ULUSLARARASI İLETİŞİM

Hampden-Turner ve Trompenaars (2000), kültürlere ilişkin temel özellikleri yedi boyutta açıklamaktadır:
1. Evrenselciliğe karşı durumsalcılık: Evrensel toplumlar kurallara sıkı sıkıya bağlıdırlar ve istisnalardan kaçınırlar. Buna karşın, durumsal toplumlarda ise kurallara
karşı görecelilik vardır ve kişisel ilişkiler kurallardan daha önemlidir.
2. Bireyselciliğe karşı toplulukçuluk: Bireysel toplumlarda önemli olan kişinin tek başına başarılı olabilmesidir, öncelik her zaman bireyin kendisindedir. Topluluk
düşüncesinin egemen olduğu toplumlarda ise öncelik toplumundur. Toplumsal başarı daha önemlidir ve sorumluluk topluluğa aittir.
3. Nötre karşı duygusallık: Nötr kültürlerde duygu ve düşünceler tarafsız ve objektiftir. Nötr kültürlerde bireyler duygularını kontrol edebilirler ve açık olarak ortaya
koymazlar. Bununla birlikte, duygusal kültürlerde ise kişiler duygularını açıkça ifade eder, yüksek sesli konuşur ve sıcak kanlı davranırlar.

4. Özgüllüğe karşı yaygınlık: Özgül kültürlerde bireyler iş ve özel hayatı birbirinden ayırırlar. İlişkilerinde doğrudan, amaca yönelik ve şeffaftırlar. Yaygın kültürlerde
ise kişisel ilişkiler iş ilişkilerinin her alanında geçerlidir. İlişkiler doğrudan gerçekleşmez, dolaylı yollarla gerçekleşir.
5. Başarıya karşı övgü: Başarı odaklı kültürlerde, başarı bilgi düzeyi ve performansa bağlı olarak değerledirilir. Bununla birlikte, övgü odaklı kültürlerde ise başarı yaşa,
cinsiyete ve akrabalık durumuna bağlı olarak değerlendirilir.
6. İç yönelime karşı dış yönelim: İç yönelimli kültürler doğayı karmaşık bir makine gibi görür. Yeterli bir bilgiyle bu makinenin kontrol edilebileceğine inanırlar. İnsanın iç yapısı iyi olursa çevresini ve kaderini değiştirebileceğine inanılır. Dış yönelimli kültürlerde ise insan doğanın bir parçasıdır. Bu nedenle, insanın doğayla ve onun güçleriyle uyum içinde yaşaması gerektiği düşünülür. Bu kültürlerde, kaderin değişmeyeceği görüşü hakimdir.
7. Eşzamanlılığa karşı ardışıklığa: Eşzamanlı kültürlerde, zaman dairesel döngüler halinde, esnek bir şekilde ilerler. Aynı zaman diliminde birden fazla iş yürütülebilir. Önemli olan işin bitiş zamanı değil, bitmesidir; planlar her an değişebilir. Ardışık zamanlı kültürlerde ise, her iş için bir zaman dilimi ayrılmıştır. Planlar genellikle değişmez ve bireyler planlarına bağlıdır. Zamanla ilgili sözler gerçekleştirilmelidir.

Soruda Fiske'nin iletişim sürecine ilişkin ifadelerinden hangilerinin doğru olduğu sorulmaktadır.  1. İletişim alanı araştırmaya elverişlidir, ancak kapsamlı bir araştırma için çok sayıda disipliner yaklaşıma gereksinim duyulmaktadır. 2. Her tür iletişim göstergeler ve kodlar içermektedir. Göstergeler, kendilerinden başka bir şeye gönderme yapan eylemler ya da yapılardır, yani anlamlandırma yapılarıdırlar. Kodlar, içinde göstergelerin düzenlendiği ve göstergelerin birbiri ile nasıl ilişkilendirilebileceğini belirleyen sistemlerdir. Bu gösterge ve kodlar başkalarına aktarılmakta ve başkaları için hazır hale getirilmektedir. Göstergeleri, kodları, iletişimi aktarma ya da alma bir toplumsal ilişkiler pratiğidir. 3. İletişim, kültürün yaşamasının temelinde yer alır, Sorunun çözümünde iletişim süreci bilinmeli ve bu süreçte gösterge ve kodların neyi ifade ettiği ayırt edilmelidir.

Soruda kitle iletişim araçlarına ilişkin tarihsel gelişmelerin sınıflandırılmasının hangi şıkta doğru olarak verildiği sorulmaktadır Kitle iletişim araçları şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Basılı medya (15. Yüzyıl sonları) 2. Sinema (1900’lerden itibaren) 3. Radyo (1910’dan itibaren) 4. Televizyon (1950’den itibaren) 5. Internet (1990’dan itibaren). Sorunun çözümünde kitle iletişim araçlarının tarihsel sınıflandırılması bilinmeli ve birbirinden ayırt edilebilmelidir.

Soruda kültür kavramının sosyolojik tanımı sorulmaktadır. Antropoloji ‘ye göre kültür, toplumların düşünceleri, inançları, değerleri, yaşayış biçimleri olarak tanımlanır. Sosyoloji ise kültürü, topluma ait olan gelenek-göreneklerin, alışkanlıkların, düşüncelerin gelecek nesillere aktarılması olarak tanımlar. Genel olarak kültürü bir toplumun tarihini, dinini, dilini, sanatını, düşünüşlerini, davranışlarını, ahlaksal kurallarını, kişinin kabiliyetlerini belirleyen ve içine alan, bu unsurlarla birlikte toplumsal yapıyı şekillendiren, aynı zamanda o toplumsal yapıdan etkilenen maddi ve manevi yapılar bütünü olarak tanımlanmaktadır. Sorunun çözümünde kültürün farklı disiplinlerdeki tanımları bilinmeli ve ayırt edilebilmelidir.

Soruda kullanım alanlarına ilişkin olarak verilen kültür kavramının beşeri alanda ve günlük dildeki nitelik ve görevlerinin ne olduğu sorulmaktadır? Günlük dilde  "kültür” ün nitelik ve görevleri; Değerlendirici, eleştirici, geliştirici,  öğretici ve yayıcı olmasıdır. Sorunun çözümünde kültürün kullanım alanları bilinmeli ve bu kullanım alanlarının nitelik ve görevinin ne olduğu birbirinden ayırt edilebilmelidir.

Soruda, emperyalizm ile aynı anlama gelen kavramın ne olduğu sorulmaktadır. Kolonyalizm ile emperyalizm birbirleriyle yakın anlamlı ve çokça da birbirinin yerine kullanılan iki kavramdır. Oxford İngilizce Sözlüğüne dayanarak Kolonyalizmi, yeni bir kara parçasına yerleşen topluluğun ana vatan ile bağlarını koparmadan oluşturduğu yeni bir siyasi düzen ya da yapılanma olarak aktarır. Sorunun çözümünde Emperyalizm ve ilgili kavramlar bilinmelidir.

Soruda, verilen örnek ifadenin hangi kavramı açıkladığı sorulmaktadır. Amerika merkezli gibi görünmekle birlikte esas olarak sanayileşmiş ülkelerin az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkeleri başta televizyon, sinema, İnternet gibi kitle iletişim araçları ve bu araçların ürünleri ile etkilemesi devam etmektedir. Merkez kültürün yayılması, ulaştığı yeni bölgelerdeki kültürü yeniden şekillendirmekte ve uzun vadede yepyeni bir kültürel yapı inşa etmektedir. Dolayısıyla verilen örnek televizyon ve sinemanın kültürü yaymada önemli araçlar olduğunu ifade etmektedir. Sorunun çözümünde kültürel emperyalizm kavramı bilinmeli ve verilen örneğin bu kavramla ilişkili olduğu çıkarımında bulunulmalıdır.

Soruda iletişim ağlarının küreselleşmeyi destekleyen teknik özelliklerine ilişkin ifadeler verilmekte ve bu ifadelerden hangilerinin doğru olduğu sorulmaktadır. İletişim ağlarının küreselleşmeyi destekleyen teknik özelliklerine ilişkin verilen ifadelerin tümü doğrudur. Sorunun çözümünde İletişim ağlarının küreselleşmeyi destekleyen teknik özellikleri bilinmeli ve ayırt edilmelidir.

Soruda küreselleşme tartışmalarına ilişkin olarak sınıflandırılan düşüncelerin baskın özelliklerinin ne olduğu sorulmaktadır.   Özellikle teknoloji ve iletişim alanında meydana gelen gelişmeler ile birlikte küreselleşme çok sık tartışılır olmuştur. Bu tartışmalar, dünyada meydana gelen değişimlerin sebebinin küreselleşme olup olmadığı üzerinde yoğunlaşmıştır. David Held ve arkadaşlarının tartışmacıları 3'e ayırdığı sınıflandırmayı; Aşırı Küreselleşmeciler, Kuşkucular ve Dönüşümcüler  olarak tanımlamakta ve bunların baskın özellikleri ise Aşırı Küreselleşmecilerin, küresel kapitalizm, küresel yönetişim, küresel sivil toplumdan yana olduklarını, Kuşkucuların; Dünyanın 1890'larda olduğundan daha az karşılıklı bağımlı olduğunu ve Dönüşümcülerin ise kalın" (yoğun ve kapsamlı) küreselleşme taraftarı oldukları belirtilmektedir. Sorunun çözümünde bu üç düşünce türü bilinmeli ve ayırt edilebilmelidir.

Soruda verilen ifadelerin küreselleşmeye ilişkin neyi ifade edildiği sorulmaktadır Küreselleşme sürecini oluşturan ve hızlandıran faktörleri Yıldız (2005: 131-132) şöyle sıralamıştır: 1. 16. yüzyıl ile birlikte başlayan coğrafi keşifler. 2. 18. yüzyıl ve sonrasında hız kazanan uluslararası yatırımlar ve ticaret. 3. Siyasi, iktisadi ve kültürel kolonileşmenin başlaması. 4. Sanayileşmiş ülkelerin, Afrika ve Asya ülkelerindeki hammadde ve insan gücüne olan ihtiyacı 5. Bilim ve teknolojideki yenilikler. 6. Batı Avrupa ülkelerinin siyasi ve ekonomik birlikteliği. 7. Komünizmin çökmesi. 8. Yeni dünya düzeni anlayışının yerleşmesi. Sorunun çözümünde küreselleşme sürecini oluşturan yaygınlaştıran faktörler bilinmeli ve ayırt edilmelidir.

Soruda teknolojinin küresel boyutta yayılmasındaki iletişim şekillerinin ne olduğu sorulmaktadır. Emperyalizm, Göç, Pratik bilgi ve Çevresel etkiler bu iletişim şekilleri arasında yer almaktadır. Sorunun çözümünde bu etkiler bilinmeli ve ayırt edilebilmelidir.

Doğru yanıt D seçeneğidir. Çünkü, kitle iletişim araçlarının ortaya çıkış tarihleri şu şekilde sınıflandırılabilir:

Doğru yanıt C seçeneğidir. Çünkü, kitle iletişim araçları arasında, basılı medya, sinema, radyo, televizyon daha çok geleneksel medya olarak sınıflandırılmaktadır. Bununla birlikte, yirmi birinci yüzyıl kitle iletişim araçlarından olan mobil telefonlar, sosyal ağlar, bloglar, video oyunları, GPS, RSS gibi teknolojiler yeni medya olarak ifade edilmektedir.

 

Kavramın bu kadar tartışılır olmasında “kültür” ün çokanlamlı olması etkilidir. Güvenç’e göre kültür:

Doğru yanıt B seçeneğidir. Çünkü,  “antropoloji”ye göre kültür, toplumların düşünceleri, inançları, değerleri, yaşayış biçimleri olarak tanımlanır.

Doğru yanıt D seçeneğidir. Çünkü,  kültürleme, toplumu oluşturan bireylere kültürün aktarılması yoluyla arzu edilen birey ve davranışların yaratılması sürecidir. Böylece birey kontrol altında tutularak kültürün birliği sağlanmış olur. Toplumbilimciler, bu sürece toplumsallaştırma adını verir ve onlara göre kişi, 15-20 yaşında bu evreyi tamamlar. Kültürbilimciler ise süreci doğumdan ölüme kadar olan daha geniş bir zamana yayar. Kültürleme, bireyin kişiliğinde etkilidir.

Doğru yanıt, C seçeneğidir. Çünkü, 18. yüzyıldan günümüze nüfusun çoğunluğunun tarımla ilgilendiği toplumlar 3. Dünya Ülkeleri olarak bilinen gelişmekte olan toplumlardır.

Emperyalizm ya da kolonyalizm’in tarihini Antik Yunan, Roma, İnka, Aztek uygarlıklarına kadar götürebiliriz ancak modern emperyalist / kolonyalist hareketi Batı Avrupa için dönüm noktası olan 15. yüzyıl Coğrafi Keşifler’e dayandırmak yerinde olacaktır. Bu yüzden doğru yanıt D seçeneğidir.

Kültürel emperyalizm, günümüzde ekonomik ilişkilerden bağımsız olarak düşünülemez. 1960'larda önem kazanan kültürel emperyalizm, uluslararası ilişkilerde kapitalizmin kültürel faaliyetlerini inceledi. Herbert Schiller ve Armand Mattelart gibi isimler, tezin yaygınlaşmasını ve üzerinde daha çok düşünülmesini sağladı. Bu yüzden doğru yanıt B seçeneğidir.

Doğru yanıt E seçeneğidir. Çünkü, kuşkuculara göre günümüz dünya ekonomisi, küreselleşmiş bir ekonomi oluşturacak kadar bütünleşmiş değildir. Dünya'yı Asya-Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika olmak üzere 3 ana ekonomik kutba ayıran kuşkucular, sermaye akışı ve teknolojinin öncelikle bu gruplar arasında yer değiştirdiğini öne sürerler.