ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ - Deneme Sınavı - 8

Herhangi bir istatistiğin standart hatası o istatistiğin örneklem dağılımının standart sapmasıdır. İstatistikte standart sapma bir dağılımın ortalama etrafında ne derece yayık bir şekilde dağıldığının bir ölçütüdür.

Doğal deneylerde araştırmacı analiz edilen ortamın bir parçasıdır, araştırma ortamını hem etkiler hem de ondan etkilenir. Katılımcı gözlemi yapmak isteyen araştırmacıların karşılaşacakları temel sorun, araştırma konusu olan gruba nasıl dahil olunucağıdır. Gruba dahil olurken araştırmacı grup içi dinamikleri etkileyecek ve doğal ortamı değiştirecek bir şekilde grubun bir parçası olmaya çalışmamalıdır. Doğru yanıt B'dir.

Merkezî limit teoremi ortalamanın örneklem dağılımının normal dağılım olduğunu ve bu dağılımın ortalamasının hedef kitle ortalamasına eşit olduğunu söyler. Ortalamanın örneklem dağılımının standart sapması da hedef kitlenin standart sapmasının gözlem sayısının kare köküne bölümüdür.

Katmanlı örnekleme yöntemi temel bir gözleme dayanır. O gözlem de hedef kitlenin ne derece türdeş (homojen) ise çekilen örneklemin de o derece daha az örneklem hatası ürettiğidir.

Örneklem seçim sürecinde hedef evren ile örnek çerçevesi seçimleri arasında kapsama hatası yapılabilmektedir. (Bkz: Şekil 3.1)

Anket çalışmaları örneğinde ölçüm sürecinde ölçüm ile yanıt aşamaları arasında ölçüm hatası yapılabilmektedir. (Bkz: Şekil 3.1)

Anket çalışmaları örneğinde örnek seçim sürecinde örnek ile denek aşamaları arasında cevapsızlık hatası yapılabilmektedir. (Bkz: Şekil 3.1.)

Hedef kitle ya da çalışma evreni (target population) çalışmamızda üzerine eğildiğimiz ögelerin (units) toplamıdır. Bu kitle çoğu zaman oldukça soyut bir tanımdır. Doğru yanıt A'dır.

Sık kullanılan hedef kitleler ve bunların örnek listeleri şöyle sıralanabilir: Haneler ve bireyler, müşteri, çalışan ya da Dernek kulüp üyelikleri, kurumlar, olaylar ve nadir hedef kitleler. Doğru yanıt C'dir.

Örneklem ile çalışmak az maliyet ve zaman olarak daha avantajlı olduğu gibi tüm grupla çalışmaya göre daha doğru sonuçlar vermesi beklenmektedir. Binlerce işgünlük bir projede istihdam edilmesi gereken anketörlerin beklenilen ihtimam ile görüşmeleri yerine getirme olasılıkları çalışan sayısı arttıkça düşecektir. Ancak bu örneklemin hatasız olduğu sonucunu doğurmaz.  Seçilmiş olan örneklemin sadece örneklemden kaynaklanan hata boyutlarının belirlenmesi gerekir.

Örneklem seçiminde en büyük kabul gören ve istatistiki analiz için yegane uygun örneklem seçim yöntemi rastsal örneklem seçimidir. Ancak unutulmamalıdır ki rastsal olan örneklemlerin avantajlarının gözlenebilmesi de bazı özel şartlara bağlıdır. Bu şartların başında geniş örneklem ile çalışabilmek gelir. Doğru yanıt B'dir.

Siyasi araştırmalarda kimi zaman anahtar ya da tipik seçim bölgeleri seçilerek buradaki sonuçların hedef kitleye yakın çıkacağı beklentisi takip edilir. Uzman seçiminin öznelliğinden biraz uzaklaşıp geçmiş seçimlerde ülke geneli sonuçları en yakından takip eden “kilit” seçim bölgeleri arasından ülke sonucuna en yakın olan seçim bölgesi seçilebilir. Doğru yanıt E'dir.

Rastsal örneklem ile seçilmiş örneklerde olasılık teorisi yardımı ile örneğimizin ne derece hata payı olduğu ya da doğruluk derecesi hesaplanabilir. Doğru yanıt D'dir.

Kavramlaştırma gözlemlediğimiz ya da ileride bir zamanda gözlemlemeyi hayal ettiğimiz bir olgunun (fenomenin) veya olayın (event) anlamlandırılması için zihnimizde yaptığımız bir canlandırmadır.

Kavramlar zihinsel kurgularımız olup soyut tanımlamalar, betimlemeler (tasvir / description) veya tasavvur ve hayallerden ibarettir.

Oysa bilimsel etkinlikler toplumsal bir içeriktedir, bilim camiası olarak tanımlanan o bilim disiplininin saygın üyeleri ki, bunun en somut görgül ifadesi o dalda alınmış olan doktora derecesidir, tarafından anlaşılır ve başkalarına iletilebilir içeriktedir.

Katmanlı örnekleme yöntemi hedef kitleyi türdeş alt gruplara ayırıp her birinden gerekli büyüklükte örnekleme yoluyla toplam örneklemi oluşturur. Örneğin, üniversite öğrencilerini tek bir toplam örnek listesinden çekmek yerine sınıf­lara göre alt kümelere ayırırsak sınıf­lar kendi içlerinde daha türdeş olacaklardır. Her bir sınıfa ihtiyaç duyulan oranda gözlem ayrılıp bu gözlemleri sınıf alt kümelerinden seçmek katmanlı bir örnekleme olacaktır

Bilimsel kavramlar olabildiğince muğlaklığa, anlaşılmazlık veya zihinsel bulanıklığa yol açmayacak bir sadelikte ifade edilebilmelidirler ki onları her duyan araştırmacı onlardan aynı ve değişmez tek bir şeyi anlayabilsin. Bilimsel kavramların bu özelliğine Siyaset Bilimci Philip Shively kavramların tek boyutlu olması (unidimensionality) keyfiyeti adını vermiştir.

Robert Dahl’ın bilimsel açıdan haklı olan eleştirilerine rağmen demokrasi kavramı bilimsel araştırmalarda kullanılmaya devam etmiş ve Dahl’ın önerdiği poliarşi kavramı genel kabul görmemiştir.

Sonuç durumundaki değişkenlere bağımlı değişken adı verilir.