ULUSLARARASI İŞLETMECİLİK - Deneme Sınavı - 4

Stratejiye ilişkin geleneksel ve güncel görüşler yer almaktadır. Güncel görüşler şunlardır;

Doğru cevap D'dir.

Rekabet stratejileri tartışıldığında en çok referans verilen çalışmalardan biri Michael Porter tarafından geliştirilen stratejilerdir. Porter (1980), “Competitive Advantage (Rekabet Üstünlüğü)” isimli kitabında işletmelerin kullanabileceği üç temel rekabet stratejisinden bahsetmektedir. Bu rekabet stratejilerinin her birinin amacı işletmeye rekabet üstünlüğünün kazandırılmasıdır. Bu üç temel stratejiyi maliyet liderliği stratejisi, farklılaşma stratejisi ve odaklanma stratejisi olarak sıralamak mümkündür. Doğru cevap A'dır.

Ürün-pazar stratejileri denildiğinde akla ilk olarak Igor Ansoff tarafından 1957 yılında geliştirilen strateji matrisi gelmektedir. Matris içerisinde yer alan stratejiler aslında temel olarak farklı büyüme alternatifleri sunmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Matriks örgüt yapısı melez ya da diğer bir deyişle karma örgüt yapılarından biridir. Matriks yapı iki farklı bölümlere ayırma sisteminin birarada kullanılması sonucu olarak ortaya çıkan bir yapıdır. Fonksiyonlara göre bölümlere ayırma ve ürün temeline göre bölümlere ayırma sistemleri bir arada kullanılabileceği gibi, fonksiyonlara göre bölümlere ayırma ve coğrafi temele göre bölümlere ayırma sistemleri de birarada kullanılabilir. Doğru cevap C'dir.

Uluslararası işletme stratejilerinin geliştirilmesi süreci, işletmenin güçlü yönlerinin, zayıf yönlerinin ve işletmeyi ilgilendiren tehditlerin ve fırsatların analiz edilmesi ile başlar. İşletmenin iç ve dış çevre koşullarının detaylı olarak değerlendirmeye ve izlemeye tabi tutulduğu bu analiz SWOT analizi olarak isimlendirilmektedir. İşletmeler bu analizin etkili bir şekilde gerçekleştirilmesinin ardından stratejilerini belirlemeye dönük daha sağlam adımlar atabilirler.

Etkinlik, genel olarak örgütün hedeflerine ulaşırken kaynaklarını nasıl kullandığı ile ilgili bir kavramdır. Örgütsel faaliyetler yerine getirilirken kaynaklar boşa sarf ediliyor ya da atıl kalıyorsa, bu durumda örgütün yönetsel anlamda etkinliğinin düşük olduğu söylenebilir.

İyileştirme, geliştirme, üretim, etkinlik, seçim, uygulama ve icra gibi kavramlar kullanıcı öğrenme modeli ile ilişkili kavramlardır.

Çeşitlendirme stratejisinde işletme, aynı anda hem mevcut ürün/hizmet karmasını hem de mevcut pazarını değiştirir. Bu iki temel değişikliğin eşzamanlı olarak gerçekleştirilmesi bu strateji tercihinin riskli olarak algılanmasının temel nedenidir.

Ürün-pazar stratejileri; pazara nüfuz etme, pazar geliştirme, ürün geliştirme ve çeşitlendirme stratejileri olarak dörde ayrılır. Pazara nüfuz etme, pazar geliştirme ve ürün geliştirme stratejileri genellikle işletmenin mevcut finansal, teknik ve ticari kaynaklarının kullanımını gerektirirken, çeşitlendirme stratejisi yeni beceriler, yeni teknikler ve hatta bazen yeni tesisler gerektirir. Şıklarda yer alan maliyet liderliği, farklılaşma ve odaklanma stratejileri ise, ürün-pazar değil rekabet stratejileridir.

Farklılaşma stratejilerini benimseyen bir işletme benzersiz ürünler ve hizmetler sunmak suretiyle pazarda rekabet üstünlüğü elde etmeye çabalar. Farklılaşma stratejilerinin diğer önemli üstünlüklerinden biri de, söz konusu farklı konumlanma sayesinde işletmenin ürünlerini ve hizmetlerini daha yüksek fiyat seviyelerinde tüketici ile buluşturabilmesidir.Pazar geliştirme ve çeşitlendirme stratejileri, rekabet değil ürün-pazar stratejilerindendir.

Kaynaklarla uyumlu strateji güncel değil, geleneksel görüşe ilişkin bir stratejidir.

C ürün grubu yöneticisi, ürün temeline göre bölümlere ayırma sistemi içerisinde yer alır.

Matriks yapı, karma bir örgüt yapısı gerektirir bunun yanı sıra çalışanlar ve yöneticiler için sürekli eğitimi ve iyi bir iletişim sisteminin kurulmasını gerekli kılar. Bu nedenle maliyetler düşük değil yüksektir.

Literatürde yer alan temel bazı örgütsel yapılar arasında; ürün temeline göre bölümlere ayırma, coğrafi temele göre bölümlere ayırma, fonksiyonlara göre bölümlere ayırma ve matriks yapı sayılabilir.

Strateji geliştirme konusunda A, B, C ve D şıklarında verilen bilgiler doğrudur. İşletmenin strateji geliştirme sürecinde güçlü ve zayıf yönler ile tehdit ve fırsatları analiz ettiği de doğrudur. Bu analize SWOT (Strengths, Weaknessess, Opportunities, Threats) adı verilir.

Uluslararası işletmelerin küresel ölçekte rekabet gücü elde edebilmesi için gerekli üç stratejik amaç etkinlik, esneklik ve öğrenmedir.

Stratejik esneklik, işletmenin bilgi ve becerilerini kullanarak örgütsel amaçlarını sürekli olarak optimize etmek suretiyle çevresel belirsizliklerle başa çıkabilme becerisini ifade eder.

Ürün-pazar stratejileri denildiğinde akla ilk olarak Igor Anso tarafından 1957 yılında geliştirilen strateji matrisi gelmektedir. Matris içerisinde yer alan stratejiler temel olarak farklı büyüme alternatifleri sunmaktadır. Matrise göre işletmeler, pazara nüfuz etme, pazar geliştirme, ürün geliştirme ya da çeşitlendirme çabaları ile rekabetçi üstünlük elde edebilirler. Büyüme bu stratejiler arasında yer almaz.

Porter (1980) “Competitive Advantage (Rekabet Üstünlüğü)” isimli kitabında işletmelerin kullanabileceği üç temel rekabet stratejisinden bahsetmektedir: maliyet liderliği, farklılaşma ve odaklanma. Yukarıdaki paragrafta işletmelere rekabet üstünlüğü sağlayan maliyet liderliği stratejisi tanımlanmaktadır.

Stratejilere ilişkin görüşler günümüz koşullarında büyük ölçüde değişmiştir. Geleneksel anlamda tamamen üst yönetimin bir faaliyeti olarak algılanan stratejinin, günümüz koşullarında orta ve alt kademe yönetimin etkinliğinin görece arttığı ve bu yöneticilerin de strateji geliştirme sürecine katılım sağladığı bir alan olarak görülür. Dolayısıyla güncel görüşte strateji örgütün tamamını ilgilendiren bir konudur.