ULUSLARARASI İLİŞKİLER KURAMLARI II

Bu kuramsal yaklaşımlardan biri olan konstrüktivizmin ortaya çıkışı, büyük ölçüde disiplin içerisinde 1980’lerden sonra gündeme gelen ve özünde pozitivistler ile postpozitivistler arasında yaşandığı varsayılan ‘üçüncü büyük tartışma’ ile ilişkilendirilerek ele alınmaktadır

Konstrüktivistler, rasyonalistlerin maddi dünyanın insan faaliyetlerince şekillendirildiği iddiasını da bütünüyle reddetmemektedirler

konstrüktivist düşüncenin disiplin içindeki öncülerinden biri olarak kabul edilen Alexander Wendt,

Devletler, gerçekte diğer devletlerle ilişkilerini yürütebilecekleri oldukça gelişmiş kurumlara sahip olan toplumsal oluşumlardır.

Anarşi, aslında hiç kimseye özgü olmayan ve bu nedenle herkesin içinde birlikte yer aldığı, koordine edilemeyen çok sayıdaki faaliyetin istenmeyen bir sonucu olarak ortaya çıkmış bir kural durumudur.

“Uluslararası ilişkilerin dünyayı anlamaya yönelik kullandığı yöntemin ve açıklama tarzının kültürel temelini oluşturan merkezi bir olgusudur”.

Konstrüktivizmde kimlikler analitik açıdan çıkarlara göre öncelikli görülmektedirler

Doğaları gereği karşılıklı etkileşim yoluyla oluşan ve çoğul olan kimlikler, aynı zamanda aktörler arasındaki farklılıklara da işaret ederler. Bu açıdan bakıldığında kimliklendirme, ‘ben’ ile ‘öteki’ arasındaki ilişkinin bir ürünüdür ve bu olumlu olabileceği gibi olumsuz da olabilmektedir.

Rasyonalizm Neo-Realizm Neo-Liberalizm Reflektivizm Post-Modernizm Feminist Teori Normatif Teori Elefltirel Teori Tarihsel Sosyoloji

konstrüktivizm, birbirleriyle bağlantısızmış gibi görünen meseleleri kuramsallaştırmayı mümkün kılan genel bir çerçeve sunmaktadır. Buradaki amaç, yaşadığımız dünyayı açıklamaktan ziyade onun anlaşılmasını sağlamaktır.

Söz konusu ilişki ve etkileşim süreci, belli bir sosyal yapı içerisinde ve birtakım kurallara bağlı olarak, amiller (agent) ve kurumlar aracılığıyla gerçekleşmektedir.

Bu yaklaşımına karşın yazarın, ilgili kavramı analizlerinden tamamen dışlamadığı da görülür. Onuf, yapı kavramı yerine aslında yine aynı noktaya işaret ettiğini söyleyebileceğimiz ‘sosyal düzenlemeler’ kavramını önermektedir.

Onuf ’un, Giddens’dan farklı olarak amil-yapı ilişkisinde kuralların rolüne de değindiği görülür. Giddens’ın kuramında gözlemlenen, amil ile yapı arasındaki mekanizmanın nasıl işlediğine dair eksiklik, Onuf tarafından kurallara yapılan vurgu ile giderilmektedir. Burada, ilgili mekanizmanın işleyişinin kurallar aracılığıyla mümkün olduğu ileri sürülmektedir

Buradan da anlaşılacağı üzere, konstrüktivizm kimlik oluşum sürecinde en önemli aktörler olarak devletleri görmektedir.

Klasik konstrüktivizmin gelişmiş ve onun izlerini taşıyan bir hâli olarak da görebileceğimiz neo-klasik konstrüktivizm, süjeler-arası anlamları açıklama çabasındadır ve konuşma faaliyetlerine (speech acts) yaptığı vurgu nedeniyle “konuşma faaliyeti kuramı” olarak da adlandırılabilir.

İkinci grubu ise postmodernist konstrüktivizm oluşturmaktadır. Entelektüel kökleri Nietzsche, Foucault, Derrida gibi isimlere dayanan bu akımın günümüzdeki en önemli temsilcileri ise Ashley, Campbell, Der Derian ve RBJ Walker gibi yazarlardır.

aslında ana-akımın kimi görüşlerine de yakındırlar. Konstrüktivist kuramın öncülerinden kabul edilen Wendt’i de bu grupta değerlendiren Ruggie’ye göre, bu tür yaklaşımların en ayırt edici yanı, bilimsel realizmin felsefi doktrinine yakın oluşlarıdır. Bununla birlikte konstrüktivizmin bu türü, realizmden farklı olarak gözlemlenebilir olmayan bir sosyal dünyanın varlığını da kabul etmektedir. Burada, bağımsız bir biçimde oluştuğu varsayılan sosyal yaşamın süjeler-arası yanına dikkat çekilmektedir