ULUSLARARASI İKTİSAT POLİTİKASI - Deneme Sınavı - 21

Optimum (en uygun) tarife, ticaret hacmindeki daralmanın olumsuz etkilerine karşılık, ticaret hadlerindeki iyileşmeden doğan net refah artışlarını maksimum yapan gümrük tarifesidir.

Gelişme yolunda olan ülkelerde, gümrük tarifelerinin koruyuculuğunda kurulan bir sanayi dalının Mill-Bastable Testi’den başarı ile geçmesi zorunludur.Mill Testi’ne göre bu ülkelerde gümrük tarifesinin korunmasında kurulan sanayi dalı, teknik bilgi ve deneyim bakımından hızlı bir gelişim içinde bulunmalı ve gelişmiş ülkeler ile aralarında bulunan tarihsel engeli en kısa sürede kapatmalıdır. J. S. Mill koruyucu gümrükleri, serbest dış ticaretin bir istisnası olarak görmüştür. Mill’e göre koruma, gümrük tarifeleri ile teşvik edilen sanayinin bir süre sonra onsuz yapabileceğine dair haklı bir sebebin bulunduğunun varsayılabileceği; diğer bir deyişle bu sanayinin gelecekte koruma olmadan kârlı olacağının beklenebildiği durumlarla sınırlı olmalıdır.

Bastable Testi’nde, gümrük korunmasından yararlanan sanayi dalının kısa sürede üretim maliyetlerinde önemli tasarruflar sağlaması ve öğrenme süresinin yüksek maliyetini azaltması gerekmektedir. Bastable, korumacılık sanayi dalının bir süre sonra avantajlı duruma geleceğini ve sağlanan avantaj ile daha sonra uğranılan kayıpların karşılanabileceğini savunmuştur. Bastable, genç sanayiler argümanını serbest dış ticaretin bir istisnası olarak görmemiştir. Çünkü genç sanayilerin korunması için alınan önlemlerin yol açtığı zararlar, sağladıkları yararlardan fazla olmuştur.

Etkin koruma oranı, aynı döviz kuru ile nominal gümrük tarifesi sebebiyle bir malın katma değerinde, tarifelerin olmadığı duruma göre ortaya çıkan yüzde artıştır.

Miktar kısıtlamaları diğer bir deyişle kotalar, tarife dışı kısıtlamalar içinde en önemli olanıdır. Kota, gümrük tarifesinden farklı olarak, ithalat miktar veya de- ğeri üzerinde mutlak bir sınırlama getirir. Kota bir çeşit tarifedir. Aralarındaki tek fark, kotanın maliyetleri dikkate almaksızın otomatik bir koruma sağlamasıdır. Gümrük tarifeleri, ithal malının fiyatlarını arttırarak bu malların ithalatını dolaylı yoldan etkilerken, ülkeye girecek mal miktarını doğrudan sınırlandırır.

Kota uygulamasının sebebi, ülkenin dış ticaretinde meydana gelen açığı gidermek amacıyla ithalata ayırdedici bir kontrol sistemi getirmektir. Kotalar, çeşitli şekillerde uygulanır.

GATT 1947’nin amacı, üye ülkelerin yaşam standartlarını yükseltmek, istikrarlı büyüme ile kaynakların tam kullanımını sağlamak, üretimin ve uluslararası ticaretin geliştirilmesine katkı sağlamaktır. II ve V. ifadeler bu amaçlar arasında yer almadığından doğru seçenek "C" şıkkıdır.

Anlaşma’ya taraf olan ülkeler, o dönemdeki adlarıyla, Avustralya, Belçika, Brezilya, Burma, Kanada, Seylan, Şili, Çin, Küba, Çekoslavakya, Fransa, Hindistan, Lübnan, Lüksemburg, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, Pakistan, Güney Rodezya, Suriye, Güney Afrika, Birleşik Krallık ve ABD’dir. Sonradan Çin, Suriye ve Lübnan Anlaşma’dan çekilmiştir. Doğru seçenek "E" şıkkıdır.

GATT 1947 sürecinde gerçekleştirilen ticaret turlarında tarife dışı engellerin ilk defa müzakere gündemine alındığı tur Tokyo ticaret turudur. Doğru seçenek "B" şıkkıdır.

A,C,D ve E seçenekleri doğru iken B seçeneğindeki ifade yanlıştır. Çünkü, DTÖ’nün kurulmasıyla birlikte GATT 1947’ye yeni maddeler eklenmiş ve GATT 1994 uluslararası mal ticaretini düzenleyen temel anlaşma hâlini almıştır. Kısacası DTÖ, GATT’ın yerini almamış aksine GATT’ın kapsamını genişletmiştir. Doğru seçenek "B" şıkkıdır.

DTÖ’nun kurulmasıyla birlikte uluslararası düzenleme yapılacak alanların artması üye ülkeler arasındaki uzlaşmazlıkları da beraberinde getirmiştir. Esasen üye ülkeler arasında var olan fakat GATT 1947 sürecinde çok fazla su yüzüne çıkmamış olan uzlaşmazlıklar, DTÖ’nün kapsadığı konuların artması ile birlikte şiddetlenmiş ve çözümsüzlükler ortaya çıkmaya başlamıştır. Uzlaşmazlıkların özünde üye ülkeler arasındaki asimetri yatmaktadır. DTÖ’ye üye ülkeler aynı ekonomik gelişmişlik düzeyine sahip değildir. Dolayısıyla uluslararası ticaret sisteminden beklentileri ve sağladıkları veya sağlamayı umdukları yararlar da aynı değildir. Bu durum üye ülkeler ve üye ülkelerin öncelikleri arasında bir asimetri yaratmaktadır. Dolayısıyla, DTÖ üye ülkeleri arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların temel sebebi DTÖ’ye üye ülkelerin aynı ekonomik gelişmişlik düzeyine sahip olmamasıdır. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.

Singapur konuları: Gelişmiş ülkelerin DTÖ kapsamında uluslararası düzenlemeler geliştirilmesini talep ettiği yeni konulardır. Bu konular yatırımlar, rekabet, kamu alımlarında şeffaflık ve ticaretin kolaylaştırılması konularıdır. B şıkkındaki ifade bu konular içerisinde yer almaz. Doğru seçenek "B" şıkkıdır.

Ekonomik entegrasyonun ilk aşaması tercihli ticaret düzenlemeleridir. Doğru seçenek "E" şıkkıdır.

Tam rekabet ve serbest ticaret dünya refahının arttırılması için en iyi politikadır. Diğer bir ifadeyle tam rekabet ve serbest ticaret, dünya refahının arttırılması için birinci en iyi politikadır. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.

İthal teminatı, ithalatçının ithal edeceği mal bedelinin belli oranını yetkili bankalara yatırmasıdır. Doğru cevap E'dir.

Fiyat denetimi kısıtlamaları, değişken vergiler, asgari fiyat ve gönüllü ihracat fiyatı gibi uygulamalardır.  Doğru cevap A'dır.

Güney Amerika Ortak Pazarı (Mercosur), Arjantin, Brezilya, Uruguay ve Paraguay tarafından 1991 yılında oluşturulmuştur. Doğru seçenek "E" şıkkıdır.

Spesifik vergiler ithâl edilen malın fiziki birimleri başına sabit miktarlarda tahsil edilir. Doğru cevap B’dir.

Ayırımcı özelliğe sahip olmama tek kolonlu tarife sistemlerine aittir. Diğer verilen özellikler çift kolonlu tarife sistemine ilişkindir.

İthal hacmini doğrudan etkileyen bütün iradi ve teknik düzenlemeler görünmeyen engellere görünmeyen engel adı verilir. Doğru cevap C'dir.

Dış ticaret yapan iki veya daha fazla ülke arasında mal ve hizmetlerin ülkeye girişlerinde alınan vergi ve harçlar gümrük vergisini ifade etmektedir. Gümrük tarifesine ilişkin verilen diğer bilgiler doğrudur. Doğru cevap C'dir.

Ülkeler firmalarının rekabet şansını arttırmak amacıyla üretici ve ihracatçılara sübvansiyonda bulunurlar. Doğru cevap A'dır.