ULUSLARARASI İKTİSAT

Ülkelerin başlıca ekonomik hedefleri; iç denge, dış denge, makul bir büyüme oranı, eşit bir gelir dağılımı ve çevrenin yeterli korunmasıdır.

Dış açıkların giderilmesinde etkili olabilecek mekanizmalar, fiyat değişmeleri, gelir değiş­meleri, parasal değişmeler, dolaysız kontroller ve döviz gelirlerini artırıcı önlemler şeklinde sıralanabilir.

Dövizin de tıpkı herhangi bir mal gibi, arz ve talep eğrileri çizilebilir. Döviz arz ve talebinin, bir malın arz ve talebinden farkı, türetilmiş bir arz ve talebi temsil etmesidir.

Kurlardaki bir değişmenin döviz talebini ne ölçüde etkileyeceği, doğrudan ilgili malın yurt içi fiyat esnekliğine bağlıdır. İthal edilen malın yurt içi talep esnekliği ne derece yüksekse, kurdaki bir yükselmenin talebi kısıcı etkisi de o derece büyük olur. Talep esnekliğinin düşük olması durumun­da da bunun tersi geçerlidir.

Normal talep kanununa bağlı olarak fiyatı yük­selen malın talebinin azalması dolayısıyla döviz ta­lebi eğrisi de negatif eğimli olacaktır.

Kurlardaki bir değişmenin döviz talebini ne ölçüde etkileyeceği, doğrudan ilgili malın yurt içi fiyat esnekliğine bağlıdır. İthal edilen malın yurt içi talep esnekliği ne derece yüksekse, kurdaki bir yükselmenin talebi kısıcı etkisi de o derece büyük olur. Talep esnekliğinin düşük olması durumun­da da bunun tersi geçerlidir.

Normal talep kanununa bağlı olarak fiyatı yük­selen malın talebinin azalması dolayısıyla döviz ta­lebi eğrisi de negatif eğimli olacaktır.

Döviz arz eğrisinin şeklini belirleyen temel etken yine ihraç mallarının dış talep esnekliği­dir. Bu eğrinin pozitif eğimli olması, ihraç mal­ları dış talebinin esnek olmasının sonucudur.

Ülkedeki fiyatların göreceli olarak dünya fiyatlarından daha hızlı artması durumu dış ticaret bilançosunda açık doğuran başka bir nedendir. Bu durumda döviz talebi eğrisi sağa, dö­viz arz eğrisi sola kayar.

Marshall-Lerner koşuluna göre, ithal ve ihraç mallarının arz esnekliklerinin sonsuz olması varsayımı altında döviz piyasasının istikrarlı olup olmadığı, ithal mallarının yurt içi talep esnekliği (em) ile ihraç mallarının dış talep esnekliğinin (ex) toplam değerine bağlıdır. Bunların mutlak değerleri toplamı bir veya daha büyük olursa döviz piyasası istikrarlıdır.

em + ex ≥ 1

Formüle göre, ithal ve ihraç mallarının arz esneklikleri sonsuzken talep esneklikleri toplamının birden bü­yük olması durumunda, kur artışı dış ticaret açığını, kur düşüşü de dış ticaret fazlasını giderici etkide bulunur.

Marshall-Lerner koşuluna göre, ithal ve ihraç mallarının arz esnekliklerinin sonsuz olması varsayımı altında döviz piyasasının istikrarlı olup olmadığı, ithal mallarının yurt içi talep esnekliği (em) ile ihraç mallarının dış talep esnekliğinin (ex) toplam değerine bağlıdır. Bunların mutlak değerleri toplamı bir veya daha büyük olursa döviz piyasası istikrarlıdır.

em + ex ≥ 1

Formüle göre, ithal ve ihraç mallarının arz esneklikleri sonsuzken talep esneklikleri toplamının birden bü­yük olması durumunda, kur artışı dış ticaret açığını, kur düşüşü de dış ticaret fazlasını giderici etkide bulunur.

biçimine benzetilmektedir.

tersine ise revalüasyon adı verilir.