UÇUŞ HAREKAT

Uçuş harekât uzmanı çalışma ortamı içinde bir çok personelle iletişim halinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Bunlar;
Pilotlar, Hava trafik kontrolörleri, Diğer uçuş harekât uzmanları, Yöneticiler, İstasyon personeli, Meteoroloji personeli, Uçak bakım personeli, Yükleme planlayıcıları, Ekip planlama personeli, Tarife planlama personeli, Haberleşme sistemleri ve diğer ilgili personel, Uçuş planlama sistemi ve diğer ilgili personeldir.

Uçuş harekât uzmanı için durumsal farkındalıkta sorulması gereken sorular şunlardır:

Uluslararası olarak uyulması gerekli temel mevzuat ve dokümanlar: 7.12.1944 tarihinde akit ve imza edilmiş olan Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesi ve Annex-17 (Şikago), Hava Taşımalarında Bazı Suç ve Diğer Eylemlerin Önlenmesine Dair Sözleşme (Tokyo-1963), Uçakların Yasadışı Olarak Ele Geçirilmesinin Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Sözleşme (Lahey-1970), Sivil Havacılığın Güvenliğine Karşı Kanun dışı Eylemlerin Önlenmesine Dair Sözleşme (Montreal-1971), Uluslararası Sivil Havacılığa Hizmet Veren Havalimanlarında Kanun dışı Şiddet Olaylarının Önlenmesine İlişkin Protokol (Montreal Ek-1988), Gayri Kanuni Eylemlere Karşı Sivil Havacılığı Koruma ve Güvenlik Talimatı (ICAO Dokümanı 8973), Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC, Güvenlik Doc.30), İkili Hava Ulaştırma Anlaşmaları.

Transfer yolcu: Transfer yolcular bir uçaktan diğer bir uçağa doğrudan alınan  yolculardır.

Havaalanları Güvenlik Alarm Durumu Planları, yetkili otoriteler tarafından hazırlanır ve onaylanıp yürürlüğe girer. Genel olarak güvenlik seviyeleri ve içeriği aşağıdaki gibidir:Beyaz (Durağan): Ulusal standartlar uygulanır. Sarı (Belirgin risk düzeyi): Kritik noktalarda izleme görevleri artırılır. Turuncu (Yüksek risk seviyesi): Güvenlik birimleri arasındaki koordinasyon kontrol edilir. Halka açık yerlerde tedbirler üst seviyede alınır. Kırmızı (Ciddi tehdit seviyesi): Özel eğitimli birimler ve acil durum ekipleri alarmda bekletilir. Hükümet ve kamu tesisleri geçici olarak kapatılabilir.

Annex 17’ye göre üye devletler, yolcu, uçucu personel, yer personeli ve halkın yasa dışı müdahalelere karşı korunmasından sorumlu tutulmaktadır. Yine üye her devlet güvenlik süreçlerindeki uygulamaların havacılık sektörünü diğer taşıma sistemlerinden ayıran hız ve konforuna engel teşkil etmeyecek şekilde düzenlemekle sorumludur.

Yolcu beraberinde kabinde taşınması kısıtlamaya tabi maddeler;

INAD yolcu; geçersiz pasaport, vize veya pasaport ya da vizenin hiç olmaması gibi nedenlerden dolayı bazen de sakıncalı bulunan başka bir nedenden dolayı yolcunun ülkeye girişi uygun bulunmayarak giriş izni verilmeyen yolculardır.

Hata yönetim teknikler, yapılan eylemlerde başarıyı yakalamak için kullanılır. Uçuçu ekipler için uçuş emniyet modeli aşağıdaki gibi olabilir:Oluşabilecek durumlara karşı hazır olma; mevcut ortam, planlama, uygulama ve yorumlama; karar verme; hata yönetimi ve uçuş emniyeti

Çalışma ortamı, durumsal farkındalık, durumsal farkındalığın kaybı, iletişim, soruşturma, çatışma ve anlaşmazlık, radyo haberleşmesi, kaynak kullanım bilgisi, iş yükü yönetimi, etkili karar verme DKY'nin temel konularını oluşturmaktadır.

Havacılıkta insan unsuru, sistemin esnek, uyarlanabilir ve değerli bir parçasıdır. Aynı zamanda oluşan durumlara karşı performansı etkileyen en savunmasız bölümdür. Yıllar boyunca yaşanan uçak kazalarının çoğunun sebebinin insan hatası olması, havacılıkta insan faktörünün önemini daha iyi açıklamaktadır.

Bu yöntem uçucu ekipler için olduğu kadar uçuş harekât uzmanları için de kullanılabilir. Kimsenin bu ve buna benzer modelleri ezberlemesi beklenemez. Bu model sadece uçuş öncesi brifingi veya uçuş sonrası brifingi esnasında yaşanabilecek veya yaşanmış olayların irdelenmesi için kullanılır ve asıl hedef uçuş emniyetidir.

Ortaya çıkan problemden kimin sorumlu olduğu konusu "mevcut ortam-planlama-uygulama-yorumlama/değiştirme" süreci içerisinde öncelikli olarak ele alınan bir sorun ya da soru değildir.

Yer hizmetleri ve kabin görevlileri Reason modelinin uçuş harekat uygulamasında bir hatayı temsil etmezler.

Emniyet, havacılıkta olabilecek muhtemel hadise ve kazaları meydana gelmeden önlemek için yapılan faaliyetlerin tamamıdır. Bu anlamda, havacılıkta "emniyet" ve "güvenlik" kavramları birbirine karıştırılabilmektedir.

Havaalanında bir yolcunun arama ve tarama işleminden geçirilmesi bir güvenlik uygulamasıdır. Diğer uygulamalar emniyet uygulamaları olarak değerlendirilmektedir.

Millî Sivil Havacılık Güvenlik Programı'nda (MSHGP) belirtilen görev ve hizmetlerin yürütülmesinden İçişleri ve Ulaştırma Bakanlıkları sorumludur.

Pist, apron ve taksi yolları hava tarafı olarak tanımlanan bölüme ait iken; otoparklar ve toplu taşıma istasyonları kara tarafı olarak tanımlanan bölüme aittir.

Inadmissible (INAD) yolcular, yukarıda bahsedilen nedenlerden ötürü ülkeye girişine müsaade edilmeyen ve geri gönderilen yolculardır.

Kaptan pilot, uçuş esnasında bir suç işlendiği zaman gerekli delillerin toplanması ve emniyet altına alınmasından sorumlu kişidir.