ULUSLARARASI İŞLETMECİLİK

Uluslararası finansal sistem, fon arzı ve fon talebi şeklinde iki yönlü olarak işlemektedir. Uluslararası finansal sistemde aracılık fonksiyonunu üstlenen finansal kurumların ve kullanılan araçların sayısı daha fazla; bununla birlikte piyasalardaki etkinlik, işlem hacmi ve gelişmişlik düzeyi de daha yüksektir.

Uluslararası finansal piyasalar ulusal fonların yabancılara, yabancı fonların ise yerli kullanıcılara aktarılması durumunda geçerli olan piyasalardır. Günümüzde Londra, Tokyo, New York dünyanın en büyük finans merkezleri durumundadır. Bunları Paris, Frankfurt, Zürich, Cenevre, Amsterdam, Singapur, Hong Kong gibi bölgesel finans merkezleri izle- mektedir

Döviz piyasaları, ülkelerin para birimlerinin karşılıklı olarak değerinin belirlendiği, alınıp satıldığı piyasalardır. Döviz piyasalarının oyuncularına sağlamış olduğu avantajlar 24 saat açık olmaları, çeşitlendirme olanaklarının olması, kolay ulaşılabilirlik ve kaldıraç olanağının bulunmasıdır.

Döviz piyasalarının temel işlevi, dış ticaret ve sermaye akımlarının gerçekleştirilmesi diğer bir anlatımda farklı ülkeler ve farklı oyuncular arasında değişime aracılık etmesidir. Aracılık işlevinin yanı sıra döviz piyasaları kur risklerinin önlenmesi, istenilen yabancı para birimi üzerinde kredi sağlanması ve uluslararası ticarette gerçekleştirilen ödemelerin transferinin sağlanmasına da yardımcı olurlar

Döviz kurları alış ve satış kuru olmak üzere iki şekilde ilan edilir. Bu açıdan bakıldığında bu piyasada aktif bir biçimde yer alan finansal kurumlar hem alıcı hem de satıcı konumdadırlar. İki fiyat arasındaki fark ise kur marjı olarak adlandırılır.

Rotatif kredi vadeli borçlanmada olduğu gibi, belirli bir dönem içerisinde belirli bir tutar için gerçekleştirilmesine karşılık, ondan farklı olarak borçluya krediyi kullanma, geri ödeme belirli bir bölümünü yeniden çekme esnekliğini tanıyan kredi türüdür. Diğer bir anlatımla rotatif kredi, kullanıldıkça ve geri ödendikçe yenilenen kredidir.

Euro Tahviller “devredilebilir” belgesiyle çıkarılmışlarsa, vadeden önce paraya çevrilebilir ya da kolayca el değiştirilebilir araçlar haline gelebilirler. Diğer bir ifade ile Euro Tahviller, vade sonunu beklemeden işlem yapılacak tarihteki piyasa koşulları çerçevesinde nakde çevrilebilmektedirler.

Uluslararası çalışma sermayesi yönetimi, genel anlamda iki temel amaca hizmet eder. Bunlardan birincisi, kısa süreli yatırımların ve mali fonların çeşitli paralar ve ülkeler arasındaki dağıtımını sağlayarak, işletmenin gelirlerini en yükseğe çıkarmak; ikincisi ise çeşitli para piyasalarından ödünç alarak, borçlanma maliyetini en aza indirmektir.

Şirket içi netleştirme, uluslararası işletmelerin bağlı şubeleriyle kendi aralarında yabancı para üzerinden yaptıkları çok sayıdaki borç ve alacak işlemlerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda ortaya çıkar bir tekniktir.

Uluslararası sermaye bütçelemesinde hangi yatırım alternatifinin daha iyi olduğunun belirlenmesinde uluslararası işletmeler sırasıyla şu adımları izlemelidirler:

1. Yapılacak yatırımlara alternatif projeleri belirlemek:

Uluslararası finans sistemi, uluslararası finansal işlemleri düzenleyen kurumlar, kurallar ve düzenlemeler bütünüdür. Uluslararası finans sistemi, küresel ekonomiyi her geçen gün daha fazla etkilemektedir. Uluslararası sermaye hareketleri, iletişim teknolojileri alanında gerçeklesen gelişmeler, sermayenin girişini kolaylaştıran ve finansal açıklığı arttıran finansal liberalleştirme reformları sebebiyle son yıllarda çok artmış, dünyanın farklı coğrafyalarındaki ülkelerin para ve finans sistemlerinin geleceği birbirlerine bağlı hale gelmişlerdir

Kaldıraç, döviz piyasalarında, küçük tutarlarla büyük hacimli işlemler yapılmasını sağlayan finansal olanaktır.

Döviz kuru, bir birim ülke parasının diğer bir ülke parası cinsinden fiyatına, değerine denir.

öviz piyasaları Vadeli Piyasa “Forward Market” ve Vadesiz Piyasa “Spot Market” olmak üzere, ikiye ayrılırlar. Vadesiz piyasalarda döviz işlemleri herhangi bir işgününde o günün (Spot) döviz kuru üzerinden yapılmaktadır. Diğer bir anlatımla spot kur dövizin hemen tesliminde uygulanan cari piyasa kurudur. Spot piyasada yapılan işlemler, Forward piyasada yapılan döviz işlemleri için de referans olmaktadır. Vadeli piyasalardaki döviz işlemleri ise, tarafların sözleşme ile karşılıklı olarak karar verdikleri gelecekteki bir gün ve döviz kuru üzerinden (Vadeli Döviz Kuru) döviz alım ve satımının taahhüt edilmesi seklinde yapılmaktadır. Vadeli kur eğer spot kurdan büyükse aradaki fark “vade primi”, eğer küçükse de “vade iskontolu” ortaya çıkar. Vade iskontosu ve/veya vade primi aslında ülkelerin ekonomik gelişmişlik düzeylerinin faiz oranlarına ve faiz oranlarındaki farklılıklarında kura yansıması seklinde ortaya çıkar

Euro tahvil: Çıkarıldığı para cinsinin dolanımda bulunduğu ülke dışındaki diğer ülkelerde satılan uluslararası bir tahvildir.

Yabancı tahviller: Bir devletin, kamu kurulusunun veya bir işletmenin, yabancı bir ülkede satılmak üzere o yabancı ülkenin parası cinsinden ihraç ettikleri tahvillerdir.

Uluslararası faaliyet gösteren işletmeler açısından finansal yönetim uygulamalarının temelini çalışma sermayesi yönetimi ile yabancı bir ülkede yapılan doğrudan yabancı sermaye yatırımları kapsamında sermaye bütçelemesi kararları oluşturur.

Şirket içi netleştirme, uluslararası işletmelerin bağlı şubeleriyle kendi aralarında yabancı para üzerinden yaptıkları çok sayıdaki borç ve alacak işlemlerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda ortaya çıkan bir tekniktir.

Transfer fiyatlaması, uluslararası bir işletmenin bağlı ortaklıklarıyla yaptıkları ihracat-ithalat işlemlerinde, kendi aralarında yaptıkları fiyatlandırma işlemine dayanan ve bunlar arasındaki fon transferinde yaygın olarak kullanılan bir tekniktir.

Fayda maliyet oranı, yapılacak olan yatırımın ekonomik ömrü boyunca sağlayacağı para girişlerinin önceden belirlenmiş olan bir iskonto oranı üzerinden bugüne indirgenmiş değerleri toplamının, yatırımın gerektirdiği para çıkışlarının veri olan iskonto oranı üzerinden indirgenmiş bugünkü değerleri toplamına bölünmesi yoluyla bulunur. Fayda maliyet oranı 1’den büyük projeler kabul edilir.