ULUSLARARASI HUKUK II - Deneme Sınavı - 9

Hava ulaştırması ile ilgili mevcut rejim, 1944 Şikago Konferansı’nda geliştirilmiştir. Burada kabul edilen 1944 tarihli Uluslararası Sivil Havacılığa Dair Şikago Sözleşmesi, uluslararası sivil havacılığın hukuki çerçevesini çizmiştir. Bu Sözleşme, daha önce imzalanmış Paris ve Havana Sözleşmeleri’nin yerini almış ve kurumsal bir üst yapı oluşturmuştur. Hava taşımacılığının kuralları, Sözleşme’ye yapılan toplam 18 adet ek ile detaylı olarak düzenlenmiştir. Doğru cevap C'dir.

1969 tarihli sözleşme 1969 viyana andlaşmalar hukuku sözleşmesidir. 1960’lardan beri 1963 tarihli Uçaklarda İşlenen Suçlar ve Diğer Bazı Eylemlere İlişkin Tokyo Sözleşmesi, 1970 tarihli Uçakların Kanun Dışı Yollarla Ele Geçirilmesine Dair Lahey Sözleşmesi,
1971 tarihli Sivil Havacılığın Güvenliğine Karşı Kanun Dışı Eylemlerin Önlenmesine Dair Montreal Sözleşmesi ve 1988 tarihli Uluslararası Sivil Havacılığı Hizmet Veren Havalimanlarında Kanun Dışı Şiddet Olaylarının Önlenmesine İlişkin Protokol gibi sivil havacılığa hukuka aykırı olarak müdahaleyi düzenleyen uluslarararası andlaşmalar kabul edilmiştir. Terörizm ile mücadelede devletler arasında daha fazla bir işbirliğinin sağlanması amacıyla 11 Eylül olayları neticesinde iki yeni sözleşme daha yapılmıştır: 2010 tarihli Uluslararası Sivil Havacılığa İlişkin Hukuka Aykırı Eylemlerin Bastırılmasına Dair Pekin Sözleşmesi ve 2010 tarihli 1970 tarihli Uçakların Kanun Dışı Yollarla Ele Geçirilmesine Dair Lahey Sözleşmesi’nin Pekin Protokolü. Doğru cevap A'dır.

Hava sahasının en önemli kullanım biçimlerinden biri haberleşmedir. Bu konu ile ilgili uluslararası teşkilat olan Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) 1865’te Paris’te Uluslararası Telgraf Birliği olarak kurulmuştur. Şu andaki ismini 1934’te almıştır ve 1947’de BM’nin uzman kuruluşu olmuştur. Doğru cevap B'dir.

Hem devletlerin hem özel sektör kuruluşlarının üye olabildiği bir teşkilattır.Doğru cevap D'dir.

1967 tarihli Ay ve Diğer Gök Cisimleri Dahil Olmak Üzere Uzayın Keşfi ve Kullanılmasında Devletlerin Faaliyetlerini Düzenleyen İlkeler Üzerinde Andlaşma’nın (Uzay Andlaşması) bu düzenleme içinde esaslı bir önemi vardır. Bazı yazarlarca uzayın MagnaCarta’sı olarak da nitelendirilmiştir. Doğru cevap B'dir.

BM Şartı ve uluslararası hukuk ile bağlıdırlar. Uzay ve gök cisimleri için, res communis statüsü öngörülmüştür. Ay ve diğer gök cisimleri de dâhil olmak üzere uzay, işgal, kullanma ve diğer herhangi bir biçimde, herhangi bir devletin egemenliğine tâbi kılınamaz. Bu yerlerin keşfi ve kullanılması, iktisadi ve bilimsel gelişme derecesi ne olursa olsun, bütün devletlerin yararları ve çıkarları için yapılacak ve ayırım gözetilmeksizin bütün devletlere açık olacaktır. Uzay ve gök cisimlerinde, araştırma serbestisi ilkesi geçerli olacak ve bilimsel araştırmada, uluslararası işbirliğinin teşvikine ve kolaylaştırılmasına çalışılacaktır. Ay ve diğer gök cisimleri, yalnız barışçıl amaçlarla kullanılabilir. Bu yüküm, uzayı kapsamına almaz. Gök cisimleri dışında uzay, askerî amaçlarda kullanılabilir. Andlaşmada, bu ilkenin anlamı, ayrıntılı bir biçimde açıklanmıştır. Gök cisimlerinde askerî üsler ve tesisler kurulması, silah denemeleri ve askerî manevralar yapılması, yasaktır. Fakat bilimsel araştırma ve diğer barışçıl amaçların gerçekleştirilmesi için, askerî personel kullanılabilir. Doğru cevap E'dir.

1979 tarihli Ay ve Diğer Gök Cisimlerinde Devletlerin Faaliyetlerini Yöneten Anlaşma (Ay Anlaşması), ay ve tabii kaynaklarının, insanlığın ortak mirası olduğunu ve teknik olarak mümkün olduğunda yalnızca uluslararası bir düzen temelinde araştırılabileceğini öngörür. Doğru cevap D'dir.

1951 Mülteci sözleşmesi

Sığınmacı

Ülke topraklarından dışarı çıkma isteği

Talepte bulunan kişi, ülkesinde doğrudan zulme uğramış olduğunu göstermek zorundadır

Aşırı ve insan haklarının ihlali anlamına gelen cezalar zulüm olarak kabul edilemez

Dış saldırı

Kişi kendi ülkesinin yaşam koşullarına ayak uyduramıyorsa

Gönderme işleminin bireyin ailesi ve yakınları için oluşturacağı riskin niteliği ve ciddiliği

Mültecinin kendi ülkesindeki ailesini ve yakınlarını ziyaret etmesi

Kendi işinde çalışma hakkı

Uluslararası hava hukuku, uluslararası hukukun yeni ve gelişmekte olan bir alt dalıdır. Bu sebeple doğru yanıt E seçeneğidir.

Uluslararası hava hukukunda, devletin egemenliğine getirilen sınırlandırmaların kaynağı, devletler arasında yapılan iki veya çok taraflı andlaşmalardır.

Uluslararası hava ulaştırmasını düzenleyen ilk çok taraflı andlaşma, 1919 tarihli Hava Ulaştırmasının Düzenlenmesine Dair Paris Sözleşmesi'dir.