ULUSLARARASI İLİŞKİLERE GİRİŞ - Deneme Sınavı - 2

Napolyon Savaşları: Fransız Devrim Savaşları olarak da bilinen ve 1790’ların sonunda başlayarak 1815 yılına kadar süren bu savaşlar, Napolyon’un liderliğindeki Fransa’nın Fransız Devrimi’nin ortaya çıkardığı bağımsızlık, milliyetçilik, eşitlik, kardeşlik gibi ilkeleri silah zoruyla Avrupa’ya yaymak istemesi sonucunda Fransa ile bu ilkelerin yayılmasını önlemek isteyen Avrupa’da monarşi ile yönetilen güçlü devletlerden (özellikle Avusturya ve Prusya başta olmak üzere, İngiltere, İspanya, Almanya, Napoli, Hollanda gibi devletler) oluşan farklı yedi koalisyon arasında gerçekleşmiştir.

1618-1648 yılları arasında din, toprak, hanedanlık ve ticari bir dizi mesele nedeniyle ortaya çıkan çatışmaların sonucunda, 30 yıl süreyle devam eden savaşlardır. Bohemia’nın Katolik kralı II. Ferdinand’ın dinini Protestan soylulara dayatmaya çalışmasıyla başlayan bu savaşı, sadece Katolikler ve Protestanlar arasında bir savaş olmaktan ziyade, güçlü egemen devletler ile Kutsal Roma İmparatorluğu arasındaki uluslararası bir çatışma olarak görmek gerekir.

Uluslararası ilişkilerin arka planını oluşturan siyasal, ekonomik ve sosyal olayların bütünü uluslararası sistem olarak ifade edilmektedir.

Egemen-devlet sistemi, Papanın egemenliğinin sona ermesi ve dini otonominin monarklara geçmesi, toprağa dayalı merkezi otorite, ulusal çıkarlar ve tek otorite Westphalia sistemi sonrası için söz konusudur.

Ortak dil, din, geçmiş, kültür, etnisite gibi unsurlara dayanan dayanışma duygusu ulusçuluk olarak ifade edilmektedir.

1815-1914 tarihleri arasında büyük çapta bir savaş olmadığından dolayı, bu dönem “Yüzyıllık Barış Dönemi” olarak adlandırılmıştır. Bu dönemde büyük bir savaş yaşanmamasını iki faktörle açıklayabiliriz. Birincisi yukarıda bahsedilen Avrupa Ahengi Sistemi, ikincisi ise Endüstri Devrimi’ne bağlı olarak sanayileşmenin etkisiyle, 16. Yüzyılda hammadde arayışı soncunda Avrupa’da coğrafi keşiflerle başlayan sömürgecilik ve emperyalizmin yaygınlaşmasıdır.

Otoritesini halktan aldığını iddia eden ve ulus kavramını vurgulayan Napoleon, gücünü artırmak ve “Avrupa’daki insanları mutlak monarşiden kurtararak ‘zorla’ özgürleştirmek için, Avusturya, Britanya, Prusya ve Rusya ile Napolyon Savaşları yapmıştır.

Abhazlar Gürcüstan’da yer alan etno-milliyetçi gruplardandır.

2017 Kırılgan Devletler İndeksi Sıralamasına göre Kenya 22., Türkiye 64., Macaristan 135., Japonya 156., İsveç 174. sırada yer almaktadır.

Çin Halk Cumhuriyeti için etno-milliyetçi olarak nitelendirilen gruplar; Tibetliler, Uygurlar ve Mançurlar olarak belirtilmektedir.

Üçlü İttifak; Avusturya-Macaristan, Almanya, İtalya devletlerini, Üçlü İtilaf ise; Rusya, İngiltere, Fransa devletlerini içermektedir.

I. Dünya Savaşı sonrası yapılan antlaşmaların doğru eşleştirmeleri şu şekildedir: Almanya - Versailles; Avusturya - St. Germain-en-Laye; Bulgaristan - Neuilly; Macaristan - Trianon; Osmanlı İmparatorluğu - Sevr.

II. Dünya Savaşı, I. Dünya Savaşı’ndan yenilgiyle çıkan Almanya’nın 1 Eylül 1939’da Polonya’ya karadan ve havadan saldırmasıyla başladı. Bu olaydan iki gün sonra İngiltere ve Fransa, Almanya’ya savaş ilan etti. Böylece Avrupa’da II. Dünya Savaşı patlak verdi.

II. Dünya Savaşı’nda tarafları, Müttefik Devletler olarak; Sovyetler Birliği, Fransa, İngiltere, ABD ve Çin, Mihver Devletler olarak; Almanya, Japonya ve İtalya oluşturuyordu.

Soğuk Savaş dönemi, II. Dünya Savaşı sonrasında, özellikle Orta Avrupa devletleri üzerinde etki kavgasının Almanya’nın bölünmesiyle ve Doğu Avrupa’nın büyük bölümünde Sovyet tipi hükümetlerin oluşmasıyla başlayan ve Sovyetler Birliği’nin 1991’de dağılışına kadar süren siyasi, ekonomik ve askeri bakımdan iki süpergücün (ABD ve SSCB) önderliğindeki ideolojik iki bloğun egemen olduğu dönemdir.

1951-1963 Dönemi, termonükleer silahların geliştirildiği ve buna bağlı olarak süper güçler arasında gözdağı vermek suretiyle karşı tarafın geri çekilmesini sağlayan olası savaş korkusunun hâkim olduğu (Dehşet Dengesi) bir Soğuk Savaş dönemidir.

1985-1991 döneminin bitişine işaret eden önemli olaylardan biri olarak gösterilen Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesi 3 Ekim 1990’da gerçekleşmiştir.