ULUSLARARASI HUKUK II - Deneme Sınavı - 10

12 mile kadar saptayabilirler. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı C şıkkıdır.

Türk Boğazları, İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı ile Türkiye'nin bir iç denizi olan Marmara Denizi'nden oluşmaktadır. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı B şıkkıdır.

Soruda belirtilen süre 15 gündür. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı C şıkkıdır.

Soruda bitişik bölgenin tanımı verilmiştir. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Soruda kıta sahanlığının tanımı verilmiştir. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı E şıkkıdır.

İlgili yönetmeliğe göre en az 30 gün önceden izin alınmalıdır. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı D şıkkıdır.

24

Kıyı devletleri, iç sularına yabancı gemilerin girişini ve bu sulardan geçişini yasaklayabilir.

1982 tarihli Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’nin 46. maddesi ile
ilk defa takımadalara ilişkin ilkeler tespit edilmiş ve Sözleşme içinde bunlara ayrı
bir yer verilmiştir.

Takımada devleti, bir veya birden fazla takımadadan oluşan ve
diğer adaları da kapsayabilen devlet olarak tanımlanmıştır.

Takımada ise coğrafi,
ekonomik ve siyasi bakımdan bir bütün meydana getirecek kadar birbiriyle ilgili
olan ve öteden beri böyle olduğu kabul edilen bir grup ada, adaların aralarındaki
sular ve diğer yapılar olarak nitelendirilmiştir.

Karasularının genişliği meselesinde ilk tespitler, devletin kıyıdan denize doğru
egemen olabileceği genişliğe göre tespit edilmiştir. 18. yüzyılda bu mesafe, yani
kıyıdan denize doğru egemen olabileceğiniz mesafe top atışı menzili denilen üç
deniz milidir. Uzun yıllar bu böyle devam etmiş ama denizlerdeki ekonomik zenginlikler ve bunlardan yararlanma imkânı geliştiği için bu kural genel bir kural
haline gelememiştir ve 1950’li yıllarda karasularının genişliğinin 6 ile 12 mil arasında tespit edilmesi yolunda eğilimin arttığı görülmüştür.

Karasularının ölçülmeye başlandığı esas hatlardan itibaren 24 mile kadar olan alan bitişik bölgedir.Bitişik bölge kıyı devletinin gümrük, maliye, sağlık ve muhaceret konusundaki çıkarlarının korunması maksadıyla ihdas edilebilir.

Münhasır ekonomik bölge; III. Deniz Hukuku Konferansı’yla uluslararası hukukun gündemine girmiştir. Kıyı devleti karasularının ölçülmeye başlandığı hattan itibaren 200 deniz mili içindeki deniz alanlarında, deniz yatağında, toprak altında ayrıca üzerindeki sularda canlı ve canlı olmayan doğal kaynaklar üzerinde bazı ekonomik haklar kullanır.

Açık denizlerde bayrak devletinin yetkisi söz konusudur. Açık denizlerin serbestliği ilkesi söz konusudur. Bu ilkeye göre ulaştırma, avlanma, deniz altına kablo ve boru döşeme ve uçma serbestileri vardır. 1982 BMDHS
ile iki yeni serbesti daha gelmiştir. Bunlar uluslararası hukuk tarafından müsaade
edilmiş suni ada ve diğer tesisleri kurma ile bilimsel araştırma yapmaktır.

Ancak açık denizlerin serbestliği ilkesi hiçbir düzenin olmadığı anlamına gelmemektedir. Bu çerçevede açık denizlerin serbestisi ilkesi ve açık denizlerde münhasıran bayrak devletinin yetkili
olması ilkesinin bazı istisnaları vardır:
1. Deniz haydutluğunun önlenmesi ve cezalandırılmasıyla ilgili yetkiler
2. Açık denizde gemiyi durdurma ve ziyaret yetkisi
3. Kesintisiz takip (izleme) yetkisi,
4. III. Deniz Hukuku Konferansı’yla izinsiz radyo yayınlarının yani korsan
yayınların önlenmesi için önlem alma yetkisi.

1982 Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesinde kısaca Bölge olarak belirtilen, insanlığın ortak mirası olan deniz alanı, uluslararası deniz yatağıdır. Bu deniz alanının işletilmesi, Uluslararası Deniz Yatağı Otoritesi’nce düzenlenecektir. Bu alandan barışçıl amaçlarla yararlanabilir. Buradan elde edilen gelir, üye devletler arasında paylaştırılacaktır.

15

30

Geçiş, sürekli ve çabuk yapılmalıdır.

Kıyı devleti zararsız geçişi, güvenliğinin korunması için elzem ise erteleyebilir.

Bir körfez andlaşmada öngörülen körfez tanımına uymasa da, devlet, söz konusu körfez suları üzerinde çekişmesiz uygulamaya dayalı bir hak kazanmış ise, tarihi körfezdir.

Yönetmelik uyarınca yabancı savaş gemilerinin Türk iç suları ve limanlarına gelebilmeleri ve bu sularda kalabilmeleri için en az 15 gün önceden izin alma koşulu kabul edilmiştir.