ULUSLARARASI HUKUK II - Deneme Sınavı - 5

Sorulan kurum Uluslararası Kızılhaç Teşkilatı'dır. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Soruda belirtilenler, Daimi Uluslararası Ceza Mahkemesi için geçerlidir. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Uluslararası hukuk

19

Savaş veya silahlı çatışma durumlarının etkilerini sınırlandırmak amacıyla insanlara yapılması gerekli olan asgari davranış ve yardıma dair kurallar bütünüdür.

savaş yapma

Muharip (savaşan) statüsü resmî bir statüdür ve savaş hukukunun savaşanlara tanıdığı barış zamanında sahip olunmayan birtakım yetkilerin uygulanması imkânını verir.

İnsancıl hukuk, savaş hukuku veya silahlı çatışma hukuku olarak belirtilebilmesine rağmen, silahlı çatışma sırasında yasaklanan eylemlerin
çoğu, barış zamanında işlenmiş olsaydı terörizm olarak adlandırılabilirdi.

Savaş durumunda taraflar arasındaki normal ilişkiler tamamıyla ortadan kalkarken bugün bir silahlı çatışmanın başlaması, taraflar arasındaki hasmane olmayan ilişkilere zorunlu olarak ara verilmesi anlamına gelmez yani taraflar arasındaki diplomatik ilişkiler zorunlu olarak sona ermez veya ertelenmez.

Çatışma taraflarından birinin kontrolü altında bulunan savaş esiri veya işgal altındaki sivili, diğer çatışma tarafının vatandaşlarının haklarını korumak için atanmış olan güç "koruyucu güç"tür.

Daimi Uluslararası Ceza Mahkemesi

Misilleme savaş hukukunda uygulama bulurken barış zamanında yasaktır. Karşılıklılık ilkesine dayanır. İlk ihlalle orantılı olmalıdır. Savaşan hükümetin yetkili temsilcisi tarafından ilan edilmelidir.  Misilleme eylemi, düşman, hukuka aykırı faaliyetlerinden vazgeçmesi ve silahlı çatışma hukukuna uyması için ikna edilir edilmez durdurulmalıdır.

Uluslararası insancıl hukukun iki yüzü mevcuttur: İnsancıl hukukun birinci yüzü,
BM Şartı’nda zikredilen ve uluslararası hukukun ayrı ama önemli bir kısmını
oluşturan devletlerin güç kullanıp kullanamayacağı meselesi ya da başka deyişle
silahlı güç kullanımının meşru olup olmadığı, uluslararası hukukun güç kullanımını meşru saydığı hâllerle ilgili kurallar (jus ad bellum, savaş yapma hakkı) dır. İkinci yüzü ise çatışmalar süresince uygulanacak hukuki rejimi düzenleyen kurallar (jus in bello, savaş içindeki haklar, yükümlülükler) dır.

Silah bırakışması; kısa süreli ve yerel olarak  silahlı çatışmanın durdurulmasıdır. Savaşanlara yaralılarını toplama veya ölülerini gömmeye fırsat vermek üzere çatışmaya ara verilmesi gibi askeri amaçlarla yapılır.  kısa süreli ve yerel olarak  silahlı çatışmanın durdurulur.

Savaş, galip devletin mağlubu ortadan kaldırması, bir barış andlaşması yapılması, kayıtsız şartsız teslim, barış ilişkilerine geçilmesi, çatışmaya ara verilmesi gibi çeşitli yollarla sona erebilir. Barış andlaşması yapılması normal ve tercih edilen bir tarz olmakla beraber ateşkes, ara verme anlaşması, mütareke, ön barış görüşmeleri savaşı hukuki yoldan sona erdirmez. Kayıtsız şartsız teslime tek örnek, II. Dünya Savaşı’nda Almanya’nın durumudur. Müttefiklerin Almanya adına andlaşma akdetme yetkisi dahi bulunmuştur

Tarafsızlık, bir devletin iki veya daha çok devlet arasında çıkmış olan bir savaşta, kendisini fiilî ve hukuki bakımdan savaş hâli dışında tutması ve savaşan
devletlerin de öyle saymalarıdır.  Sürekli tarafsızlık ise bir devletin diğer devletlerce siyasi bağımsızlığının ve ülke bütünlüğünün teminat altına alınmasına karşılık meşrû müdafaa hariç, savaş hakkından ve askerî ittifaklara girme hakkından vazgeçmesidir. Bir devlet barış zamanında sürekli tarafsızlık statüsüne girebilir.

Bireysel ve ortak garanti sağlayan sürekli tarafsız devlet,  İsviçre’dir.  Belçika,
Hollanda, Avusturya ve Malta ise garantisiz olarak bu statüyü haizdir.

Çatışma taraflarından birinin kontrolü altında bulunan savaş esiri veya işgal altındaki sivili, diğer çatışma tarafının vatandaşlarının haklarını korumak için atanmış Koruyucu Güçtür. Koruyucu güç de insancıl hukuka riayeti sağlayan mekanizmalarındandır.

Roma’da Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü’nün kabul edildiği bir Diplomatik Konferans neticesinde Uluslararası Ceza Mahkemesi kurulmuştur. Uluslararası Ceza Mahkemesi ad hoc değil daimi statülü bir mahkemedir.

Egemenlik