ULUSLARARASI İLİŞKİLERE GİRİŞ

Uluslararası Af Örgütünün temel ilkelerin belirlendiği ilk uluslararası toplantısı Belçika, İngiltere, Fransa, Almanya, İrlanda, İsviçre
ve ABD’den gelen katılımcılarla gerçekleştirilmiştir.

Uluslararası STK olarak Greenpeace (Yeşil Barış) 1971’de ABD - Alaska’da yürütülmekte olan nükleer denemeleri protesto eylemi çerçevesinde örgütlenen 14 eylemci tarafından Kanada’nın Vancouver kentinde kurulmuştur.

Uluslararası Greenpeace’in merkezi Hollanda’nın Amsterdam kentindedir.

Microsoft 1975 yılında, Apple 1976 yılında, Facebook 2004 yılında, Google 1998 yılında, Amazon ise 1994 yılında kurulmuştur.

Google; Çokuluslu Şirket örneklerinden olan bu şirket 1998’de Amerika’da kurulmuştur. (Stanford Üniversitesinde iki öğrencinin (Larry Page, Sergey Brin) 1995’de başlayan çalışmalarının ürünüdür. İnternetle ilişkili servis konusuna odaklanarak dünyanın en önemli çok uluslu şirketlerinden (ÇUS) birisi konumuna hızla gelmiştir.

Shell enerji ve petrokimya gruplarını bir araya getiren çok uluslu şirketlerdendir.

Google, Amazon ve Facebook ABD' de kurulmuştur.

2002’de İtalya’nın Floransa kentinde ilk Avrupa Sosyal Forumu düzenlendi. Daha sonra Paris (2003), Londra (2004), Atina
(2006), Malmö (2008), İstanbul (2010) gibi şehirlerde yıllık toplantılar devam etti.

“Wall Street’i işgal et” hareketi 17 Eylül 2011’de başlamıştır.

İnsan haklarını savunma hedefiyle kurulmuş olan Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International - AI), “Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi”nce kabul edilmiş ilkeler çerçevesinde etkinliklerini sürdürür. Uluslararası hükümetler dışı örgüt örneklerindendir (NGO-Non Governmental Organisation) ve kar amacı gütmez. Uluslararası Af Örgütü’nün kurucusu İngiliz Avukat Peter Benenson’dur. “Uluslararası Af Örgütü” 1961 yılında Londra’da kurulmuştur ve aşamalı bir biçimde kurumlaşmıştır.

Örgütün misyonu çerçevesinde sürdürdüğü etkinlikler insan olmaktan doğan hakların ağır ihlallerini engellemeye ve sonlandırmaya odaklanmıştır:
Etnik köken, cinsiyet, dil, renk, din, siyasi görüş nedeniyle özgürlüğü sınırlandırılanların özgür bırakılması için çaba göstermek, işkence ve kötü muameleye son vermek için çaba gösteren UAÖ’nün terörle mücadele etmek, kadınlara yönelik şiddeti durdurmak, yoksullukla mücadeleyi insan onuru ve insan hakları alanıyla ilişkilendirmek, siyasal sığınmacılar, göçmenlerin haklarını savunmak, siyasi mahkûm ve tutukluların hukuk devleti kuralları uyarınca yargılanmalarını sağlamak için çalışmak, idam cezasının kaldırılması için mücadele etmek, uluslararası silah ticaretine düzenlemeler getirilmesi için çalışmak, yakın tehlike (immediate risk) altındakiler için Acil Eylem çağrıları yapmak gibi hedefleri bulunmaktadır.

Uluslararası STK olarak Greenpeace (Yeşil Barış) 1971’de ABD - Alaska’da yürütülmekte olan
nükleer denemeleri protesto eylemi çerçevesinde örgütlenen 14 eylemci tarafından Kanada’nın Vancouver kentinde kurulmuştur. 1979’dan itibaren örgüt uluslararası bir nitelik kazanmıştır. Uluslararası Greenpeace’in merkezi Hollanda’nın Amsterdam kentindedir (1989).

Greenpeace “yeşil ve barış içinde bir gelecek” için çalışan herkesle iyi ilişkiler içine girebilmektedir. Bu bağlamda birçok uluslararası örgüt, hükümetler dışı örgüt, gerekirse hükümetlerle işbirliği yapabilmektedir.

“Tarım” alanı da Greenpeace için önemli başlıklardandır. Sürdürülebilir tarım kampanyası çerçevesinde gözlenebileceği gibi çevreye duyarlı tarımdan yanadır. Genleriyle oynanmış organizmalara (GDO) karşı sürdürdüğü savaşımı, toksik kirlenme başlığı altında da geliştirerek zehirli kimyasallara karşı bir savaşıma dönüştürür. Greenpeace’in yapısı kar amacı gütmeyen örgüt modeline uygun olarak belirlenmiştir.

Küreselleşme sürecinin önemli aktörleri olan ulus ötesi sermayenin simgesi “Çok Uluslu Şirketler” (ÇUŞ) (Multinational corporations), İkinci Dünya Savaşı sonrasında belirginlik kazanmaya başlamıştır.

Shell, enerji ve petrokimya alanında etkinliklerini yoğunlaştırmış olan “Çok Uluslu Şirket” grupları örneğidir. 1833’de Londralı bir İngiliz antikacı (Marcus Samuel), dükkânında döneminin egzotik dekorasyon modası istiridye satmak için geniş bir istiridye ithalatı-ihracatı ticaret ağı geliştirmiştir. Daha sonra oğullarının girişimiyle iş petrol ihracatı, gazyağı ihracatı gibi alanlara açılmaya kadar genişlemiştir.

Merkezi ABD 'dedir.

IBM bilgisayarla özdeşleşmiş bir markadır.

1980'lerde yılında önemli bir krize girmiştir.

“Çok Uluslu Şirket” olarak küreselleşme sürecinin ürünü ve tetikleyicilerindendir.

Dünyanın en büyük bilişim teknolojisi şirketidir.

Amazon
ABD’de 1994 yılında kurulmuş ve hızla büyümüş çok uluslu şirket örneklerinden Amazon elektronik ticaret ve “cloud computing” konularına yoğunlaşmıştır. 2004’den itibaren internetten birçok şirketin ürünlerini satarak işe başlamışken, 2007 yılından itibaren bilgisayara kitap yükleme sistemi (Kindle) ile kendi ürününü de satmaya başlamıştır. Bugünlerde insansız hava aracıyla ürün dağıtımı yapma olanakları araştırılmakta, tartışılmaktadır.

Küreselleşme karşıtı hareketlerin sürdürülebilir gelişme, insan temelli, adil bir proje arayışını dile getirdikleri ileri sürülse de, ortak bir toplumsal-siyasal alternatif sunamadıkları da sıklıkla vurgulanmaktadır.

Sosyal Darvinizm: H. Spencer tarafından Darvin’in “doğada zayıflar ayıklanır” ilkesini sosyal alana uyarlamasıyla ortaya çıkan sosyal Darvinizm, liberalizmin doğada varolan doğal ayıklanmayı sosyal düzlemde destekleyen yorumuyla, rekabetçiliği, bireyciliğin egoist yorumunu savaşçı bir güvenlikçilikle bir araya getirmiştir.

Alternatif bir küreselleşme arayışını, küreselleşme karşıtı eğilimleri bir araya getirerek kalıcı bir hükümetler dışı örgütlenmeye dönüştürme arayışı Dünya Sosyal Forumu- DSF (World Social Forum – WSF) çerçevesinde geliştirilmiştir.

GAFAM kısaltması ile toparlanan: Alphabet (Google), Apple, Facebook, Amazon, Microsoft 20.yy sonlarında 21. yy’ın başlarında ortaya çıkmışlardır. Yeni teknolojilerin ve bu alanda gerçekleşen icatların simgesi gibi görebileceğimiz GAFAM, diğer teknoloji grupları gibi, rekabet ortamında, sürekli bir biçimde daha hızlı yenilik arayışıyla hızla önemli bir yer edinmiştir.