ULUSLARARASI HUKUK II - Deneme Sınavı - 12

Zararsız geçiş hakkının kullanılmasında kıyı devletinin yükümlülükleri şunlardır: Yabancı devletlerin gemilerinin zararsız geçiş hakkını kısıtlamamalı ve reddetmemeli, ulaşımla ilgili tehlikeleri duyurmalı, geçiş için herhangi bir ücret almamalı ve gemiler arasında hukuken ve fiilen bir ayırım yapmamalıdır. (C) şıkkında sayılan durum, devletin bir yükümlülüğü değil yetkisi olmakla birlikte, ilgili şıkta devlet sanki bu tür bir yetkiye sahip değilmiş gibi yanlış bir ifade yer almıştır. Bu sebeple yanlış seçenek (c) seçeneğidir.

Stockholm

Bir devletin ülkesi içinde yaşayıp o devletin vatandaşı olmakla beraber
toplumun baskın nüfusuna dahil olmayıp ondan ırk, dil ya da din bakımından
farklılık gösteren gruplar da bulunabilir (Uluslararası Daimi Adalet Divanı’nın
1935 tarihli Arnavutluk’taki Yunan Azınlık Okulları Danışma Görüşü). Bunlara
uluslararası hukukta azınlık adı verilmekte ve bu tür ulusal azınlıkların korunmasını amaçlayan andlaşmalar yapılmaktadır.

1950 Avrupa Konvansiyonu

I-II-III-IV

Aynı suçtan dolayı iki defa yargılama yapılıp, iki defa ceza verilemeyeceği ilkesi (ne bis in idem) ceza hukukunun temel ilkelerinden biridir. Diğer şıklarda sayılan ilkeler ise uluslararası çevre hukukunun temel ilkelerindendir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Karasularından geçişin zararsız geçiş olarak kabul edilmesi için geçiş olmalı ve bu geçiş zararsız olmalıdır.  
Karasularından geçiş, üç amaçla olabilir:
1. Açık denizden bir devletin iç sularına veya limanlarına ulaşmak için karasularından geçilebilir.
2. İç sulardan veya limanlardan açık denize ulaşmak için karasularından geçilebilir.
3. İç sulara girmeksizin karasularında seyredilebilir.

Geçiş, sürekli ve çabuk yapılmalıdır. Geçişin zararsız olması da gerekir. 1982 BMDHS, 19. madde, geçişin zararsızlığı unsurunu tanımlamaktadır. Devletin barış, düzen ve güvenliğine zarar vermedikçe geçiş, zararsız geçiştir demektedir. Balıkçılıkla ilgili yabancı gemilerin geçişi zararsız geçişi kapsamında değildir. Bu gemilerin geçişi, hem geçişi zararlı kılar hem de o devletin hukuki
düzenini ihlal eder.

Kıyı devletinin yargı yetkisinin kullanılması, ceza ve hukuk davası olmasına göre ayırıma tâbi tutulmaktadır.
Ceza davalarında:
1. Suçun sonuçları kıyı devletine sirâyet ederse;
2. Suç kıyı devletinin barış ve düzenini bozuyorsa;
3. Bayrak devletinin diplomatik temsilcisi veya geminin kaptanı talep ederse;
4. Uyuşturucu kaçakçılığı varsa kıyı devleti gemide yargı yetkisini kullanır.

Savaş gemilerinin, Türk Boğazlarından geçişlerini siyasi yoldan Türk Hükümeti’ne ihbar etmeleri gerekir. Kural olarak 8 gün önce ihbar yapılmalıdır. Karadeniz’e kıyıdaş olmayan devletler açısından süre 15 gündür. İhbarda, gidecekleri yer, isimleri, tipleri, sayıları ve gidiş ve dönüş tarihleri belirtilmelidir.

Kesintisiz takip yetkisinin kullanılabilmesi için bir takım koşular aranır. Buna göre;

-Takip edilecek geminin, takip başladığı sırada takip eden devletin iç sularında, karasularında veya bitişik bölgesinde bulunması gerekir.

- Takibin, savaş gemisi, askerî uçak veya bu amaçla görevlendirilen diğer gemi
ve uçaklarla yapılması gerekir. 

- Takibin başlamış sayılabilmesi için geminin görebileceği ve duyabileceği bir
uzaklıktan görülebilen ve duyulabilen bir işaretle durma emrinin verilmesi gerekmektedir.

- Takibin kesintisiz olarak yapılması gerekir.

Ancak takibin aynı araçla yapılması şartı aranmaz. Gemi ile başlayan takip uçak ile devam edebilir.

Korfu Boğazı Davası'nda

BM İnsan Çevresine Dair Konferans 1972 yılında Stockholm’da toplanmıştır.

Diğer seçenekler doğru olmakla birlikte, misilleme eylemi, düşman, hukuka aykırı faaliyetlerinden vazgeçmesi ve silahlı çatışma hukukuna uyması için ikna edilir edilmez durdurulmalıdır. Yanlış olan cevap E seçeneğidir.

Resmî bir görevin ifası, üstün emri, komuta sorumluluğu, uluslararası hukukta suç teşkil eden bir eylemin, iç hukukta suç oluşturmaması veya eylem hakkında ceza tanzim edilmemesi, eylemi yapan kişiyi uluslararası hukuk uyarınca sorumlu olmaktan kurtarmaz. Cevap E seçeneğidir.

Sorunun cevabı Dayanıklı Organik Kirleticilere Dair Stokholm Sözleşmesi'dir. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Birleşmiş Milletler Çevre Programı

Bir kişinin ekonomik sıkıntılar nedeniyle kendi ülkesinden ayrılmak zorunda kalması mülteci olarak kabul edilmesinin bir nedeni değildir.

*Uluslararası mülteci hukukuna ve uluslararası insan hakları hukukuna uygun ulusal düzenlemeler,  mülteci haklarının sağlanması için en önemli unsurdur.

Cartagena Mülteciler Bildirisi ekonomik sıkıntı nedeniyle hayatları tehdit altında olduğu için ülkesinden kaçan kişileri mülteci olarak kabul etmemektedir.

Uluslararası hukuk kurallarında belirtilen nedenlerle ülkesini terk etmek zorunda kalan kişiler, koruma sağlayan devlet tarafından kişinin mültecilik statüsü hukuki yol­lardan açıkça beyan edildiğinde mülteci olarak adlandırılmaktadırlar.