ULUSLARARASI EKONOMİK KURULUŞLAR - Deneme Sınavı - 14

WTO da ilke ve amaç yönünden pek çok noktada GATT ile benzeşir:

WTO, GATT’ın bütün yetki ve sorumluluklarını üstlenmiştir. GATT ile temel farkı, anlaşma ve mevzuatın üyelerce ihlali durumunda etkili yaptırım mekaniz­ malarına sahip olmasıdır. Bu yönüyle “ulus­üstü” denetim mekanizmasının kü­ resel örneklerinden biridir. Doğru cevap C'dir.

Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi (EFTA)’nın kurucu üye ülkelerinden birisi olan, 1961 yılında Avrupa Topluluğu’na üyelik başvurusunda bulunan, Danimarka ve İrlanda ile birlikte 1973 yılında Avrupa Topluluğu’na tam üye olan devlet, İngiltere’dir.

Avrupa Birliği’nin üç temel kurumlarından biri olan, üyelerini her üye devlette doğrudan halk tarafından seçimle belirleyen, seçimlerin 5 yılda bir yapıldığı, üyelerinin üye ülkelerin nüfusları oranında temsil edildiği kurum, Avrupa Parlamentosu’dur.

Dünya Bankası grubu:

Doğru cevap C'dir.

1980 yılında, Amerika kıtasında bölgesel ekonomik bütünleşme girişimi ile ilgili LAFTA’ya alternatif olarak kurulan ortaklık Latin Amerika Bütünleşme Bölgesi’dir.

Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi (NAFTA) anlaşması ile ABD ve Kanada, güvenli ve kalıcı bir ortak pazar ve ucuz işgücünün olduğu Meksika’da yatırım alanı oluşturmuştur.

ASEAN kurucu üyeleri; Endonezya, Malezya, Filipinler, Singapur ve Tayland’dır.

Şanghay İşbirliği Örgütü, Rusya ve Çin’nin ağırlıklı olarak domine ettikleri, Avrasya bölgesinde siyasi, askeri ve ekonomik işbirliği temelinde kurulan bir bölgesel ortaklık girişimidir.

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü; 1992 yılında İstanbul’da kuruluş anlaşması imzalanarak kurulan Avrasya Bölgesindeki Bütünleşme girişimidir.

Sekizler Grubu (G-8), Orta Doğu’daki Bölgesel Bütünleşme Hareketlerinden birisi değildir.

1960-1973 yılları arasında uluslararası petrol fiyatlarda ciddi oranda artışın meydana gelmesi, Petrol İhraç Eden Ülkeler Teşkilatı (OPEC) ile doğrudan ilgili bir olaydır.

“Ortadoğu bölgesinde ekonomik işbirlikleri oluşturmak”, Afrika Birliği Örgütü’nün kuruluş amaçları arasında yer almamaktadır.

Ödemeler dengesini sağlamak için kalkınma amaçlı uluslararası yatırımları özendirme, Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası’nın (IBRD’nin) öncelikli amaçlarından birisidir.

Gelişmekte ve azgelişmiş ülkelerde yabancı sermaye yatırımlarına politik risk sigortası sağlayan Dünya Bankası grubunun adı,  Çok Taraf­lı Yatırım Garanti Ajansı’dır.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) BM Uzmanlık kuruluşu değildir.

Bretton Woods Konferansı’na katılan 44 ülkeden 30’u, 30 Aralık 1945 tarihinden önce IMF üyeliğini kabul etmişlerdir. Bağımsızlıklarını kazanan birçok ülkenin Fon’a katılmasıyla üye sayısı 1956’da 58’e ulaşmış, 2018 yılında ise 189’a yükselmiştir.

Avrupa Birliği (AB), kuruluşu itibarıyla II. Dünya Savaşı sonrası en eski, ayrıntılı, içerikli bir bölgesel bütünleşme hareketi olmuş ve bu yönleriyle başka bölgelerdeki benzeri örgütlenme çabalarına model olmuştur. AB dışındaki çabaların ilerleme derecesi de AB ile kıyaslanarak anlaşılabilir.

Avrupa merkezli olarak yaşanan iki dünya savaşının da Alman-Fransız gerginliği ve ikili sorunları temelinde oluştuğu görülmektedir. Avrupa bütünleşmesinin de bu iki ulus arasındaki sorunlar giderilmeden olması mümkün değildi. Fransa Planlama Örgütü Başkanı Jean Monnet tarafından hazırlanan ve dönemin Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafında 9 Mayıs 1950’de Londra’da önerilen bir planın kabul görmesi sonucu 18 Nisan 1951’de imzalanan Paris Anlaşması ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) kurulmuştur. Bu örgüt üye devletlerin kömür-çelik üretimlerini planlayan bir “yüksek otorite” getiriyordu. Üye ülkeler Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Hollanda, Lüksemburg ağır sanayinin belkemiği olan bu sektörde ortak yönetime ek olarak bu sektörün ürünleri için gümrükleri kaldırıyorlar, ortak pazar kuruyorlar ve bu sektördeki ithalatta da ortak tarifeler üzerinde anlaşıyorlardı. “Altılar’ın Avrupası”nın ilk adımı böyle atılmıştır. AKÇT Anlaşması 1952’de yürürlüğe girmiş ve 50 yıllık bir süre için yapılmıştı. 2002’de bu süre dolduktan sonra da bu yapının tüm varlık ve sorumlulukları AB’ye devrolunmuştur.

2007'de Romanya ve Bulgaristan, 2013'te ise Hırvatistan Avrupa Birliği'ne son katılan üç ülkedir.

Makedonya, Karadağ, Arnavutluk ve Sırbistan AB'ye aday üye; İzlanda ile birlikte Türkiye ise tam üyelik müzakeresi yapan ülkelerdir.