paraguay ve Uruguay tarafından Asuncion Antlaşması’nın imzalanmasıyla kurulmuştur. Kurucu Anlaşma’ya göre diğer ALADI üyelerinin katılımına açık olan MERCOSUR’a Venezuela 2006 yılında dahil olmuştur. 2012 yılında Paraguay devlet başkanının azledilmesinin ardından Paraguay’ın üyeliği Birliğin diğer üyeleri tarafından askıya alınmıştır. Ana hedefi, üyeleri arasında bir serbest ticaret bölgesi yarattıktan sonra ortak gümrük tarifesinin uygulandığı ve aynı zamanda mal, hizmet ve üretim faktörlerinin serbest dolaşımının sağlandığı bir güney ortak pazarı oluşturulmasıdır.

Afrika Birliği, 1963’te kurulan Afrika Birliği Teşkilatı ve 1994’te kurulmuş olan Afrika Ekonomik Topluluğu’nu da içine alan uluslararası bir örgüttür.

ASEAN kurucu ülkeleri Endonezya, Malezya, Filipinler, Singapur ve Tayland’tır. Örgüt’e sonradan Brunei, Vietnam, Laos, Myanmar ve Kamboçya katılmıştır.

Avrasya Ekonomik Topluluğu 10 Ekim 2000 tarihinde Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya Federasyonu ve Tacikistan tarafından kurulmuş bir uluslararası ekonomik entegrasyondur. Özbekistan da 2005 yılında AVET’e katılmıştır. Moldova, Ukrayna ve Ermenistan ise gözlemci ülke olarak kalmışlardır

Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET), 1958 yılında Roma Antlaşması’yla kurulmuştur. Doğru cevap E şıkkıdır.

Parasal birlikte üye ülkeler ortak pazarın etkin işleyebilmesi için mal ve hizmetlerin fiyatlarının da tek bir para birimi ile ifade edilmesini sağlarlar. Doğru cevap C şıkkıdır.

Günümüzde EFTA üyesi olarak sadece İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre bulunmaktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (The North American Free Trade Agreement: NAFTA), CUSFTA’nın yerini alarak 1 Ocak 1994 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Latin Amerika Entegrasyon Birliği: ALADI’ye (Latin American Integration Association-LAIA) Latin Amerika’da bir ortak pazar kurulmasını amaçlamıştır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Afrika Ekonomik Topluluğunu Kuran Anlaşma (Abuja Antlaşması) 1991 yılında ABT Zirvesi tarafından kabul edilmiş ve 1994 yılında yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Afrika’daki bölgesel ekonomik örgütler içinde en güçlüsü Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (Economic Community of West African States: ECOWAS)’dur. 1975 yılında bir araya gelen 15 Batı
Afrika ülkesi aynı Avrupa Ekonomik Topluluğu gibi aralarında ortak pazar oluşturmak üzere yola çıkmışlardır. Doğru cevap E şıkkdır.

ASEAN kurucu ülkeleri Endonezya, Malezya, Filipinler, Singapur ve Tayland'dır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Avrasya Ekonomik Topluluğu 10 Ekim 2000 tarihinde Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya Federasyonu ve Tacikistan tarafından kurulmuş bir uluslararası ekonomik entegrasyondur. Doğru cevap B şıkkıdır.

Rusya, Kazakistan ve Belarus Devlet Başkanları tarafından 29 Mayıs 2014 tarihinde imzalanan anlaşmayla Avrasya Ekonomik Birliği kurulmuştur. Doğru cevap D şıkkıdır.

Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) 1958 yılında Paris Antlaşması ile kurulmuştur.

Serbest ticaret anlaşmasıyla taraf ülkeler arasındaki ticareti engelleyen tarife ve kota gibi uygulamalar kaldırılmıştır. Gümrük Birliği'nde Serbest ticaret bölgesi koşullarına ek olarak üye olmayan ülkelerden yapılacak ithalata ortak gümrük tarifesi uygulanmaktadır. Gümrük birliği, sadece malların serbest dolaşımını
esas almaktadır. Eğer üyeler arasında tüm mal ve hizmet ticaretinin önündeki engeller kaldırılmış, sermayenin ve emeğin serbest dolaşımı da sağlanmışsa ortak pazar (Common market) aşamasına geçilmiştir. Parasal birlikte üye ülkeler ortak pazarın etkin işleyebilmesi için mal ve hizmetlerin fiyatlarının da tek bir para birimi ile ifade edilmesini sağlarlar. Ekonomik birlik (Economic union) Ortak pazarı kuran ülkelerin para ve maliye politikalarının da ortak hale getirilmesiyle kurulacaktır.

Günümüzde EFTA üyesi olarak sadece İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre
bulunmaktadır.