ULUSLARARASI KAMU MALİYESİ - Deneme Sınavı - 9

Elektronik ticaret (e-ticaret), üretim, dağıtım, satış ve teslim işlemlerinin bilgisayar ağıyla gerçekleştirilmesi olarak tanımlanabilir. Doğru cevap B’dir.

İnternet teknolojisinde yaşanan gelişmelerle birlikte ticari faaliyetlerde ihtiyaç duyulan sermaye tutarı esasen azalmış, küçük işletme sayısında ise artış olmuştur. Doğru cevap C’dir.

Uluslararası ticarette KDV’nin uygulanmasında kaynak ve varış yeri ilkesi (orijin ve destinasyon ilkesi) uygulanmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Elektronik ticarette kaynak ilkesi, KDV’nin etkin bir şekilde uygulanması, gelir idaresinin işleyişinin rahat olması ve mükellefin vergiye uyum maliyetlerinin düşük olması gibi nedenlerle özellikle gelir idaresi tarafından tercih edilmektedir.

Yukarıdaki açıklamalar ışığında ‘’Mükellefin vergi uyumunun yüksek olması’’ ifadesi yanlıştır. Doğru cevap D’dir.

1998 yılında OECD’nin Ottowa’da gerçekleştirilen ve elektronik ticaretin vergilendirilmesinde uluslararası ilkelerin tartışıldığı toplantısında, tüketim vergilerinde vergilendirme yerinin tüketimin gerçekleştiği yer olması gerektiği belirtilmiştir. Doğru cevap A’dır.

Uluslararası hukuksal çifte vergilendirmesi unsurları aşağıdaki gibi
sıralanabilir:
• İki ya da daha fazla devlet (ya da vergilendirme yetkisine sahip yerel idare),
• Aynı vergi yükümlüsü,
• Aynı vergi konusu,
• Aynı vergilendirme dönemi,
• Aynı ya da benzer vergiler. Doğru cevap C'dir.

Uluslararası çifte vergilendirmenin ortadan kaldırılması için uygulanan yöntemler; matrahtan indirim yöntemi, mahsup yöntemi, istisna yöntemi, ikili vergi anlaşmaları ve OECD model vergi anlaşmasıdır. Doğru cevap D'dir.

İstisna yöntemi esas olarak sermaye ithalat tarafsızlığını (capital import neutrality) sağlamayı amaçlamışken mahsup yöntemi sermaye ihracat tarafsızlığını (capital export neutrality) sağlamayı amaçlamıştır. Doğru cevap B'dir.

BM Model Vergi Anlaşması (Birleşmiş Milletler Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler Arasındaki Model Vergi Anlaşması) 1980 yılında yayınlanmış ve 2001 yılında güncellenmiştir. Doğru cevap D'dir.

Andean Uluslar Topluluğu, 1971 yılında Andean Modeli olarak da bilinen bir “çok taraflı anlaşma modeli” (Andean Modeli) yayınlamıştır. Doğru cevap C'dir.

Doğrudan elektronik ticaret, müşterinin elektronik ticaret araçlarını kullanarak sipariş ettiği malların ya da hizmetlerin müşteriye İnternet aracılığıyla dijital alarak teslim edilmesini ifade ettiği hâlde dolaylı elektronik ticaret, çevrimiçi (online) olarak sipariş edilen malların ya da hizmetlerin geleneksel yollarla teslim edilmesi anlamına gelmektedir. Bu durumda müşterinin çevrimiçi olarak sipariş verip bilgisayarına doğrudan doğruya bir İnternet sunucusundan indirdiği (ya da elektronik posta ile edindiği) yazılım, müzik ya da görüntü dosyaları ile her türlü bilgi ya da yararlandığı danışmanlık hizmetleri ve benzerleri (dijital ürünler) doğrudan elektronik ticaret olarak nitelendirilir. Buna karşılık, bahsedilen ürünlerin çevrimiçi olarak sipariş edilip CD ya da benzeri ortamlarda fiziki olarak teslim alınması dolaylı elektronik ticaret olarak nitelendirilmektedir. Doğru cevap C'dir.

İnternet teknolojisinin vergileme üzerinde etkili olan özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• İnternet teknolojisinde yaşanan gelişmelerle birlikte ticari faaliyetlerde ihtiyaç duyulan sermaye tutarı azalmış, küçük işletme sayısında artış olmuştur.
• Elektronik ticaret alım-satım işlemlerinde temsilci, komisyoncu, acente gibi aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldırmıştır (disintermediation). Bir otobüs firmasının şehirlerarası otobüs biletlerini İnternet üzerinden doğrudan müşterilerine satması bu konuda verilebilecek bir örnektir.
• Şifreleme teknolojisinin gelişmesiyle birlikte İnternet üzerinden gönderilen ve alınan mesajların içeriklerinin üçüncü taraflarca araştırılması güçleşmiştir.
• Özellikle çok uluslu şirketlerde tasarım ve üretim gibi fonksiyonların bütünleşmesi sonucu grup içi fonksiyonların birbirinden ayrılması güçleşmiştir.
• İnternet teknolojisi işletmelere uluslararası faaliyetlerindeki organizasyon yapılarının oluşturma konusunda esneklik getirmiştir.
• İnternet teknolojisi ticari faaliyetin sürdürüldüğü yerin tespit edilmesini güçleştirmiştir. 

Doğru cevap A'dır.

Vergilendirme yetkisi çatışmaları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Cevabımız E seçeneğidir.

Vergilendirme yetkisi çatışmaları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Cevabımız A seçeneğidir.

Uluslararası hukuksal çifte vergilendirmeni unsurları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Cevabımız D seçeneğidir.

Matrahtan indirim yönteminde, ikamet devletinde hesaplanan matrahtan yurtdışında ödenmiş vergiler bir gider kalemi gibi indirilir. Cevabımız B seçeneğidir.

Mahsup yöntemi yurt dışında ödenmiş vergilerin ikamet ülkesinde dünya genelinde elde edilen gelir üzerinden hesaplanmış vergiden mahsup edilmesini öngörmektedir.

İstisna yönteminde ikamet devletinde vergiye tabi matrahın hesaplanmasında yabancı kaynaklı gelirin tamamen ya da kısmen istisna edilmesi söz konusudur. Cevabımız C seçeneğidir.

Uluslararası çifte vergilendirme, tek taraflı yöntemlerin yanında ikili ya da çok taraflı yöntemler denilen uluslararası yöntemlerle de önlenebilmektedir. İkili vergi anlaşmaları uluslararası vergi hukukunun en önemli kaynağını oluşturmakla birlikte, OECD ve BM tarafından hazırlanan anlaşma taslakları (modelleri) bulunmaktadır. Cevabımız E seçeneğidir.

Elektronik ticaret doğrudan elektronik ticaret ve dolaylı elektronik ticaret şeklinde bir ayrıma tabi tutulabilir. Doğrudan elektronik ticaret, müşterinin elektronik ticaret araçlarını kullanarak sipariş ettiği malların ya da hizmetlerin müşteriye İnternet aracılığıyla dijital alarak teslim edilmesini ifade ettiği hâlde dolaylı elektronik ticaret, çevrimiçi (online) olarak sipariş edilen malların ya da hizmetlerin geleneksel yollarla teslim edilmesi anlamına gelmektedir. Bu durumda müşterinin çevrimiçi olarak sipariş verip bilgisayarına doğrudan doğruya bir İnternet sunucusundan indirdiği (ya da elektronik posta ile edindiği) yazılım, müzik ya da görüntü dosyaları ile her türlü bilgi ya da yararlandığı danışmanlık hizmetleri ve benzerleri (dijital ürünler) doğrudan elektronik ticaret olarak nitelendirilir. Buna karşılık, bahsedilen ürünlerin çevrimiçi olarak sipariş edilip CD ya da benzeri ortamlarda fiziki olarak teslim alınması dolaylı elektronik ticaret olarak nitelendirilmektedir. Cevabımız D seçeneğidir.