ULUSLARARASI İŞLETMECİLİK - Deneme Sınavı - 21

Bir işletmede üretim yönetiminin konusu mal veya hizmet, finansal yönetimin konusu para ise, insan kaynakları yönetiminin konusu da insandır. İnsan kaynakları yönetimi, organizasyon için gerekli çalışanların tümünün ise alınması, isten çıkarılması, ücret verilmesi, performanslarının belirlenmesi, eğitim verilmesi, is analizlerinin yapılması, islerle ilgili kayıtların tutulması gibi çok sayıda faaliyeti kapsar. İnsan kaynağını diğer üretim faktörlerinden farklılaştıran en belirgin özellik ise, insanın geliştirilebilir bir varlık olmasıdır. İnsan kaynakları yönetimi, çalışanların nasıl etkin ve verimli bir biçimde çalıştırılacağının ve yaptıkları isten doyum sağlayabilmeleri için, neler yapılması gerektiğinin yol ve yöntemlerini yerine getirir. İnsan kaynağı, bir işletmede en üst konumda bulunan yöneticiden en alt konumdaki vasıfsız çalışana kadar tüm çalışanları kapsar. Doğru cevap A'dır.

Cascio’ya göre (1992); faaliyet alanı ile ilgili olarak yerel ve uluslararası insan kaynakları yönetimi arasında beş önemli farklılık söz konusudur. Bu farklılıklar (Filizöz, 2003);

Doğru cevap B'dir.

Çalışma ilişkileri: Çalışma örgütlerini temsil eden çalışan ile işveren arasındaki sürekli ilişkilerdir. Doğru cevap C'dir.

Toyota Motor’un ana ülkesi Japonya, Nestle’nin İsviçre’dir. Yurt dışında görev yapanlar, çalıştıkları ülkeden başka yerden gelen insanlardır. Ana ülkeden gelen yurt dışında görev yapanlara ana-ülke vatandası denir. Doğru cevap D'dir.

Üçüncü ülke ise, uluslararası işletmelerin gerek ürünlerini sunduğu, gerekse personel sağlayarak ilişki içerisinde olduğu diğer ülkeleri ifade etmektedir. Örnek olarak; Toyota Motor Türkiye şubesinde Japonya ve Türkiye kökenli çalışanların dışında farklı ülkelerden personel istihdam etmektedir. Ana ve ev sahibi ülke dışında başka ülkeden gelenlere üçüncü ülke vatandaşları denir.

Etnosentrizm: Uluslararası isletmelerin, bağlı kuruluşlarında ve ana işletmede ana ülkeden yönetici görevlendirmesidir. Doğru cevap A'dır.

Polisentrizm uluslararası isletmenin ülke dışı faaliyetlerinde (bağlı kuruluşlarında) ev sahibi ülke uyruklu (yerel) yönetici görevlendirmesidir. Doğru cevap B'dir.

Etnosentrizm politikalarının uluslararası işletmelere sağladığı yararlar;

Polisentrizm politikalarının uluslararası işletmelere sağladığı yararlar;

Doğru cevap D'dir.

Dönüşlerdeki Zorluklar: Yurt dışındaki yöneticilerin başarısızlıkları araştırmalarda
en fazla ilgiyi üzerine çekmesine rağmen, bu çalışanların geri dönüş yolculukları da birçok zorlukla doludur. Geri dönen bu uluslararası çalışanların döndükten bir süre sonra
bu işletmeden ayrılma eğilimi gösterdikleri bir gerçektir. Geri dönen bu kişilerin en çok
karşılaştıkları dört problem;

Doğru cevap E'dir.

Yabancı pazarlara yönelik faaliyetlerini sürekli ve düzenli yerine getiren işletmeler: Bu aşamadaki işletmeler, üretim ve pazarlama kapasitelerini iç pazar yanında dış pazar fırsatlarını da dikkate alarak belirlemişlerdir. Bu işletmelerin dış pazarlardaki faaliyetleri geçici değil süreklidir. Bu işletmeler, ihracatı uzun süreli bir uğraş, iş ya da yatırım alanı olarak görürler. Bununla birlikte, genellikle bu aşamada ağırlık iç pazara verilmiştir ve kurulu kapasitenin önemli bir bölümü burada kullanılır. Başka bir ifade ile dış pazarlar iç pazarın bir uzantısı olarak görülür. Bunların bir kısmı uluslararası ya da çok uluslu işletme niteliğine bürünürler.

Uluslararası pazarlama strateji unsurları;

Uluslararası pazarlara dahil olma

Pazarlama karmasını geliştirme

Pazarlama etkinliklerinin yoğunlaştırılması

Pazarlama etkinliklerinin koordinasyonu

Rekabetçi hareketlerin bütünleştirilmesi

Bazı işletme yöneticileri dış pazarlardaki fırsatları görmelerine, iç pazarın yetersizliğini kavramalarına, teknoloji avantajına sahip olduklarının farkında olmalarına rağmen yine de dış pazarlara açılmakta isteksiz davranırlar. Dış pazarlara açılmaktaki isteksizlikleri aşağıdaki nedenlerden kaynaklanabilir;
• Dış ülkelerin ticari sınırlamaları
• Finansal yetersizlikler
• Dış ülkelerdeki dağıtım sistem ve olanaklarının bilinmeyişi
• Dış pazarlardaki ilişkilerin zayıf oluşu
• Dış pazarlardaki fırsatların farkına varılmamış olması
• Yabancı dil bilgisi yetersizlikleri
• Dış pazarlar hakkında yeterince bilgi sahibi olmama
• Risk almaktan çekinme

Dış pazarlara açılmayı destekleyen güdü ve nedenleri şöyle sıralamak mümkündür;

• Uluslararası ekonomik bütünleşmelerin yapısı ve niteliğinin değişmesi
• Ülkeler arasındaki ikili veya çok taraflı antlaşmalarla yabancı yatırımlara ve ticarete konulan engeller ve sınırlamaların ortadan kaldırılması
• İç pazarın yetersiz olacağının farkına varılması
• Sektörel işbirliklerine ilişkin projelerin ortaya konulması teknoloji transferi ve yönetim bilgisinin paylaşımına yönelik faaliyetler
• Dış pazarda görülen avantajlar
• İletişim ve ulaşım araçlarındaki gelişmeler
• Atıl üretim kapasitesi
• Başarı şansı yüksek bir ürün ya da hizmete sahip olma
• Ölçek ekonomilerinden yararlanma
• Stratejik avantajlar
• Yurt içi pazarında satışların mevsimlik dalgalanmalar gösterdiği durgun sezonlarda, işletmelerin ihracat yoluyla üretimlerini dengeli ve sürekli hale getirmesi
• Politik ve kültürel yakınlıklar

İşletmelerin dış pazarlara açılması sonucunda elde etmiş oldukları avantajlar;

Pazarlama araştırmasının sorumluluk alanları ise şunlardır:
• Pazar potansiyelinin tahmini
• Pazar payı analizleri
• Pazar niteliklerinin ve tutumlarının belirlenmesi
• Satış analizleri
• Satış tahminleri
• İşletme ve pazar trendleri
• Yeni ürün kabulü ve potansiyeli
• Rakip analizleri
• Satış kotalarının ve bölgelerinin belirlenmesi

Uyarlanmış Fiyatlama: Her bir dış pazarda geçerli olan yerel koşullara göre geliştirilen uyarlanmış fiyatlandırma stratejisi, rekabet koşullarına bağlı olarak uygulanmaktadır. Bu fiyatlandırmada pazarlar arasındaki fiyat koordinasyonu çok önemli olmayıp, her bir dış pazarın kendi içinde geçerli olan pazar koşulları esas alınmaktadır.

Konsinye Satış: Malın mülkiyetinin ihracatçıda olduğu, mal bedelinin mal satıldıkça ödendiği bir ödeme biçimidir. Bu ödeme biçimi zorunluluklar dışında pek tercih edilmemektedir.

Tedarik zinciri yönetiminin temel amaçları şu şekilde ifade edilebilir:
• Müşteri tatminini artırmak
• Çevrim zamanını azaltmak
• Stok ve stokla ilgili maliyetlerin azaltılmasını sağlamak
• Ürün hatalarını azaltmak
• Faaliyet maliyetini azaltmaktır.

Nerede uygulanırsa uygulansın uluslararası tutundurmanın temeli ve içerikleri altı aşamadan oluşur;
• Hedef pazar ya da pazarları araştırmak
• Uluslararası standartları belirlemek
• tutundurma karmasını oluşturan reklam kişisel satış satış tutundurma ve halkla ilişkilere ilişkin temel stratejileri oluşturmak
• Dış pazarlardaki çevre koşulları ki özellikle kültürel koşullar göz önünde bulundurularak etkili mesajlar hazırlamak
• Evrensel pazarlama hedeflerini gerçekleştirmeyi sağlayarak gerekli kontrol sistemlerini kurmaktır.