ULAŞTIRMA SİSTEMLERİ VE YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 8

Seferin genel özelliklerinden önemli ölçüde etkilenen ve taşınan yükün ağırlığı, kullanılan aracın tipi, özelliği ve yaşı, seçilen güzergâh ile dışsal koşullar tarafından şekillendirilen maliyet kalemi yakıt (enerji) maliyetidir.

Uluslararası demiryolu taşımacılı- ğında taşıma ücreti TEA tarifesi çerçevesinde taşınacak eşyanın birinci ya da ikinci sınıf olmasına göre taşınacak eşyanın ton cinsinden ağırlığı ile taşıma mesafesi dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Taşıma ücreti hesaplamada eşyanın her yüz kilogram için değeri dikkate alınmakta ağırlık açısından içerisinde yer aldığı tonaj sınıfının birim değeri ile çarpılarak taşıma ücreti saptanmaktadır.

Güzergâh maliyetleri çoğunlukla uluslararası karayolu taşımacılığında söz konusu olan bir maliyet kalemidir. Sınır geçişleri diğer taşıma türlerinde olmadığı ya da son derece sınırlı olmasından dolayı karayolu taşımacılığı dışındaki diğer taşıma türlerinde bu maliyet görülmemektedir.

Tüm taşıma türleri için geçerli olan, liman, terminal ve saha maliyetleri taşıma operasyonlarında gereksinim duyulan istifleme ve diğer lojistik faaliyetlerin gerçekleşebilmesi için kullanılan mekânlar ve bu mekânlarda aldıkları farklı türden hizmetler için katlanmak durumunda olduğu maliyetlerdir. Taşıma operatörleri aldıkları bu hizmet karşılığında ödedikleri bedelleri taşımaya konu olan yük miktarına bölerek taşıma maliyetine yansıtmaktadırlar.

Demiryolu taşımacılığında manipülasyon, eşyanın ambalajının açılması, numune alınması, taşıma kabının temizlenmesi, yeniden paketleme, şilingleme, etiketleme vb. faaliyetlerin genel adı olarak nitelendirilmektedir. Taşımacı bu tür işlemler için manipülasyon ücreti adı altında bir ücret talep etmektedir. Yapılacak işlem türüne göre ücretlendirme farklı birimler değerlendirmeye alınarak gerçekleştirilmektedir.

Karayolu eşya taşımacılığı, ücret karşılığında eşyanın bir yerden diğer bir yere taşınmasını karayolu ile
sağlayan ve taşımacı ile gönderici arasında bir sözleşme yapılmasını gerektiren bir taşıma şekli olarak tanımlanmaktadır. Bu tanıma göre kara yolu taşımacılığının dört temel boyutu vardır;

• Karayolu ile taşınacak yükün mevcut olması,
• Bir taşımacı tarafından taşıma işinin üstlenilmesi,
• Taşımanın bir bedel karşılığı olması,
• Taşıma türü olarak karayolu taşımacılığının belirlenmesidir.

Taşıma talebine etki eden faktörler;

Doğru cevap E şıkkıdır.

işletmelerin faaliyette bulundukları pazarın haricinde kalan yurtiçi ve uluslararası pazarlara yönelmelerinin başlangıç süreci ve anahtarı pazarlama faaliyetleridir ve doğru cevap A şıkkıdır.

orta düzeyde prestij sağlayan ve sağlayacakları iş hacmi nedeniyle yüksek ciro yapılmasına olanak sağlayacak müşterilere B grubu müşteriler denir ve doğru cevap B şıkkıdır.

pazarlama sürecinin en önemli adımı potansiyel müşterilerle temas sağlanması olup doğru yanıt C olmaktadır.

ürün taşıma türü taşımaya konu olacak ürünlere ilişkin bilgi ve veri toplama süreçlerinde sorulması gereken sorulardan birisi değildir. doğru yanıt E seçeneğidir.

iş emrine ilişkin bilgiler ön istihbarat sürecinde edinilmesi gereken bilgilerden birisi değildir ve doğru cevap D'dir.

taşıma güzergahı taşıma türünün seçimine etki eden faktörlerden birisi değildir ve doğru yanıt E şıkkı olmaktadır.

yüklemenin yapılacağı süreçten başlayarak taşımanın tamamlandığı ve teslimin gerçekleştirildiği sürece kadar olan tüm prosesleri kapsamayan olabildiğince ayrıntılı direktifler bütününe iş emri denir ve doğru yanıt D seçeneğidir.

taşınan yüklerin daha küçük formlarla taşıma operasyonuna konu olduğu ve kargoların çoğunlukla aracı işletmeler tarafından gönderenin istediği lokasyondan teslim alındığı taşıma türüne havayolu taşımacılığı denir ve doğru yanıt C seçeneğidir.

farklı gönderenlere ait olan parça yüklerin aynı vagona yüklenebildiği parsiyel nitelikteki taşımalara mesajeri taşımalar denir ve doğru cevap B seçeneğidir.

operasyonun tamamlanması dosyanın kapatılması ile son bulmaktadır. doğru cevap ise A olmaktadır.

Ulaştırma ya da diğer ismiyle taşımacılık ekonomisi insanların ve yüklerin en ekonomik koşullarla taşınması olarak tanımlanabilmektedir.

Kıt kaynaklar çerçevesinde başlangıç ve bitiş noktaları arasında yapılacak taşıma faa­liyetinin en etkin ve verimli bir biçimde gerçekleştirilebilmesi için önceden belirlenecek makro ve mikro düzeyde önlemleri de içermesi soncunda ilişkili diğer alanlarda olduğu gibi ulaştırma ekonomisinin en gözde kavramlarının başında optimizasyon kavramı gel­mektedir. Özet olarak ulaştırma ekonomisi mevcut kaynaklar ile gereksinimlerinin opti­mize edilmesi şeklinde de tanımlanabilmektedir.

Taşımacılık ve lojistik süreçlerde operasyon kavramı, işletmenin faaliyete başlama öncesi süreçlerden başlayarak, faaliyetin tamamlandığı aşamaya kadar devam eden döngüsel bir süreç olarak tanımlanabilmektedir. Bu yönüyle taşımacılık ve lojistik kavramları operasyonel düzeyde birçok ortak noktaya sahiptir. Küreselleşen dünyada mal ve hizmet üretiminin de küresel bir nitelik kazanması işletmelerin ulusal pazarlar dışında arayışa girmelerine yol açmış, taşımacılık kavramı lojistik ve tedarik zinciri yönetimi kavramları ile daha fazla ilişkili hale gelmiştir.