ULUSLARARASI EKONOMİK KURULUŞLAR - Deneme Sınavı - 12

Gümrük birliği, sadece malların serbest dolaşımını esas almaktadır.

OECD’nin kurucu üyeleri
Avusturya, Belçika, Danimarka, Fransa, Almanya, Yunanistan, İzlanda, İrlanda,
İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye,
İngiltere, Kanada ve ABD’dir.

OECD’nin Faaliyet Alanları
OECD, üye ülkelere politika deneyimlerini karşılaştırabilecekleri, ortak sorunlarına çözüm arayabilecekleri, en iyi mevzuat ve uygulama yöntemlerini belirleyebilecekleri, ulusal ve uluslararası politikalarda eşgüdüm sağlayabilecekleri bir platform sağlamaktadır.

Çok boyutlu bir yaklaşım izleyen OECD’nin veri tabanları kamu maliyesi, ekonomik göstergeler, yatırım, ticaret, tarım, sağlık, enerji, çevre, işgücü, istihdam ve göç gibi birçok farklı alanı kapsamaktadır.

OECD Yayınları
Economic Outlook (Her yıl Mayıs ve Aralık aylarında)
Going for Growth (Her yıl Şubat ayında)
OECD Factbook (Her yıl Mart ayında)
Outlook (Yıllık veya iki yılda bir çıkan seri: Employment Outlook, Agricultural Outlook)
At a Glance (İki yılda bir çıkan seri: Education At a Glance, Health At a Glance)
EDRC Economic Surveys (18-24 aylık dönemlerle her üye ülke incelenir)
Education: PISA çalışması sonuçları
Taxing Wages, Revenue Statistics
Globalisation Indicators
Working Paper’lar (OECD Internet sitesi üzerinden yayınlanır)
Çevre İncelemeleri (Environmental Performance Review)
International Trade (Aylık istatistik yayınıdır)
Factbook (İstatistik Yıllığı)

Alınan kararlar, bir basın bildirisi ile kamuoyuna açıklanır. Bakanlar düzeyinde toplanan Konsey’in ana temaları aşağıda verilmiştir. Bunlar;
2007: İnovasyon, Büyüme ve Eşitlik
2008: İklim Değişikliği, Büyüme ve İstikrar
2009: Daha Güçlü, Daha Adil ve Daha Temiz Bir Dünya Ekonomisi
2010: Ekonomik İyileşmeden Sürdürülebilir Büyümeye
2011: Daha İyi Yaşamlar İçin Daha İyi Politikalar
2012: Kapsayıcı büyüme ve istihdam için politikalar 2013: Her şey insanlar
hakkında: istihdam, eşitlik ve güven
2014: Dayanıklı ekonomiler ve kapsayıcı toplumlar: İnsanları istihdam ve büyüme
için desteklemek
2015: Sürdürülebilir büyüme ve istihdam için yatırımların kilitlerini açmak
2016: Kapsayıcı büyüme için verimliliği artırmak
2017: Küreselleşme çalışması: Herkes için daha iyi yaşam

Konsey’in altında 14 üyeden oluşan Yürütme Komitesi (Executive Committee) vardır. Komite’nin 7 üyesi devamlı niteliktedir. Bunlar; Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, ABD ve İngiltere’dir.

En Az Gelişmiş Ülkeler: Bir ülkenin en az gelişmiş ülke tanımına uyması için UNCTAD 3 temel kriter belirlemiştir. 2015 yılındaki sınıflandırmada kullanılan kriterler şunlardır:

-Düşük Gelir

-İnsan Varlıkları Kriteri

-Ekonomik Kırılganlık Kriteri

Yeni Uluslararası Ekonomik Düzen (YUED): Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin (Güney) gelişmiş ülkelerden (Kuzey) kalkınma ile ilgili istekleri doğrultusunda 1974 yılında BM Genel Kurulu’nun altıncı özel oturumunda, bu ülkeler aralarındaki ilişkilerin karşılıklı çıkar esasına göre eşit ve adil bir biçimde düzenlenmesi, güney ülkelerinin bağımlılığının azaltılması ve kendi kendilerine yeterli hale gelmeleri, ulusal (milli) kaynaklar ve sermaye birikimleri üzerinde tam bir denetim sağlayabilmeleri amacıyla kurulma kararı alınan fakat uygulanması mümkün olamamış ekonomik düzene verilen addır.

Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi’nden (GSP) yararlanabilmek için üç temel şartın yerine getirilmesi gerekir. Bunlar:
• İhracat GYÜ’den yapılmalı,
• İhraç ürününün en az % 35’i ilke olarak ihracatçı ülkede üretilmeli,
• Sistem kapsamındaki mallarda sanayileşmiş ülkelerin ithalat kısıtlamaları bulunmamalıdır. Ancak ithalatın belli bir miktarı aşması durumunda (toplamithalatın % 50’den fazlasının

OECD’nin kurucu üyeleri, OEEC’nin 18 Avrupalı üyesi ile Kanada ve ABD’dir. Fakat
bu iki ülke bu defa OECD’nin ortak değil, tam üyeleridir. Günümüzde (2018’de) 36 üyesi bulunan OECD’nin kurucu üyeleri Avusturya, Belçika, Danimarka, Fransa, Almanya, Yunanistan, İzlanda, İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye, İngiltere, Kanada ve ABD’dir. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’ne sonradan katılan ülkeler ise Japonya (1964), Finlandiya (1969),Avustralya (1971), Yeni Zelanda (1973), Çek Cumhuriyeti (1995), Meksika (1994), Macaristan (1996), Polonya (1996), Güney Kore (1996), Slovakya (2000), Şili (2010), Estonya (2010), Slovenya (2010), İsrail (2010).

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (İngilizce: Organisation for Economic Cooperation and Development) OECD, bazen de İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı
olarak anılır.

OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) 1961’de kuruldu. Genel merkezi Paris’tedir (Fransa).

OECD’nin amaçları ise;
• Ekonomik büyüme, mali istikrar, ticaret ve yatırım, teknoloji, yenilik, girişimcilik ve kalkınma alanlarında işbirliği yoluyla refahın sağlanması ve yoksullukla mücadele konularında hükümetlere yardımcı olmak,
• Ekonomik ve sosyal gelişme ile çevrenin korunması arasındaki dengeyi gözetmek.
• Herkes için iş imkânı yaratılması ve sosyal eşitlik ile etkin ve sağlıklı bir yönetişim gerçekleştirilmesi,
• Yeni gelişme ve sorunları anlamak ve bunlara çözüm üretmek konularında hükümetlere tavsiyelerde bulunmak şeklinde sıralanabilir.

Kalkınmaya Yardım Komitesi (Development Assistance Committee: DAC), 30 Eylül 1961’de OECD ile birlikte aynı zamanda faaliyete başlamıştır. Komite, Gelişme Yolundaki Ülkeler’in (GYÜ) kalkınma çabalarına yardımcı olmayı, yardım çabalarını koordine etmeyi ve üyelerden bu ülkelere yönelik uzun dönemli sermaye akışlarını kolaylaştırmayı amaçlamıştır.

Ticaret Komitesi (1961), OECD ülkelerinin geleneksel taahhüdü olan serbest dış ticaret prensibinin üyeler arasında gerçekleşmesi için gerekli olan çalışmaları yapmaktadır.

Günümüzde OECD’nin 7 adet uzman kuruluşu vardır. Bunlardan en önemli dört tanesi Nükleer Enerji Ajansı (NEA-1957), Kalkınma Merkezi (1962), Eğitim Araştırmaları ve Yenilik Merkezi (CERI-1968) ve Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) dır.

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’dır (UNCTAD)

Buna göre UNCTAD’ın amaçlarını beş başlık altında toplamıştır:
• Farklı gelişme seviyesindeki ülkeler arasındaki dış ticareti, özellikle gelişme yolunda olan ülkelerin ekonomik kalkınmalarını hızlandıracak şekilde teşvik etmek,
• Ekonomik kalkınma ve uluslararası ticarete ilişkin ilkeleri belirlemek ve bunları uygulamak,
• BM sistemi içindeki diğer uluslararası kuruluşlar ile ekonomik kalkınma ve uluslararası ticaret konularında işbirliği yapmak, bu amaçla ECOSOC ve BM Genel Kurulu ile ortaklaşa çalışmak,
• Uluslararası ticarete ilişkin çok taraflı anlaşmalar yapılmasına yardımcı olmak,
• Uluslararası ticaret ve kalkınma konularında BM üyeleri ve diğer ekonomik kuruluşlar arasında ekonomi politikalarının uyumunu sağlayacak bir merkez görevini yerine getirmektir

Yeni Uluslararası Ekonomik Düzen (YUED)' in temelini oluşturacak ilkeler 5 başlık altında toplanmıştır. Bunlar;