ULUSLARARASI İKTİSAT POLİTİKASI

Bir ulusal paranın yabancı bir para ile değiştirildiği veya yabancı paraların birbirleriyle değiştirildiği piyasa döviz piyasası olarak adlandırılır.

Döviz Piyasasının Resmi İşlemcileri: Bu piyasanın resmi kurumları merkez bankası ve hazinedir. Merkez
bankasının döviz işlemleri yapmasının temel nedeni, ülke parasının değerini korumak ve döviz rezervlerini belirli bir düzeyde tutmaktır.

Döviz Piyasasının Temel İşlevleri: Döviz piyasasının işlevleri; satın alma gücünü transfer etme, kredi kolaylığı sağlama, döviz kuru riskinden korunma ve değer saklama faaliyetleridir.

Bir ülke parasının diğer ülke parası cinsinden fiyatına döviz kuru denir.

Dolaysız (direkt) kotasyon yönteminde döviz kuru bir birim yabancı paranın ulusal para cinsinden fiyatı olarak tanımlanır. Buna Avrupa tipi kotasyon adı da verilir.

Kur marjı=Satış kuru-Alış kuru/Satış kuru*100'dür.

8-6/8*100=0,25'dir.

Kur marjını etkileyen faktörler işlem hacmi, beklentiler, finans merkezlerine yakınlık, dövizin efektif olup olmamasıdır.

Satın alma gücü paritesi teorisi, ülkelerin ticaret konusu olan mal fiyatları ile döviz kurları arasındaki ilişkiyi açıklamaktadır. İlk kez 1918 yılında Gustav Cassel tarafından açıklanmıştır.

E = Ptr / Pus

E=10TL/4 dolar= 2,5

Bir firmanın en uygun koşulda bulduğu kredinin faizini, diğer bir firmanın başka bir para birimi cinsinden ödeyeceği kredi faizi ile değiştirmesine Döviz Swapı adı verilir.

Döviz işlemlerini yürüten resmî kurumlar Merkez Bankası ve Hazinedir. Doğru cevap B'dir.

Bu soruda baz yıl 2018 olduğundan fiyat endeksi bu sene için 100 kabul edilmektedir. ABD'de TÜFE %2.5 olunca 2019 yılı endeksi 102.5 olmaktadır. Türkiye'de TÜFE %12 olduğu için 2019 yılı endeksi 112 olmaktadır. Buna göre;

2018 yılı döviz kuru = 5.30 x (100/100) = 5.30 iken

2019 yılı döviz kuru = 5.95 x (102.5/112) = 5.45 olur. Doğru cevap C'dir.

Spekülasyon, beklentiler dikkate alınarak ve risk üstlenilerek kazanç sağlama faaliyeti olup tahmine dayalı döviz işlemidir. Spekülatör öncelikle döviz kurunun gelecekteki değerini tahmin eder, sonra bu beklentiye göre döviz alım ya da satım
kararı alarak kur riski üstlenir. Fiyatında artış beklediği dövizi satın alır, düşüş beklediği dövizi ise satar. Doğru cevap A'dır.

1$ = 0,77 İngiliz poundu ve 1$ = 0,93€ ise;

1€ = 0,77/0,93 = 0,83 İngiliz pounduna,

1 İngiliz poundu = 0,93/0,77 = 1,21€'ya eşittir. Doğru cevap E'dir.

Futures sözleşmeler; belli bir dövizin, belli bir kur üzerinden, belli bir tarihte alınması veya satılması sözleşmeleridir. Görüldüğü gibi bu tanım yukarıda ele alınan forward sözleşme tanımı ile aynıdır. Bu iki vadeli döviz işlemi arasındaki temel fark forward sözleşmelerin banka ile futures sözleşmelerin borsa ile yapılmasıdır. Bu nedenle futures işlemler literatürde borsa vadeli işlem sözleşmesi olarak ifade edilir. Doğru cevap E'dir.

Parasal birlik bir katı sabit kur sistemidir. Diğer seçenekler ara döviz kuru sistemleridir. Doğru cevap D'dir.

Peşin döviz işlemlerinde geçerli olan cari kura spot kur denir. Peşin işlemlerin büyük bir kısmı genellikle bankalar tarafından yapılır. Günümüzde elektronik ortamda yapılan spot döviz işlemlerine Forex veya FX piyasası (Foreign Exchange) denilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yönetimli dalgalanma bir dalgalı döviz kuru rejimidir. Doğru cevap D'dir.

Arbitraj, bir varlığın aynı anda oluşan fiyat farklılığından yararlanma işlemidir. Arbitraj tek fiyat yasasının bir sonucu olarak geliştirilmiş bir işlemdir. Tek fiyat yasasına göre devlet müdahalesinin olmadığı ve tam rekabet şartlarının geçerli olduğu bir ekonomide her ekonomik varlığın tek bir fiyatı vardır.

Sabit kur sisteminde ulusal paranın değerinin parasal otoritenin kararı ile resmen düşürülmesine devalüasyon adı verilir. Paranın değerinin yükseltilmesine de revalüasyon denir. Bu kavramlar sadece sabit kur sisteminde geçerli olan kavramlar olup dalgalı kur sisteminde kur ayarlaması olarak ifade edilmektedir. Doğru cevap C'dir.