ULUSLARARASI EKONOMİK KURULUŞLAR - Deneme Sınavı - 13

ILO’nun üç ana organı vardır.

ILO’nun belli başlı amaçlarını şöyle sıralamak mümkün dür: Sosyal adaletin sağlanması için çaba göstererek kalıcı barışa katkı sağlamak, Çalışma şartlarını ve yaşam kalitesini arttırıcı uluslararası faaliyetlerle ekonomik ve sosyal istikrara katkı da bulunmak

İlk hava ulaşımı sözleşmesi 13 Ekim 1919’da Paris’te imzalanmış ve “Uluslararası Hava Ulaşımı Komisyonu” kurulmuştur.

BM Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) dür.

FAO’nun amaçları: Beslenme ve yaşam düzeyini yükseltmek, Çiftliklerden, hormonlardan ve balıkçılık tan elde edilen tüm gıda ve tarım ürünlerinin üretimi, işlenmesi, pazarlanması ve dağıtımını etkin ve verimli kılmak, Kırsal kalkınmayı ve kırsal toplumun yaşam koşullarını iyileştirmek, Bölgesel ve küresel düzey de açlık ve kıtlık la mücadele etmek dir.

18 Mayıs 1947’de ICAO BM uzmanlık kuruluşu statüsü kazanmıştır.

IMO Örgütü 1959’da faaliyetlerine başlamıştır.

Paris Barış Konferansı küresel nitelikli iki örgütün aynı anda oluşumunu gerçekleştirmiştir:
Milletler Cemiyeti-MC (The League of Nations) ve Uluslararası Çalışma Örgütü - ILO (International Labour Organization).

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’nun belli başlı amaçlarını şöyle sıralamak mümkündür:
1. Sosyal adaletin sağlanması için çaba göstererek kalıcı barışa katkı sağlamak.
2. Çalışma şartlarını ve yaşam kalitesini arttırıcı uluslararası faaliyetlerle ekonomik ve sosyal istikrara katkıda bulunmak

Cevap C şıkkıdır.

BM, MC’den farklı olarak ekonomik, sosyal, kültürel meselelere ile insan hakları sorunlarına özel bir ağırlık veren çalışma alanlarına sahiptir. MC’den farklı olarak BM, yenik devletlerle yapılan barış anlaşmalarının içine “sokuşturulmuş” bir belge ile kurulmadı. BM’yi kurmak için müstakil bir konferans toplandı ve saldırgan Mihver devletlerine karşı savaş ilan etmiş 

Cevap E şıkkıdır.

BM Genel Kurulu, Güvenlik Konseyi’ne nazaran çok daha etkin ve prestijli bir konumdadır. ECOSOC üyelerini bu organ seçer, Vesayet Konseyi ve Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeler dışındaki üyelerini de Genel Kurul belirler. Ayrıca Güvenlik Konseyi ile müştereken UAD’nın boşalan yargıç üyeliklerine atamaları onaylar. Yeni üye kabulü konusunda da nihai karar mercii Genel Kurul’dur. Genel Kurul bir istisna dışında BM’nin görev alanına giren her türlü konuyu gündemine alabilir, görüşebilir, kararlar alabilir. Bu istisna Güvenlik Konseyi’nin bir konuyu görüştüğü durumlardır. Bu görüşme ve süreç işlediği sürece Genel Kurul konuyu gündemine almaz. Güvenlik Konseyi gündeminden çıkarsa Genel Kurul artık o konuyu görüşebilir. Genel Kurul kararlarıyla yardımcı organlar oluşturulabilir. BM Örgütünün Genel Sekreterlik tarafından hazırlanmış bütçesini onaylar ve üyelere paylaştırır.

Cevap D şıkkıdır.

BM Genel Sekreterliği hem bu örgütün en üst düzey memurluğudur, hem de dünya diplomasisinin en önemli ve tanınan kişiliğidir. Güvenlik Konseyi’nin tavsiyesi üzerine Genel Kurul tarafından atanır. Bu durumda da daimi üyelerin fikir birliği gerekir. Bu yüzden Soğuk Savaş döneminde genel sekreter seçiminde adayların bloklardan birine mensup olmayan tarafsız ya da bağlantısız devletlerden olmasına dikkat edilmiştir. Görev süresi 5 yıl olan genel sekreter ikinci kez de seçilebilir. Genel sekreter, BM’nin bütün organlarının çalışmalarına ve toplantılarına katılabilir. Genel sekreter üst düzey çalışma kadrosunu oluşturacak memurların
atamasını kendi yapar.

Cevap D şıkkıdır.

ECOSOC’un bölgesel ekonomik komisyonları vardır ve bunlar kıtalara göre adlandırılmışlardır. Bölgelerine dair ekonomik konularda çalışmalar yaparlar.
Bunlar kuruluş yıllarına ve karargâhlarına göre şu biçimde sıralanabilir:
• 1947- Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (Bangkok-Tayland)
• 1947-Avrupa Ekonomik Komisyonu (Cenevre-İsviçre)
• 1948-Latin Amerika ve Karaibler Ekonomik Komisyonu (Santiago-Şili)
• 1958- Afrika Ekonomik Komisyonu (Addis Ababa-Ethiopya)
• 1973-Batı Asya Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (Beyrut-Lübnan)

Cevap B şıkkıdır.

BM’in ilgilendiği sektörel bazlı sorunları öncelikle ele almak üzere “Tarım ve Gıda” konusunda FAO, “Hava Ulaştırması ve Sivil Havacılık” konusunda ICAO, Deniz Ulaştırması konusunda IMO, Sağlık konusunda WHO, Meteoroloji konusunda WMO, Turizm konusunda UNWTO kurulmuştur.

Cevap A şıkkıdır.

Birleşmiş Milletler Teşkilatı (BM) Nisan-Haziran 1945’te ABD’nin San Fransisco kentinde yapılan müstakil bir uluslararası konferans ile kurulmuştur. Cevap A şıkkıdır.

BM’nin Örgütsel Yapısı İçindeki İktisadi Kurumlar: İlk çatı olarak ya BM’nin kuruluş konferansından beri bu teşkilat içerisinde mevcut ya da daha sonraki dönemlerde BM organları tarafından kurulmuş “tali” kurum ve organları sıralamak gerekir. BM’nin altı ana organın birisi olan “Ekonomik ve Sosyal Konsey” (ECOSOC) MC sisteminde karşılığı olmayan bir organdı. BM Şartı ile oluşturulan bu organın zaman geçtikçe BM’nin en “çalışkan” organı olduğu görüldü. ECOSOC’a ek olarak iktisadi yönleri olan başka BM yapıları da Genel Kurul kararlarıyla oluşturulmaya başlandı. 1946’da “BM Çocuklara Yardım Fonu” (UNICEF) kuruldu. 1963’de “Dünya Gıda Programı”nın tesisinden sonra, 1964’de “BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı” (UNCTAD), hükümetlerarası bir organ ve Genel Kurul’a bağlı bir birim olarak, Genel Kurul kararıyla kurulmuştur. “BM Kalkınma Programı” (UNDP) da UNCTAD’dan bir yıl sonra 1965’te, “BM Sermaye Geliştirme Fonu” (UNCDF) 1966’da, “BM Nüfus Fonu” (UNFPA) 1969’da, “BM Çevre Programı” (UNEP) 1972’de, “BM İnsani Yerleşim Programı” (UN-HABITAT) ise 1978’de kuruldu. Cevap B Şıkkıdır.

1914-18 Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda Paris Barış Konferansı barışı tanzim etmek üzere "Milletler Cemiyeti ve Uluslararası Çalışma Örgütü" nün oluşumunu gerçekleştirmiştir.

I. Dünya Savaşı’ndan sonra galip devletlerin kurduğu ilk küresel siyasal örgüt "Milletler Cemiyeti" dir.

10 Mayıs 1944’de ABD Philadelphia’da yapılan Genel Konferans’ta kabul edilen Philadelphia Bildirgesi’nin önemli hükümleri:

BM’nin kuruluş anlaşmasındaki ana organdan: