ULUSLARARASI İKTİSAT TEORİSİ

Teklif eğrilerinin kesiştiği noktadan orijine çizilen dik denge ticaret haddini ifade eder. Bu durum gerçekleştiğinde dünya ticaret dengesi sağlanmış olur. Yani her maldan teklif edilen miktar, o maldan talep edilen miktara eşitlendiği anlamına gelir ki bu uluslararası ticarette dengeye ulaşmamızı sağlar. Doğru cevap B şıkkıdır.

Toplumsal kayıtsızlık eğrisi toplumun talep koşullarını ve refah seviyelerini göstermek üzere kullanılan geometrik analiz tekniğidir.

İki ülkenin, ayrı ayrı elde edilen teklif eğrileri aynı şekil üzerinde gösterilirse, bunlar bir noktada kesişirler. Bu noktadan geçen fiyat oranı ise denge ticaret haddini oluşturur. Bu nedenle teklif eğrilerinin kesiştiği noktadan orijine çizilen doğru ülkelerin uluslararası denge ticaretini verirken, aynı zamanda ülkelerin birbirlerinin mallarına olan karşılıklı talebi dengeler ve ülkenin denge ticaret haddi sağlanmış olur.

Optimizasyon kuralı uyarınca geometrik olarak üretici dengesi, dönüşüm eğrisinin uluslararası fiyat doğrusuna teğet olduğu noktada gerçekleşir. Bu noktada üreticinin elindeki imkanlar dahilinde ilgili iki maldan ürettiği miktarları göstermektedir.

Klasik İktisatçılardan dış ticarette talep koşullarına ilk kez yer veren düşünür John Stuart Mill (1806-1873) olmuştur. Böylece Mill, Ricardo modelinde, iç maliyet oranlarının belirlediği sınırlar arasında, göreceli fiyat oranının, yani ticaret hadlerinin hangi düzeyde oluşacağını açıklama başarısını göstermiştir.

Teklif eğrileri, ülkelerin arz ve talep koşullarını, karşılıklı üstünlük yapılarını, ticaret dengesini sağlayan uluslararası fiyat oranını ve malların uluslararası denge ihracat ve ithalat oranlarını bilmemizi sağlar.Teklif eğrisi üzerindeki her nokta, hem teklif ve talep edilen miktarları, hem de bunların birbirine oranı olan uluslararası göreceli fiyatı, yani ticaret hadlerini gösterir.

Üretici denge koşulu, malın marjinal maliyetinin piyasa fiyatına (dış fiyatlara) eşitlenmesi ile sağlanır.

Dış ticaret kazançlarının uzmanlaşmadan kaynaklandığı sanılmaktadır. Ancak dış ticaret kazançları iki bölüme ayrılır; tüketim kazançları ve üretim kazançları. bazen tüketim kazançlarına değişim, üretim kazançlarına da uzmanlaşma yararları denilmektedir. Bazen ülke uzmanlaşmaya gitmeden, ürettiğinin bir kısmını yüksek uluslararası fiyattan sattığında, ve bu gelirle tüketimin bir bölümünü düşük dünya fiyatlarından sağlayabilir. bu kapalı ekonomiye göre ülke refahını artırır. Buna değişim yada tüketim kazançları adı verilir.

Uluslararası ticaret sayesinde ülkeler birbirine yaklaşır, farklı ülkelerdeki tüketiciler diğerlerinin davranışlarından, ihtiyaçlarından, yaşayışların dan ve kullandıkları mallardan haberdar olurlar. Böylece yeni ihtiyaçlar doğar, farklı kalitede mallar talep edilir ve ekonomik yapılanmada değişiklikler oluşur. Bütün bunlar ekonomiye dinamizm kazandırır, kaynakların daha iyi kullanılmasına ve tüketici refahının artmasına katkıda bulunabilir. Bu nedenle ekonomik dinamizm doğru cevap olmaktadır.

Teklif eğrilerini etkileyen arz faktörleri arasında ise teknolojik gelişme, faktör artışları, yönetim bilgisinde ilerleme, vs. gibi bir dizi faktör yer alır. Örneğin, eğer ihraç malı üretiminde bir teknolojik ilerleme olursa Türkiye'nin teklif eğrisi sağa doğru kayar. Buğday üretiminde maliyetler düştüğü ve üretim hacmi genişlediği için ülke ilk ticaret hadlerinden daha fazla ticaret yapmak isteyecek, bu da dış ticaret hadlerini ülke aleyhine çevirecektir.

Klasik iktisatçılardan dış ticarette talep koşullarına ilk kez yer veren düşünür John Stuart Mill olmuştur.

Teklif eğrilerinde bir kayma normal olarak iki sonuç doğurur. Bunlar, ticaret hadleri etkisi ve ticaret hacmi etkisidir.

Türkiye’de halkın zevk ve tercihleri ithal malına doğru değişirse Türkiye, birim miktar kağıt karşılığında daha fazla buğday vermeyi kabul edeceği için Türkiye’nin teklif eğrisi sağa kayar.

Kayıtsızlık eğrisi boyunca hareket edildiğinde, bir maldan tüketilen her yeni birimin sağladığı faydanın giderek düşmesinin nedeni kayıtsızlık eğrisinin dışbükey olmasıdır.

İç ekonomide ürün fazlasına çıkış (pazar) sağlama: Dış ticaretin bulunmadığı bir ekonomide iç talep yetersizliği dolayısıyla, ülke kaynakları eksik çalıştırılabilir. Bu özellikle tarım ürünleri ve hammaddeler için söz konusudur.  Dış ticaretin yarattığı talep artışları ile bu kaynaklarının kullanılması sağlanabilir

Açık ekonomide, uluslararası fiyat oranı doğrusunun üretim olanakları eğrisine teğet olduğu noktada üretici dengesi gerçekleşir.

Kayıtsızlık eğrisi üzerinde hareket edildiğinde toplam fayda değişmez. Tüketici eğri üzerindeki noktalar arasında kayıtsız kalır. Vazgeçilen her birim malın fayda kaybı gittikçe artar. Bu eğrilerin şekilleri talep koşullarını yansıtır. Eğri azalan marjinal faydayı gösterir.

İki ülkeli modelde bir ülke belirli miktar yerli mal karşılığında ne kadar az yabancı mala razı oluyorsa, ithal malına olan karşılıklı talebi o derece  şiddetli demektir.

Dönüşüm eğrisi ve toplumsal kayıtsızlık eğrisini kullanan geometrik yaklaşıma dayalı dış ticaret analizinde, bir ülkenin dış ticaret üçgeninin hipotenüsü uluslararası fiyat oranını gösterir.

Gerçekte gelirleri azalan kişilerin gelirlerindeki düşüşün karşılandığına bakılmamakta ve bazı kişilerin gelirlerindeki artışın diğerlerinin gelirlerindeki düşüşten büyük olduğu sürece, refahın arttığı öngörüsünde bulunulmaktadır. Çünkü teorik olarak, zararı karşılama ilkesine göre, hiç değilse artan gelirle zararın karşılanabileceği varsayılmaktadır.