ULUSLARARASI İKTİSAT POLİTİKASI - Deneme Sınavı - 20

1944'te gerçekleşen konferansta uluslararası ticarete ilişkin küresel düzenlemeleri hayata geçirecek bir kuruluş olarak ITO (Uluslararası Ticaret Örgütü-International Trade Organization)’nun kurulmasına karar verilmiştir. Doğru cevap A'dır.

Uruguay Ticaret Turu öncesinde sanayi ürünlerine uygulanan ithalat tarifelerinin Yüzde 43’ü bağlı tarife oranı idi. Doğru cevap A'dır.

1947 GATT'a taraf olan ülkeler, o dönemdeki adlarıyla, Avustralya, Belçika, Brezilya, Burma, Kanada, Seylan, Şili, Çin, Küba, Çekoslavakya, Fransa, Hindistan, Lübnan, Lüksemburg, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, Pakistan, Güney Rodezya, Suriye, Güney Afrika, Birleşik Krallık ve ABD’dir. Sonradan Çin, Suriye ve Lübnan Anlaşma’dan çekilmiştir. Doğru cevap A'dır.

GATT 1947’nin temel ilkeleri şunlardır:

Doğru cevap E'dir.

Dünya bankası:

GATT 1947'ye taraf olan ülkeler, o dönemdeki adlarıyla

Avrupa Birliği'nin (AB) temelleri 1952 yılında atılmıştır. O nedenle doğru cevap C'dir.

GATT 1947’ye taraf olan ülkeler, o dönemdeki adlarıyla, Avustralya, Belçika, Brezilya, Burma, Kanada, Seylan, Şili, Çin, Küba, Çekoslavakya, Fransa, Hindistan, Lübnan, Lüksemburg, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, Pakistan, Güney Rodezya, Suriye, Güney Afrika, Birleşik Krallık ve ABD’dir. Doğru cevap E'dir.

Bir ülkede uluslararası iktisat politikası ile genel iktisat politikası (ulusal iktisat politikası) karşılıklı etkileşim içindedir. Bilindiği gibi genel iktisat politikası, iç ekonomik denge ve dış ekonomik dengeyi aynı anda sağlamayı amaçlamaktadır. îç ekonomik denge, ekonominin tam istihdam düzeyine ulaştırılması ve enflasyonun kabul edilebilir bir düzeyde tutulması ile sağlanmaktadır. Dış ekonomik dengeye ise ödemeler bilançosu dengesinin sağlanması, diğer bir ifadeyle ülkeye giren döviz tutarı ile ülkeden çıkan döviz tutarının eşitlenmesi ile ulaşılmaktadır. îç ekonomik denge ile dış ekonomik dengenin aynı anda sağlanması ile genel ekonomik dengeye ulaşılmaktadır

Uluslararası iktisat politikası: Hükümetlerin ticaret ve üretim faktörleri akışlarının hacmine, yönüne ve kapsamına yönelik müdahalelerini içermektedir.

Hükümetler dış ekonomik dengeyi sağlamak üzere harcama kaydırıcı politikalara başvurabilmektedir. Harcama kaydırıcı politikalar, toplam talebin yerli ve ithal mallar arasında kaydırılmasını sağlayan ithalat tarifeleri, ithalat kotaları, döviz kontrolleri, devalüasyon, revalüasyon, ithalat veya ihracat sübvansiyonları ya da vergileri şeklinde doğrudan dış açıklar üzerinde etkili olan politika araçlarıdır.

GATT 1947 sürecinde gerçekleştirilen ticaret turları şunlardır:

Doğru cevap E'dir.

Otarşi: Uluslararası ticaretin olmadığı, kendi kendine yeten bir ekonomiyi tanımlamaktadır.

Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi (NAFTA), 1994 yılında ABD, Kanada ve Meksika tarafından oluşturulmuştur. Doğru cevap B'dir.

Ölçek ekonomileri: Üretim hacminin genişlemesi nedeniyle ortalama üretim maliyetlerinin düşmesinden kaynaklanan ölçek ekonomileri, içsel ölçek ekonomileri ve dışsal ölçek ekonomileri olarak ikiye ayrılmaktadır. İçsel ölçek ekonomileri, firmanın kendisinden kaynaklanan maliyet tasarruflarıdır. Dışsal ölçek ekonomileri ise firmanın mensubu olduğu endüstriden kaynaklanan maliyet tasarruflarıdır. Endüstride üretim ölçeğinin artması firmalara maliyet tasarrufu sağlıyorsa, firmaların dışsal ölçek ekonomilerinden yararlandığı kabul edilmektedir.

Dış ticaret dengesi: Ülkenin mal ihracatı ile ithalatı arasındaki farktır. Dış ticaret dengesi ödemeler dengesinin (bilançosunun) Cari İşlemler Hesabı içinde yer alır.

Dışsallık, belirli bir üretim sürecinde marjinal sosyal maliyetin marjinal özel maliyetten; belirli bir tüketim sürecinde marjinal sosyal faydanın marjinal özel faydadan farklı olması durumudur. Dışsallıklar üretim sürecinde olduğu gibi tüketim sürecinde de ortaya çıkabilir. Üretimde dışsallık durumunda, ilave birim mal üretiminin topluma yüklediği maliyet (marjinal sosyal maliyet-MSC), ilave birim mal üretiminin üreticiye yüklediği maliyete (marjinal özel maliyet-MPC) eşit değildir. Aradaki fark, ilave birim mal üretiminin topluma yüklediği maliyet (marjinal dışsal maliyet-MEC) tir.

Telafi edici vergi: Üretim sürecinde sübvanse edilmiş olan mala, sübvansiyon değerinde ithalat tarifesi uygulamasıdır.

Tarife Dışı Kısıtlamalar
Günümüzde en çok uygulanan tarife dışı kısıtlamalar, ithalat kotaları, ihracat sübvansiyonları, gönüllü ihracat kısıtlamaları, kamu alımlarına ilişkin düzenlemeler, yerli katkı zorunluluğu, ürün standartları, anti-damping ve telafi edici vergi uygulamaları ile emek standartlarıdır.

Dinamik Kazançlarda Artış
Serbest dış ticaret politikası fayda-maliyet analizine dayanan ve statik kazanç olarak nitelendirilebilecek olan ekonomik etkinlik kazancının yanı sıra, uzun dönemde ortaya çıkabilen ve bu nedenle dinamik kazançlar olarak nitelendirilen başka kazançlar da yaratmaktadır. Ek kazanımlar olarak da adlandırılan dinamik kazançlar, fayda-maliyet analizinde yer almayan ve ölçülmesi zor kazançlardır. Ancak buna rağmen son yıllarda dinamik kazançların ekonomiye katkısının, ekonomik etkinlik kazanımından daha fazla olduğu görüşü genel kabul görmektedir.
Serbest dış ticaret politikasının yarattığı dinamik kazançlardan biri, ölçek ekonomileridir. Korumacı dış ticaret politikasının benimsendiği bir ekonomide rekabet azalır ve firmaların elde ettiği kâr artar. Kâr artışı, koruma nedeniyle daralan iç piyasalarda üretim yapmayı cazip hâle getirir ve korunan endüstrilerde üretim yapan firma sayısını arttırır. Böylece firmaların daralan üretim hacimleri nedeniyle ölçek ekonomilerinden yararlanma olanakları ortadan kalkar. Diğer bir ifadeyle her bir firmanın üretim ölçeği etkinsiz olur.
Serbest dış ticaret politikasının yarattığı dinamik kazançlardan bir diğeri, artan rekabettir. Serbest dış ticaret koşullarında üretim yapan üreticiler ve girişimciler, ithal mallarla rekabet edebilmek için yeni arayışlar içine girmektedir. Bu arayışlar ileri teknolojiyi ve yenilikleri beraberinde getirmektedir.