ULUSLARARASI İKTİSAT - Deneme Sınavı - 3

Her iki ülkede de üretimde eksik uzmanlaşma vardır.
Bu varsayım, serbest ticaretle bile her iki ülkenin her iki malı da üretmeye devam ettiği anlamına gelir. Bu durum, iki ülkeden
hiçbirinin “çok küçük” olmadığını, diğer ülkenin piyasaya sunduğu mal miktarından etkilenmediğini ifade etmektedir.

Faktör yoğunluğu, teknoloji ve faktör fiyatları veriyken bir maldan bir birim üretmek için gerekli olan sermaye/emek oranıdır.

Üretim İmkânları Eğrisi: Uluslararası ticaret teorisinde fırsat maliyetleri, en iyi şekilde üretim imkânları eğrisi ile gösterilmektedir. Çünkü bu yolla bir ülkenin iki farklı maldan üretebileceği çeşitli alternatif bileşimleri göstermek mümkündür. Üretim imkânları eğrisi, bir ülkenin veri teknoloji ve üretim faktörleri varsayımı altında üretebileceği mal ve hizmet
miktarlarını gösteren bir eğridir. Üretim imkânları eğrisinin içbükey olması, artan fırsat maliyetlerini gösterir.

Heckscher-Ohlin teorisine göre her ülke, kendisinde bol bulunan faktörü kullanarak ürettiği ürünlerin üretiminde uzmanlaşarak bunları ihraç etmeli, kıt olarak sahip olduğu faktörü kullandığı ürünleri ise ithal etmelidir. Bu durumda, bir ülkede hangi üretim faktörü diğerine göre daha bol ise, o ülke o malın üretiminde uzmanlaşacak ve o malı ihraç edecektir. Bu varsayımların ışığı altında Hecksher-Ohlin teorisi, bir lkenin diğer üretim faktörüne göre nispi olarak daha zengin olduğu faktörü yoğun olarak kullandığı mal üretiminde uzmanlaşması ve bu malları ihraç etmesi gerektiğini öne süren genel denge teorisidir.

Uluslararası ticaret, ülkeler arasında homojen faktörlerin göreli ve mutlak getirilerinde eşitlik sağlayacaktır. Bu nedenle uluslararası ticaret, faktörlerin uluslararası hareketliliğinin yerine geçmektedir. Bu teoriye göre uluslararası ticaret, ülkeler arasında faktör fiyatlarını belli varsayımlar altında eşitler ve dolayısıyla uluslararası serbest faktör hareketliliği ile aynı sonuçlara ulaşır.

Stolper-Samuelson Gelir Dağılımı Teoremine göre uluslararası ticaret ülkede bol bulunan üretim faktörünün gelirini yükseltirken kıt faktörün gelirini düşürmektedir.

Hecksher-Ohlin teorisine dayanan Rybczynski teoremi İngiliz ekonomist Tadeus Rybczynski
(1923-1998) tarafından 1955 yılında geliştirilmiştir. Teoremde, tam istihdam koşulları sağlandığında üretim faktörleri miktarında ortaya çıkabilecek bir artışın üretim, tüketim ve uluslararası ticaret üzerindeki etkileri incelenmektedir. Teorem, üretim faktörlerinin birinin arzında gerçekleşen artışın, bu faktörü yoğun olarak kullanan malın üretimini artıracağını, diğer taraftan arzı sabit kalan faktörün yoğun olarak kullanıldığı malın üretimini ise azaltacağını öne sürmektedir.

Leontief Paradoksu: Faktör Donatımı Teorisi’ni test etmek amacıyla Leontief tarafından 1947 yılında yapılan uygulamalı
çalışmanın sonucunda ABD için Heckscher-Ohlin Teorisi’nin geçerli olmadığı, yani ABD’nin sermaye değil emek zengin
bir ülke olduğu gösterilmiştir. Bu bulguya literatürde “Leontief Paradoksu” denilmektedir.

İktisatçılar dış ticareti açıklamaya yönelik modern olarak adlandırılan yeni teoremler geliştirmişlerdir. Bunlar; Nitelikli İşgücü Teoremi, Teknoloji Açığı Teoremi, Ürün Dönemleri Hipotezi, Tercihlerde Benzerlik Hipotezi, Ölçek Ekonomileri Teoremi ve Monopolcü Rekabet Teorisi’dir

Yeni uluslararası ticaret teorilerinden nitelikli iş gücü teorisi uluslararası ticaretin bir bölümünün ülkeler arasındaki
iş gücü niteliğindeki farklılıklarla açıklanabileceğini öne sürmektedir. Teknoloji açığı teorisi bir malı ilk üreten ülkenin o malın üretiminde monopol gücüne sahip olacağını ve ihraç edeceğini ancak zamanla diğer ülkelerin teknolojiyi taklit etmesiyle
malı ilk üreten ülkenin ithalatçı konuma geçeceğini savunmaktadır.

Doğru cevap A seçeneğidir. Ohlin kitabında, uluslararası ticareti, malların üretim fonksiyonlarının ülkeler arasında farklı olması ile açıklamış ve teori üzerine yaptığı katkıdan dolayı 1977’de Nobel Ekonomi Ödülü’ne layık görülmüştür.

Heckscher-Ohlin teorisinde iki ülke, iki mal ve iki üretim faktörü bulunmaktadır.  Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Bu teoride her iki ülkede de her iki malın üretiminde ölçeğe göre sabit getiri varsayılmıştır. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Heckscher Ohlin teorisinde ülkelerin faktör donatımları farklı, üretim teknolojileri aynıdır. Doğru cevap A seçeneğinde yer almaktadır.

Uluslararası ticaret teorisinde fırsat maliyetleri, en iyi şekilde üretim imkanları eğrisi ile gösterilmektedir. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğinde yer almaktadır.

Serbest ticaret aracılığıyla ülkeler arasında faktör fiyatlarının eşitleneceğine ilk defa Eli F. Heckscher, 1919 yılında yayınladığı makalesinde değinmiştir. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Rybczynski teoremi İngiliz ekonomist Tadeus Rybczynski (1923-1998) tarafından 1955 yılında geliştirilmiştir. Bu teorem Hecksher-Ohlin teorisine dayanır.

Leontief Paradoksu ABD için Heckscher-Ohlin Teorisi’nin geçerli olmadığı ifade eder. Bu nedenle doğru cevap A şıkkıdır.

Heckscher Ohlin teorisi arz yönlü bir nitelik taşımakta ve talebe önem vermemektedir. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Leontief ’in çalışmasından sonra klasik karşılaştırmalı üstünlükler teorisini test eden diğer önemli çalışma George Donald Alastair MacDougall’a aittir. MacDougall, ABD ve İngiltere’nin 1937 yılı verilerini kullanarak uluslararası ticarette emek-değer teorisinin geçerliliğini test etmeye çalışmıştır.  Bu nedenle doğru cevap A şıkkıdır.