UYAP Editör, Sanal Tartışma, İnternet, Extranet ve İntranet
UYAP Editör(Kelime İşlemci) nedir?
UYAP’ta tüm uygulamalarda yeni belge üretilmesi için Kelime İşlemci (UYAP Editör) programı geliştirilmiştir. Kullanıcıların yazılı metin üretme gereksinimleri, ortak olarak kullanacakları bu program tarafından karşılanmaktadır. Editör, UYAP kapsamında bulunan tüm uygulamalarla entegre bir şekilde çalışmakta olup, sistemde önceden tanımlanan belge, yazışma ve doküman şablonları üzerine veri tabanında mevcut bulunan verileri otomatik olarak yerleştirdikten sonra izin verilen alanlar üzerinde değişiklik ve eklemeler yapılmasına, böylece kolay ve hızlı bir şekilde belge, yazı ya da dokümanın hazırlanmasına imkân vermektedir. Ayrıca editör programının bir diğer özelliği de UYAP uygulamalarından bağımsız bir şekilde lokal bir bilgisayarda da çalışabiliyor olmasıdır. UYAP Editörü sayesinde yargı sisteminde iş süreçlerinde, belgelerde birlik ve beraberlik sağlanmıştır. Örneğin; 50 sanıklı bir davada kâtip, gerekçeli kararı hazırlarken karar başlığına, sanıkların kimlik bilgilerini ve adreslerini tek tek yazmak zorunda değildir. Sistem bunları otomatik olarak veri tabanından çekip gerekçeli karar başlığına yazmaktadır.
UYAP Editör ne işe yarar?
UYAP Editör; yazı tipini, büyüklüğünü ve rengini seçebilme, kalın, eğik, altı çizili yazabilme, metni sola, sağa dayayabilme, ortalayabilme, iki yana yaslayabilme, resim, tablo ve sayfa numarası ekleyebilme, kes, kopyala, yapıştır ve geri al gibi UYAP kullanıcılarının ihtiyaçlarını büyük oranda karşılayacak metin ve tablo düzenleme işlevlerine ve özelliklerine sahiptir. Diğer yandan elektronik imza altyapısına uygun olarak geliştirilen UYAP Editör, java ile geliştirildiği için tüm işletim sistemlerinde (Windows, Linux, Mac) hiçbir değişiklik yapmadan sorunsuz olarak çalışmaktadır. Adalet Bakanlığınca geliştirilen ve lisansı Bakanlığa ait olan UYAP Editör Programı sayesinde lisans vb. bazı harcama kalemlerinde önemli ölçüde tasarruf sağlanmıştır.
Yeni, Aç ve Yedekleri Aç komutlarının kısa yolları ve işlevleri nelerdir?
Yeni (Ctrl+N): Belge adında yeni .udf uygulaması açar. Standart araç çubuğunda vardır.
Aç (Ctrl+O): Daha önce yazılıp kaydedilmiş bir belgeyi sabitdiskten veya disketten açabiliriz. Standart araç çubuğunda vardır.
Yedekleri Aç (Ctrl+Shitf+Y): UYAP editörün sağladığı yedekleri açar. UYAP Yerel Disk(C)-Döküman and Settings-absicilno-.uki-yedekler de tüm belgelerin yedeklerini tutmaktadır.
Bilgisayarıma Kaydet, Farklı Kaydet ve UYAP'a Kaydet komutlarının kısa yolları ve işlevleri nelerdir?
Bilgisayarıma Kaydet (Ctrl+Shift-K): Çalıştığınız .udf uygulamasını bilgisayara kaydetmek için kullanılır.
Farklı Kaydet (Ctrl+Shift-S): Kayıtlı bir .udf uygulamasını farklı isimde veya farklı bir yere kaydetmek için kullanılır.
UYAP’a Kaydet (Ctrl+Shift-X): Çalıştığınız. udf uygulamasını UYAP’a kaydetmek için kullanılır.
Dokümanı yazdır ve Sayfa Düzenle komutlarının kısa yolları ve işlevleri nelerdir?
Dokümanı Yazdır (Ctrl+P): Editör uygulamasını yazıcıda yazdırmak için kullanılır.
Sayfa Düzenle (Ctrl+Shift-D): Çalıştığınız. udf uygulamasının sayfa yapısını değiştirmek için kullanılır.( Kağıt boyutu, kenar boşlukları, alt üst bilgi boşlukları, dikey yatay vb.)
Yazdırma Ön İzlemesi, Açık Pencereleri Listele, ve Çıkış komutlarının işlevleri nelerdir?
Yazdırma Ön izlemesi: Editör uygulamasının baskıya gitmeden (yazdırmadan) önce ekranda izlenmesi için kullanılır.
Açık Pencereleri Listele: Bu programda en son açtığımız dosyaları listeler. Bu dosyalardan birini hızlı bir şekilde açmak için o dosyayı tıklatın.
Çıkış: Belgeyi kapatmak için kullanılır.
Kapat, Web Sayfası Olarak Kaydet, Ara, Gönder ve Özellikler komutlarının fonksiyonları nelerdir?
Kapat: Belgeyi kapatmak için kullanılır.
Web Sayfası Olarak Kaydet: Word uygulamasını web sayfası olarak kaydeder.
Ara: Word’de metin aramak için kullanılır.
Gönder: Posta alıcısına veya başka bir uygulamaya göndermek için kullanılır.
Özellikler: Belge ile ilgili özellikleri görebiliriz.
Yazı Kes, Yazı Kopyala, Yazı Yapıştır ve Geri Al komutlarının kısa yolları ve işlevleri nelerdir?
Yazı Kes (Ctrl+X): Metin grubunu veya resmi başka bir yere taşımak için kullanılır.
Yazı Kopyala (Ctrl+C): Metin grubunu veya resmi başka yere kopyalamak için kullanılır.
Yazı Yapıştır (Ctrl+V): Keserek veya kopyalanarak MS Word Panosuna alınan parçayı yapıştırmaya yarar.
Geri Al (Ctrl+Z): Yapılan bir işlemi geri almak için kullanılır.
Tekrarla, Alt/Üst Yazı Düzenle, Sayfa Numarası, Büyük Harfle Değiştir komutlarının kısa yolları ve işlevleri nelerdir?
Tekrarla (Ctrl+Y): Geri aldıktan sonra tekrar ileri almak için kullanılır.
Alt/Üst Yazı Düzenle (Alt+Shift+H): Alt ve üst bilgileri düzenler.
Sayfa Numarası (Alt+Shift+N): Belgeye sayfa numarası ekler.
Büyük Harfle Değiştir (Ctrl+Up): Küçük harfi büyük harfle değiştirir.
Küçük Harfle Değiştir, Dokümanda Yazı Ara, Dokümanda Yazı Değiştir ve Tümünü Seç komutlarının kısa yolları ve işlevleri nelerdir?
Küçük Harfle Değiştir (Ctr+Down): Büyük harfi küçük harfle değiştirir.
Dokümanda Yazı Ara (Ctrl+B): Dökümanın içinde arama yapar.
Dokümanda Yazı Değiştir (Ctrl+D): Dökümandaki yazıyı otomatik değiştirir.
Tümünü Seç (Ctrl+A): Belge içeriğinin tamamını seçer.
Office Panosu, Git, Açıklama Ekle, Sayfa Numarası Ekle komutlarının işlevleri nelerdir?
Office Panosu: Kesilen veya kopyalanan parçaların depolandığı panoyu görüntülemek için kullanılır.
Git: Word’de, ekleme noktasına gitmek istediğiniz öğeye taşır. Bir sayfa numarasına, açılmaya, alt bilgiye, yer işaretine veya başka bir yere gidebilirsiniz.
Açıklama Ekle: Dokümana açıklama ekleme UYAP editörde “ekle” menüsü altında olmamasına karşın mouse ile sağ tıklanmasıyla “açıklama ekle” gelmektedir.
Sayfa Numarası Ekle: UYAP editörde “sayfa numarası ekle” fonksiyonu “ekle” menüsü altında değil “düzenle menüsü” altında bulunmaktadır.
Sayfa Kesmesi, Tablo Ekle, Resim Ekle, Üst Yazı Ekle, Alt Yazı Ekle komutlarının kısayolları ve işlevleri nelerdir?
Sayfa Kesmesi (Alt+Shift+S): Ekleme noktasına bir sayfa sonu sütun sonu veya bölüm sonu ekler.
Tablo Ekle (Alt+Shift+T): Tablo ekler.
Resim Ekle (Alt+Shift+R): Ekleme dosyasına değişik yerlerden resim eklemek için kullanılır.
Üst Yazı Ekle (Alt+Shift+U): Üst bilgi ekler.
Alt Yazı Ekle (Alt+Shift+A): Alt bilgi ekler.
Yazı Özellikleri, Paragraf Özellikleri, Yazı Rengi ve Arka Plan Rengi komutlarının işlevleri nelerdir?
• Yazı Özellikleri (Ctrl+I): Seçilen yazı tipini karakter aralığını ve tipini değiştirir. Bu fonksiyona mouse ile sağ tıklanmak suretiyle ulaşılabileceği gibi, “biçim” menüsünün altından veya ekran arayüzünden de ulaşılabilmektedir.
• Paragraf Özellikleri: Seçilen paragrafta paragraf girintilerini, metin hizalanmasını, satır aralığını sayfalandırmayı ve diğer paragraf biçimlerini değiştirir.
• Yazı Rengi: Yazı rengini değiştirir.
• Arka Plan Rengi: Arka plan rengini değiştirir.
Madde İşareti ve Numaralandırma, Kenarlıklar ve Gölgelendirme, Sekmeler ve Metin Yönü komutlarının işlevleri nelerdir?
Madde İşareti ve Numaralandırma: Seçilen paragraflara madde işaretleri ve numaralar ekler ve var olanların biçimini değiştirir. Bu özellik UYAP editörde ekran arayüzünde bulunmaktadır.
Kenarlıklar ve Gölgelendirme: Seçilen metne paragraflara sayfalara ve tablo hücrelerine veya resimlere kenarlık ve gölgeleme ekler. Bu özellik UYAP editörde stil özelliklerinin altındadır.
Sekmeler: Sekme duraklarının konumunu ve hizasını ayarlar ve her sekme başındaki karakter türünü belirler. Biçim/Paragraf özelliklerinin altındadır.
Metin Yönü: Metin yönünü değiştirmek için kullanılır.
Büyük/Küçük Harf Değiştir, Stiller, Pencere ve Kısayol Düzenle komutlarının işlevleri nelerdir?
Büyük/Küçük Harf Değiştir: Seçilen metnin büyük küçük harf biçimini değiştirir. Düzenle menüsünün altındadır.
Stiller: Biçimlendirme için çeşitli stiller oluşturulur.
Pencere: İçeriği etkin pencereyle aynı olan yani pencere açarak bir dosyanın değişik kısımlarını aynı anda görmenizi sağlar.
Kısayol Düzenle (Alt+Shift+): Araç çubuğu düğmelerinin kısayol tuş atamalarını özelleştirir.
Dokümanı Hazırla, Sertifika Geçerliliği, Dosya Çubuğu ve Sözcük Sayımı komutlarının işlevleri nelerdir?
Dokümanı İmzala (Ctrl+Shift+U): Dokümanı elektronik imza ile imzalamak için kullanılır.
Sertifika Geçerliliği: Editör bu fonksiyonu ile sertifikaların geçerliliğini kontrol etmektedir.
Dosya Çubuğu: Araç çubuğu sayesinde dosya ve stil çubuğunun ekranda gözüküp gözükmemesini sağlanabilmektedir.
Sözcük Sayımı: Etkin belgedeki sayfa, satır, sözcük ve paragraf sayımını yapar. Bu özellik menülerde olmasa bile UYAP editör ekranın altında bunları göstermektedir.
E-Posta ve Serbest Kürsü(Sanal Tartışma) nedir?
UYAP kapsamında hâkim ve savcılar başta olmak üzere tüm adli ve idari yargı, ceza infaz kurumları personeline birer adet @adalet.gov.tr uzantılı e-posta adresi tahsis edilmiş ve kullanıma sunulmuştur. Ayrıca kullanıcıların e-posta hesaplarına İnternet ortamından da ulaşabilmeleri için web tabanlı olarak da sunulmaktadır. Başsavcılar, ağır ceza başkanları, hâkimler ve savcılar gibi e-posta grupları oluşturularak hâkim, Cumhuriyet savcısı ve personelin benzer görevdeki meslektaşları ile hızlı iletişim kurma ve bilgi alışverişi yapmaları sağlanmıştır. Ayrıca Messenger programı yerine kullanılmak üzere Haberci programı geliştirilmiş ve kurum mensuplarının kullanımına açılmıştır. Hâkim ve savcılar ile yargı personelinin hukuksal, mesleki, kültürel vb. konularda aralarında tartışması ve bilgi alışverişinde bulunabilmeleri amacıyla oluşturulan Serbest Kürsü iletişim platformu UYAP kapsamında hizmete sunulmuştur. Böylece adli ve idari yargı, ceza infaz kurumları, adli tıp kurumları ile Bakanlıkta çalışan personel ile hâkim ve savcılara hizmet veren açık bir iletişim platformu oluşturularak yargı camiasında hızlı bir iletişim ve bilgi alışverişi sağlanmıştır. Bunun sonucu olarak mesleki problemler başta olmak üzere diğer sorunlar kısa sürede çözülebilmektedir. Basit bir sorun için uzun uzadıya yazışmalara, fakslara ve telefon görüşmelerine gerek kalmamaktadır. Ayrıca hızlı bir iletişim ile sorunlar kısa sürede çözülmekte ve tecrübeler paylaşılmaktadır. Bu bilgi paylaşımı ile kamusal hizmetlerde standart ve birlik sağlanmakta, doğrulara daha rahat ulaşılmakta, yardımlaşma ve birlik duyguları geliştirilmektedir. Çok önemli bir karar ve işlem, anında ilgililere ulaştırılarak uygulamaya geçirilebilmektedir.
Internet, extranet ve intranet nedir?
Internet sözcüğü İngilizce’de uluslararası ağ anlamına International Network sözcüklerinin baş harflerinden oluşmuştur. İnternet, en genel anlamı ile dünyadaki milyonlarca bilgisayarı birbirine bağlayan ve aralarında bilgi alışverişine olanak sağlayan büyük bir ağdır. Extranet ise bir bakıma kurum içi İnternettir. Kurumlar bünyesindeki bilgileri ve bilgi işlem kapasitesini paylaşmak amacıyla Intranet ağı oluşturarak sadece kurum içindeki bilgisayarları, yerel ağları (LAN) ve geniş alan ağlarını (WAN) birbirine bağlayarak kurum içi tele-konferans uygulamalarında ve farklı birimlerdeki kişilerin bir araya gelebildiği iş gruplarının oluşturulmasında da kullanılmaktadır. Intranet’ler TCP/IP, HTTP, FTP vb İnternet protokollerini kullanan, orta büyüklükteki kurumlar için kullanılan kurum içi özel ağdır.
Internetin hukuk sistemine kazandırmış olduğu faydalar nelerdir?
UYAP kapsamında hâkim ve Cumhuriyet savcıları ile diğer yargı personeline her an İnternet erişim imkânı verilmiştir. İnternet’in hukuk sistemine kazandırmış olduğu faydaları sıralayacak olursak; • Adalet Bakanlığının web sayfasında özellikle Bakanlığın genel teşkilat yapısı, görevleri, güncel duyurular, güncel mevzuat, Türkiye’deki tüm adli ve idari teşkilat adres bilgileri, UYAP hakkında bilgiler, faydalı linkler, hukukla ilgili faydalı bilgiler gibi konular yer almaktadır. • Adalet Bakanlığı adli ve idari yargı birimleri için İnternet sitelerine yer sağlayıcılığı hizmetlerini de vermektedir. Bu bağlamda birimler kendi kurumlarını tanıtan İnternet sayfalarının yer ve erişim sağlayıcılığı hizmetleri Başkanlıkça yürütülmekte, içerikler ise kurumlar tarafından hazırlanmaktadır. • Adalet Bakanlığı İnternet sayfasında aynı zamanda UYAP uygulamalarına doğrudan ulaşım amaçlı butonlar yer almaktadır. Bu butonlar sayesinde kullanıcılar, UYAP Portal, Bilgi Bankası, UYAP Mevzuat, UYAP Uzaktan Eğitim gibi intranet sayfalarına erişebilmektedirler. • http://www.adalet.gov.tr adresinde Bakanlık genelgeleri ve duyuruları yayınlanarak daha kısa sürede muhataplarına ulaşması sağlanmıştır. Bakanlık olarak taşranın bilgilendirilmesi gerektiği durumlarda bunun İnternet’te yayınlanması ile telefon, kırtasiye, personel veya mesainin verimli kullanılması gibi kalemlerde verimlilik sağlanmıştır. • UYAP’a bilgilerin girilmesini kolaylaştırmak ve hızlandırmak amacıyla avukatların kendi ofislerinde kullanmaları için hazırlanan e-Takip programı vasıtasıyla, kırtasiye, personel veya mesainin verimli kullanılması gibi kalemlerde verimlilik sağlanmıştır. • Bakanlık merkez ve taşra teşkilatının bütün telefon listesi intranette yayınlanmaktadır. • İnternet sayesinde Bakanlık içi bilgi alışverişi çok hızlı olmakta ve bu sayede birimler birbirinin yaptıkları işleri daha hızlı takip edebilmektedir. Örneğin; Kanunlar Genel Müdürlüğü’nün yayınladığı kanun tasarıları diğer birim hâkimleri, personeli ve vatandaşlar tarafından takip edilebilmektedir. • Bakanlığa bağlı birimlerin İnternet ile ilgili tüm ihtiyaçları tek bir merkezden karşılanmaktadır. Böylece İnternet ile ilgili giderlerde önemli derecede tasarruf sağlanmıştır.
Extranet(Dış Sistem Bağlantıları) nasıl işlemektedir?
Extranet bağlantıları Mernis, Emniyet (Polnet), Takbis, TCMB, PTT, Jandarma vb. kamu ve bazı özel sektör kuruluşları ile gerçekleştirilen entegrasyonlar için kullanılan noktadan noktaya bağlantıları kapsamaktadır. Bu bağlantılar ile ilgili olarak; • Her bir kurum bağlantısı extranet bağlantılarının sonlandığı router üzerinde tanımlanan VRF (Sanal router) tekniği ile birbirinden tamamen bağımsız olarak karşılanmakta, • Her bir bağlantı ayrı ayrı üst düzey algoritmalar ile şifrelenmekte, • Her bir kurumun kullandığı lokal IP subnetlerinin çakışabilmesi olasılığına karşı NAT uygulanmakta, • Trafik akışları düzenli olarak gözlenmekte ve normal dışı durumlara müdahale edilmekte, • Extranet bağlantısını karşılayan router cihazına erişim ve yönetim hakkı TACACS servisi ile yalnızca belirli adresler üzerinden ve yalnızca belirli kullanıcılar tarafından sağlanmaktadır. • Kullanılan ürünler, iletişim teknikleri ve diğer yaklaşımlar yönünden Network Güvenliği konusunda dünya genelinde kabul gören tüm uygulamalar yakından takip edilmekte ve uygun olanları sisteme uyarlanmaktadır. • Bu birimlerle bağlantı İnternet üzerinden değildir. Kiralık hatlar kullanılmaktadır. • Kiralık hat olmasına rağmen VPN yapılmakta yani veriler şifrelenmektedir. • Doğrudan veri tabanı erişim yoktur. • “Güvenlik Duvarı” ile denetlenmektedir. • Gelen trafik NAT (Network Address Translation) ile içeri alınmaktadır. Yani iç networkteki kimlikler dışarı karşı saklanmıştır. • ACL yani Erişim Kontrol Listeleri kullanılır. Tanımlanmamış IP’den gelen erişim talepleri otomatik olarak reddedilir. Yani tanımlı olmayan kullanıcı giremez. İçerik ancak belli IP’lerden çıkabilir.