ULUSLARARASI LOJİSTİK - Deneme Sınavı - 8

Bilgisayar ağları konumuna, topolojilerine ve kullanılan protokollere göre çeşitli kategorilere ayrılırlar. Konumuna göre; PAN (Kişisel Alan Ağı / Personal Area Network ), LAN (Yerel Alan Ağı / Local Area Network) ve WAN (Geniş Alan Ağı / Wide Area Network) olarak gruplandırılırlar. Çok küçük bir alandaki bilgisayar aygıtları arasındaki iletişimi kurmak için kullanılan ağ yapısı PAN kişisel alan ağıdır.

LAN (Yerel Alan Ağı / Local Area Network), ofis, fabrika, depo, okul binaları gibi sınırlı coğrafi alanda bilgisayarları ve aygıtları birbirine bağlayan ağdır. Bu yapı içinde kullanılan protokol TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol)’dir. TCP/IP'de, yollanan veriler katmanlara göre paketlenerek yollanır ve alıcıda bu paketler teker teker açılıp veri ulaştırılır.

VPN (Virtual Private Network/Sanal Özel Ağ), İnternet gibi açık telekomünikasyon altyapılarını kullanarak kullanıcıları veya uzak ofisleri organizasyonun bilgisayar ağına güvenli bir şekilde eriştirmeyi sağlamak için geliştirilmiş sanal bilgisayar ağı yapısıdır.

Barkod, OT/VT teknolojileri içinde ilk ve en yaygın kullanılan teknolojidir. Barkod, değişik kalınlıktaki dik çizgi ve boşluklardan oluşan kodların optik olarak taranması medya üzerine kodlanarak kaydedilmiş olan verinin otomatik olarak ve hatasız bir biçimde bilgisayar ortamına aktarılması için kullanılan bir yöntemdir.

RFID teknolojisi, bir cihazdan doğrudan (aktif RFID) veya gönderilen bir dalganın yansıması (pasif RFID) ile gelen elektromanyetik dalganın bir anten vasıtası ile alınıp bir yonga üzerinde işlenerek sayısal veriye dönüştürülmesi ve istenilen ortama aktarılmasını sağlar.

Lojistik Bilgi Sistemleri, tedarik zinciri üzerinde yer alan şirketlerin her birinin kendi planlama veya operasyonel ihtiyaçlarını karşılayan, şirket içinde ve/veya dışındaki diğer ilişkili sistemler ile entegre çalışabilen yazılım sistemleridir. Burada entegrasyon olarak tanımlanan ilişki bilgi sistemleri arasındaki bilgi ve belge akış fonksiyonudur. Firmalar, çoğu kez bu yazılım sistemlerini ayrı ayrı satın alıp kullanmak yerine hepsini ya da çoğunu modüller olarak içeren entegre Kurumsal Kaynak Planlama (KKP) yazılımları kullanırlar.

Stok Optimizasyonu (Inverntory Optimization) yazılımları, depolarda her bir ürün için tutulan güvenlik stoğu ve sipariş adedi değerlerinin optimum (en iyi) değerlerinin hesaplanmasını hedef alır.

Herhangi bir depodaki tüm bilgilerin tutulduğu ve tüm süreçlerin elektronik olarak yönetildiği yazılımlara Depo Yönetim Sistemi - DYS (Warehouse Management System - WMS) adı verilmektedir. DYS, depo/dağıtım merkezlerindeki mevcut stoğu, depolama kaynaklarını, elleçleme ekipmanlarını, insan kaynaklarını ve bilgisayar sistemlerini bütünleştirerek süreçlerin gerçek zamanlı ve kurallı olarak doğru ve verimli şekilde kontrol edilmesi ve yönetilmesini sağlar.

Geleneksel dağıtım (traditional distribution): Depolar üzerinden gerçekleşen bu dağıtımda depolar malzemelerin geçici bir süre için saklandığı noktalardır.

Depolarda ürüne değer katan faaliyetlerden bazıları şunlardır: Etiketlendirme ve fiyatlandırma, Ürün kombinasyonları oluşturma, Nihai montaj, İrsaliye hazırlanması.

Depolama konusunda yakın zamandaki temel değişimler şunlardır (Frazelle, 2001) :

• Daha çok sayıda işlemin gerçekleşmesi, bu işlemlerin daha az ürün çeşidi içermesi.
• Daha çok sayıda ürünün depolanması ve elleçlenmesi.
• Ürün ve hizmetlerde müşterilere dönük özelleştirmelerin artması.
• Katma değerli hizmetlerin depolarda daha çok sunulması.
• Daha büyük hacimlerde ürün iadesinin yönetimi.
• Daha çok miktarda uluslararası sipariş.

Yerel depolar (Local warehouses): Özelikle müşterilerin yoğun taleplerinin bulunduğu bölgelere hizmet vermek üzere müşteriye yakın olarak konumlandırılan depolardır. Bu depoların en büyük avantajı, müşteri taleplerini çok hızlı bir biçimde karşılayabilmeleridir.

Forklift ile üç ya da dört palet yüksekliğindeki raflara erişim mümkündür. Daha düşük maliyetli araç yatırımı ile, kısmi mekanizasyon sağlamak isteyen depolar için elektrikli transpalet (pallet jack) ve akülü istif makinesi (walkie stacker) alternatif olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu araçların forklifte kıyasla iki önemli dezavantajı sadece zemin seviyesindeki raflara erişebilmeleri ve forklifte göre daha yavaş olmalarıdır.

Depo operasyonlaındaki süreçlerden biri olan  Depolama (Storage); malzemelerin depo raflarında veya zemininde beklemesi durumudur.

Sipariş toplamada sıkça uygulanan temel iki strateji büyük öneme sahiptir. Bölgesel toplama ve pari toplama.

Depolama ve dağıtım fonksiyonları için, en üst seviyedeki performans ölçütleri aşağıdaki şekilde hesaplanır.

DYS yazılımlarının yardımcı olduğu karar problemleri arasında ürün yerleşimi (item allocation), bölge belirleme (zoning), sipariş sıralama (order sequencing), sipariş toplama rotasının belirlenmesi (order picker routing) yer almaktadır.

Çapraz sevkiyat stratejisini uygulayabilmek için gerekli ön koşullar şu şekilde listelenebilir: Ortaklık gereklilikler, Paydaşlar arasında mükemmel iletişim, Operasyonlardaki karmaşıklığın doğru yönetilmesi, Çapraz sevkiyatın maliyetlerinin ve kazanımlarının paylaşılması, Kaynak kullanımları üzerinde uzlaşma sağlanması.

İlk üç seçenek lojistik bilgi teknolojilerinde yer alan bilgisayar ağlarının öğeleridir. D seçeneği otomatik veri tarama ve toplamanın bir öğesidir.

İstemciler (client) verilen tanımı karşılamaktadır.