ULAŞTIRMA SİSTEMLERİ VE YÖNETİMİ

İntermodal yük terminalleri, farklı taşıma türleri ile taşınan, farklı özellik, fiziksel nitelik ve türde olan yükler için gruplama konsolidasyon, adresleme, ayrıştırma ve birleştirme türü lojistik hizmetlerin verildiği terminal alanlarıdır. Diğer terminaller deniz alanlarının yakınlarında yer alırken intermodal terminaller için böyle bir zorunluluk söz konusu değildir. Doğru cevap D'dir.

Organik ve biyolojik maddeler; içeriğinde organik bileşikler yer alan canlı varlıklar, gıda vb. ürünler, hastane atıkları, vb. her türlü biyolojik temele sahip ürünler kapsamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Özel yükler grubu içerisinde yer alan yük alt grupları; tehlikeli yükler, bozulabilir ve çürüyebilir maddeler, canlı hayvanlar, ağır ve havaleli yükler, değerli madenlerdir. Tekstil hammaddeleri ise genel yükler grubunda değerlendirilir. Doğru cevap B'dir.

Tanker gemiler ile limanlara gelen sıvı dökme yükler genellikle tank adı verilen sıvı madde depolarına konulmakta, diğer taşıma türler ile buralardan alınarak hedef noktalara sevk edilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Terminaller, yük taşımacılığı faaliyetleri ile ilgili olarak yüklerin elleçlendiği, farklı lokasyonlardan gelen ya da farklı lokasyonlara sevk edilecek yüklerin gruplandırıldığı, konsolide edildiği ya da ihtiyaca göre ayrıştırıldığı mekanlar olarak tanımlanabilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Kule istifleyiciler, dar koridor alanlarında dar koridor istifleme araçlarının kabiliyetine sahip olmakla birlikte, yüksek irtifada istifleme çözümleri geliştirebilen, ek olarak kısa mesafe taşıma yapılabilen istifleme araçları olarak tanımlanabilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Kapalı mekânlarda kullanılan ekipmanlar, genellikle depo ve antrepo gibi kapalı alanlarda istifleme vb. amaçlara yönelik olarak faaliyet göstermektedirler. Depo içerisinde kullanılan forkliftler, reach trucklar, dar koridor istifleme araçları vb. ekipmanlar bunlara örnek olarak verilebilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Hareketli liman vinçleri denizyolu taşımacılığında en yoğun kullanılan vinçlerden birisidir. Diğer vinçlerden farklı olarak kendi çevresinde 360° dönebilme kabiliyetine sahip bir elleçleme ekipmanıdır. Buna karsılık diğer vnç türlerine göre operasyonel düzeyde yavaş br vinç türüdür. Özellikle yükü alabilmek için yapmış olduğu kendi çevresindeki manevralar elleçleme süreçlerinde son derece önem arz edecek seklde zaman kaybına yol açabilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Başrepartitör; hareket müdürlüklerinde, bölgesi içerisinde yük taşımaları ile ilgili olarak vagon ve tren planlaması gibi faaliyetleri yerine getiren, hareket müdürü ve hareket müdür yardımcısına karşı sorumlu olan görevliyi ifade etmektedir. Doğru cevap B'dir.

Operasyon departmanı işletmenin asli görevleri ve faaliyet alanı ile ilgili hizmet üreten ve bu hizmetin süreçlerini planlayan birimdir. Operasyon departmanı taşıma işlerinin planlanması, organize edilmesi ve yönetilmesi ile ilgili faaliyetleri yerine getirmektedir. Operasyon biriminin işi müşteriden pazarlama departmanı aracılığı ile iş emrinin alınması ile başlamakta, taşımanın yapılması ile sona ermektedir. Doğru cevap D'dir.

Fiziksel özelliklerine göre yüklerin sınıflandırılması, yüklerin taşıma operasyonuna konu oldukları halleri çerçevesinde gruplandırılmaları anlamına gelmektedir. Dolayısıyla yüklerin birim anlamda biçimleri bu tür bir sınıflandırmada dikkate alınan bir kavram olmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Dökme yükler ise seçilecek tasıma türüne göre operasyonda kullanılacak bir tasıma kabında bütünsel olarak tasınan, herhangi bir biçimde ambalajlanmamış ve birimleştirilmemiş yükleri ifade etmektedir. Doğru cevap C'dir.

Kimyasal maddeler tüm taşıma türleri için belirli standartlara sahip tasıma araç ve kaplarında taşınmaktadırlar. Deniz yolunda genellikle kimyasal madde tankerleri kullanılırken, karayolu taşımacılığında silobas adı verilen araçlarla, demiryolu taşımacılığında ise Z tipi sarnıç vagonlar ile taşınabilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Lojistik Memuru: Lojistik müdürü ile şefine karşı sorumlu olarak yükleme boşaltma işlemlerini takip eden ve işlemlerini yapan görevliye lojistik memuru denir. Doğru cevap E'dir.

Endüstriyel özellikleri çerçevesinde yükler, üretildikleri ya da kullanıldıkları endüstrilere göre sınıflandırılabilmektedir. Bu tür yükler ürün niteliğinde olabileceği gibi, hammadde ya da yarı mamul biçiminde de olabilmektedir. Bu doğrultuda taşınan yükler, tekstil ürünleri, otomotiv ürünleri, gıda ürünleri, inşaat ürünleri vb. isimlerle adlandırılabilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Özel yükler grubu içerisinde yer alan yük alt grupları aşağıda gösterildiği biçimde sınıflandırılabilmektedir:
• Tehlikeli yükler (maddeler)
• Bozulabilir ve çürüyebilir maddeler (gıda vb.)
• Canlı hayvanlar
• Ağır ve havaleli yükler
• Değeri madenler (altın, gümüş vb.)

Endüstriyel özellikleri çerçevesinde yükler, üretildikleri ya da kullanıldıkları endüstrilere  göre sınıflandırılabilmektedir. Bu doğrultuda taşınan yükler, tekstil ürünleri, otomotiv ürünleri, gıda ürünleri, inşaat ürünleri vb. isimlerle adlandırılabilmektedir. Bu yaklaşımla her bir sınıfın üretildiği ya da işlem gördüğü endüstrilerin özellikleri çerçevesinde bir takım lojistik gereksinimlere ve taşımacılık ile ilgili farklı koşullara ihtiyaç duymaları söz konusu olabilmektedir. Her bir ürün, hammadde ya da yarı mamul grubunun yer aldığı yük sınıfı farklı uygulamalara sahip olabilmektedir. Örnek olarak tekstil ürünlerinin büyük bir bölümü askılı taşıma araçlarında taşınırken, gıda ürünleri frigorifik (ısı kontrollü) araçlarla taşınabilmektedir.

Ro-Ro limanları, kombine taşımacılıkta kullanılan ve Ro-Ro gemisi olarak adlandırılan gemi türlerinde taşınan taşıma kapları ve lastik tekerlekli karayolu araçlarının elleçlendiği
limanlardır. Diğer liman türlerinden farklı olarak vinç vb. elleçleme ekipmanları bu tür limanlarda kullanılmamaktadır.

Kapalı mekânlarda kullanılan ekipmanlar, genellikle depo ve antrepo gibi kapalı alanlarda istifleme vb. amaçlara yönelik olarak faaliyet göstermektedirler. Depo içerisinde kullanılan forkliftler, reach trucklar, dar koridor istifleme araçları vb. ekipmanlar bunlara örnek olarak verilebilmektedir.

Açık saha elleçleme ekipmanları; limanlar, terminaller vb. lokasyonlarda kullanılan yük kaldırma ve indirme kapasitesine sahip, elleçleme ve istifleme araçlarıdır. Bu tür ekipmanlar çok fazla sayıda tür ve çeşide sahiptir. Bunlar arasında köprülü vinçler (dockside cranes), konteyner vinçleri (portainer cranes), raylı vinçler (gantry cranes), mobil liman vinçleri (mobile harbour cranes) tipi ağır nitelikte araçlar yer almaktadır. Ek olarak, liman  sahası içerisinde elleçleme ve kısa mesafe taşıma operasyonlarında kullanılan lastik tekerlekli vinçler (rubber tyred cranes), raylı mobil vinçler (rail-mounted gantry cranes), yüklü konteyner taşıyıcı (loaded container handlers), konteyner istifleme araçları (container reach stackers), saha içi taşıyıcılar (straddle carriers) gibi araçlar da açık saha elleçleme ekipmanları arasında sayılabilmektedir.