ULUSLARARASI LOJİSTİK - Deneme Sınavı - 6

Ayakizi terimi ilk olarak ekolojik ayakizi olarak türetilmiştir. Bir ürünün ve/veya aktivitenin dünyada bıraktığı yükü, yani izi izlemeyi ifade eden bir terimdir. Karbon ayakizi ise, doğrudan veya dolaylı olarak bir aktivite sonucunda salınan veya bir ürünün tüm yaşamı boyunca oluşan sera gazı emisyonlarının tamamıdır.

Milk run planlama süreci ile ürün ağacından ne zaman hangi malzemeden ne kadar getirilmesi gerektiği hesaplanır; ürünler kutu, palet kafes gibi taşıyıcı miktarlarına dönüştürülür; üreticilerden teyitler alınır; hangi malzeme ne zaman gelmesi gerekiyorsa ona göre seferler oluşturulur; teyitlere göre seferler planlanır (rota optimizasyonu); sefer planları yayınlanır ve takip edilir. Eniyileme hem maliyetin azaltılması hem de CO2 emisyonunun azalması konusunda yarar sağlamaktadır. Bu avantajları elde etmek için XIRON gibi yazılımlar kullanılmaktadır.

Dağıtımlarda mümkün oldukça karayolunun yerine denizyolu ve demiryolunun kullanılması CO2 oranın azaltılmasına yardımcı olur. Karayolu denizyoluna göre 4 kat, demiryoluna göre ise 7 kat daha fazla CO2 açığa çıkarmaktadır.

Birçok ülkenin emisyonları azaltmayı amaçlayan Kyoto Protokolü'nü onaylaması ile hava kirliliğini önlemek amacıyla motorlu araçlara getirilen Euro emisyon standartlarına uygun yeni motor, egzoz sistemleri ve yakıtların kullanımı AB ülkelerinde uygulanmaya başlanmış, 2009 yılından itibaren de ülkemizde uygulanması zorunlu hale gelmiştir. Euro emisyon standartları, Avrupa Birliği bünyesinde geçerli olup, egzozdan çıkan zararlı gaz ve partikülleri, kademeli olarak ve belirli bir takvim içerisinde azaltma programıdır.

Tedarikçilerin uyguladığı süreçlerin niteliklerine göre tedarikçiler değerlendirildiği başlıklarda biri tedarikçinin ISO 9000 Kalite Yönetim Sistemi belgesine sahip olmasıdır.

Ürünün hammadde fazlası olması, kalite kontrolde başarısız çıkması veya üretim fazlası olması üretici dönüşleri olarak tanımlanmaktadır.

Lojistik Derneği (LODER) ile Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nın 2011 yılında ortaklaşa düzenlediği 1. Ulusal Lojistik Proje Yarışması’nda Kurumsal Başarı Ödülü’nü alan Ekol Lojistik’in geliştirdiği İntermodal Projesi sürdürülebilir lojistik açısından örnek bir vaka kabul edilebilir.

Ekol lojistiğin geliştirdiği İntermodal projesinde 4 yıllık süre içerisinde yıllık ortalama % 289’luk bir sefer artışıyla proje sürdürülmektedir. İlk başladığı zamana göre % 1480’lik bir artış sağlanmıştır.

Lojistik bilgi teknolojileri temel olarak bilgisayar sistemlerini, bilgisayar ağlarını, bulut sistemlerini ve otomatik tanıma ve veri toplama sistemlerini içerir.

PC üzerinde çalışan Microsoft Outlook yazılımı kendi işlemlerini yapar, posta sunucusundan (Exchange Server) postaları kopyalar, hazırlanan e-postaları sunucuya gönderi. Bu şekilde çalışılan mimari, istemci-sunucu mimarisi (client-server architecture) olarak adlandırılır.

İnternet gibi açık telekomünikasyon altyapılarını kullanarak kullanıcıları veya uzak ofisleri organizasyonun bilgisayar ağına güvenli bir şekilde eriştirmeyi sağlamak için geliştirilmiş sanal bilgisayar ağı yapısı VPN (Virtual Private Network/Sanal Özel Ağ)dır.

OT/VT olarak kullanılmakta olan çok sayıda teknoloji mevcuttur. Bu teknolojiler arasında barkod, Optik Karakter Tanıma (Optical Character Recognition - OCR), akıllı kartlar, ses tanıma (voice recognition), biyometrik teknolojiler (parmak izi ve retina taraması) ve RFID (Radyo Frekans tanımlama) sayılabilir.

RFID teknolojisi, bir cihazdan doğrudan veya gönderilen bir dalganın yansıması ile gelen elektromanyetik dalganın bir anten vasıtası ile alınıp bir yonga üzerinde islenerek sayısal veriye dönüştürülmesi ve istenilen ortama aktarılmasını sağlar. Aktif RFID için çok tanıdık bir örnek köprü ve otoyol geçişlerinde kullanılan OGS sistemidir.

OT/VT teknolojileri içinde ilk ve en yaygın kullanılan teknoloji barkoddur. Seçeneklerdeki diğer özellikler RFID’ın özellikleridir.

GS1 Türkiye, 1988 yılında “Milli Mal Numaralandırma Merkezi” adıyla, Türkiye'de üretilen ve satışa sunulan ticari ürünlerin ulusal ve uluslararası ticarette herhangi bir sorun ile karşılaşmadan tanınmasını ve izlenebilmesini sağlamak üzere özel sektörün Türkiye'deki en üst düzeydeki yasal temsilcisi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde kurulmuş ve EAN’ye üye olmuştur.

Stratejik Planlama Sistemleri faaliyetlerin modellenmesi ve tasarımı için kullanılan sistemlerdir. Bu sistemler, yeni bir sistemin oluşturulması için bir kereye mahsus kullanıldığı gibi (Optimum Ağ Tasarımı) meydana gelen değişikliklerde sistemin revizyonu (Optimum Dağıtım Planlama, Talep Planlama) veya periyodik olarak gözden geçirme (Talep Planlama, Stok Optimizasyonu) amaçları ile kullanılırlar.

Satış/Dağıtım Yönetimi (Sales and Distribution Management) yazılımlarının amacı, operasyonel seviyede siparişlerin karşılanması ve buna dönük dağıtımın en verimli ve en yüksek hizmet kalitesiyle gerçekleştirilmesidir.

Benzetim yazılımları, tasarlanacak bir tedarik zincirinin ya da bir deponun işlemsel (computational) bir modelini yazılım ortamında geliştirmeye ve mevcut sistemin ve alternatiflerinin performansını hesaplamaya yarar.

Çevresel sürdürülebilirlik için yakıt tüketimi, emisyon ve atıkların azaltılması ile enerji verimliliği; sosyal sürdürülebilirlik için sağlık ve güvenliğe önem verme, işçi haklarının sağlanması ve korunması ile kanun ve yönetmeliklere uyulması; ekonomik sürdürülebilirlik için ise maliyetlerin azalması, özvarlıkların kullanılması, müşteri hizmetlerinin iyileştirilmesi ve gelir artışı lojistik sistem yapılanmasında öne çıkan esaslar olmaktadır.

Çevresel sürdürülebilirlik için yakıt tüketimi, emisyon ve atıkların azaltılması ile enerji verimliliği; sosyal sürdürülebilirlik için sağlık ve güvenliğe önem verme, işçi haklarının sağlanması ve korunması ile kanun ve yönetmeliklere uyulması; ekonomik sürdürülebilirlik için ise maliyetlerin azalması, özvarlıkların kullanılması, müşteri hizmetlerinin iyileştirilmesi ve gelir artışı lojistik sistem yapılanmasında öne çıkan esaslar olmaktadır.