ULUSLARARASI KAMU MALİYESİ

Ev sahibi ülkeye sağladıkları yararlar:

Ev sahibi ülke bakımından yarattıkları olumsuzluklar:

OECD Model Vergi Anlaşması’nın 7. maddesi ticari kazançların vergilendirilmesi konusuna ayrılmıştır. Buna göre bir şirketin elde ettiği ticari kazanç bu şirketin bulunduğu devlet tarafından başka bir ifadeyle ikamet devleti tarafından vergilendirilir.

OECD Model Vergi Anlaşması’nın 5. maddesine göre bir şirketin işini tamamen veya kısmen yürüttüğü, işle ilgili sabit yere “daimî iş yeri” denir.

OECD Model Vergi Anlaşması’nın 5. maddesine göre bir şirketin işini tamamen veya kısmen yürüttüğü, işle ilgili sabit yere “daimî iş yeri” denir. Bu tanıma göre bir daimî iş yerinin taşıması gereken özellikler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Daimî iş yerine ilişkin tanımın yanında OECD Model Vergi Anlaşması’nın 7. maddesinin 2. paragrafında daimî iş yeri olarak değerlendirilecek sabit yerler sayılmıştır:

Uluslararası şirketler, yabancı ülkelerdeki daimî iş yerleri vasıtasıyla ticari kazanç elde edilmesi dışında yabancı ülkelerde kurdukları yavru şirketler ya da iştirak ettikleri şirketlerden kâr payı da elde ederler. OECD Model Vergi Anlaşması’nın 10. maddesi yabancı ülkelerdeki şirketlerden elde edilen kâr paylarının vergilendirilmesine ayrılmıştır. “Kâr payı” kavramının kapsamı Model Vergi Anlaşması’nın 10. maddesinin 3. paragrafında aşağıdaki gibi belirtilmiştir:

OECD model Anlaşmasının 12. maddesinde tanımlanan debî, sanatsal veya bilimsel her türlü telif hakkının, patentin, markanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin kullanımı veya kullanım hakkı karşılığında veya sınai, ticari veya bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikimi karşılığında yapılan her türlü ödeme gayri maddi hak bedeli olarak tanımlanmıştır.

Bağlı Şirket: Bir şirketin, yönetiminde doğrudan veya dolaylı olarak etkili olduğu ya da kârına doğrudan veya dolaylı olarak iştirak ettiği kuruma ilişkili şirket denilmektedir. Bu durumdaki şirketlerin her biri diğerinin ilişkili şirketi olarak ifade edilir.

Peşin fiyatlandırma anlaşmaları (PFA), transfer fiyatlandırmasından kaynaklanan vergi uyuşmazlıklarının önlenmesine yönelik, vergi idaresi ile mükellefin iş birliğine dayanan bir yaklaşımı ifade etmektedir.

Anlaşma hükümlerinin kapsamına göre de PFA, genel ve özel PFA olmak ikiye ayrılabilir. Buna göre eğer anlaşma hükümleri işletmenin bütün işlemlerine ya da bütün ilişkili kişileriyle olan işlemlerine uygulanıyorsa genel sadece belirli işlemler ya da bazı ilişkili kişilerle gerçekleştirilen işlemlerine uygulanıyorsa özel PFA söz konudur.

Vergi arbitrajı, ülkelerin vergi sistemlerindeki farklılıklar sonucunda ortaya çıkan ve vergi yükümlüsü ya da yükümlülerinin bu farklılıklardan faydalanarak hiç vergi ödemedikleri ya da daha az vergi ödedikleri durumdur.

Ödenen verginin istisna ve muafiyetlerden önceki vergilendirilebilir matraha bölünmesiyle hesaplanan oran efektif vergi oranıdır.

ABD’de federal devletin uyguladığı kurumlar vergisi oranı % 35 iken bu oran eyaletlerde % 6,4’tür.

Literatürde vergi rekabeti ile ilgili ilk çalışmalar, mali federalizm ve yerel kamu hizmetlerinin finansmanı ile ilgilidir.

Tiebout Modeli, seçmenlerin tamamen mobil oldukları ve bir yerleşim yerinden diğer yerleşim yerine serbestçe taşınabildikleri, yerel idarelerin hizmetleri ve vergileri konusunda tam bilgi sahibi oldukları, tüketicilerin tercihte bulunabilecekleri çok sayıda yerel yerleşim yerine olduğu, istihdam olanaklarının göz ardı edildiği ve bireylerin yaşamalarına sürdürmelerine yetecek kadar gelirleri oluğu ve yerel idarelerin sundukları hizmetlerin negatif ya da pozitif dışsallığını olmadığı, yerel idarelerin en uygun büyüklüğe sahip oldukları eğer değillerse bireyleri bölgelerine yerleşmeleri için teşvik ettikleri ve en uygun büyüklüğe sahip yerel idarelerin bu durumlarını sürdürmeye çalıştıkları varsayımlarına dayanmaktadır.

Vergi gelirlerinin GSYH’ya olan oranı, finansal krizin yaşandığı 2008 yılına kadar sürekli olarak artmıştır.

Türkiye’de vergi gelirleri/GSYH oranı % 10,6’dan % 24,6’ya çıkmıştır.

McDonals, 117 ülkede faaliyette bulunurken toplam 31.967 restorana sahiptir.

Kıyı Bankası: Kuruldukları ülkenin vergi ve bankacılık mevzuatına tabi olmadan faaliyet gösteren bankalardır.

Türkiye'de 1980 yılında gelir vergisi tarifesi üst dilim indirim oranı 75'tir.