UÇUŞ HAREKAT

1-IATA, ICAO’nun bilgisinde bir çalışma grubu vasıtasıyla Amerika Birleşik Devletleri taşımacılık dairesi’nin kurallarını göz önüne alarak 1 Ocak 1956’da kendi kurallarını oluşturmuştur.

2-kaptan pilot uçağa yüklenen tehlikeli maddeler hakkında uçuş harekât uzmanı tarafından bilgilendirilmelidir.

Doğru cevap A’dır.

Doğru cevap E’dir.

• Gerekli işaretlemeler paketin üzerinde doğru yerlerde bulunmalıdır ve gerekli kalite ve özellikte olmalıdır.

• UN paketlere ait özel işaretlemeler (UN 4G/Y145/S/04NL/VL823 vb.) belirtilmelidir.

• Gönderiyle ilgisi olmayan işaretlemeler çıkartılmalı veya yok edilmelidir.

• Paketler kabule sunulduğunda tüm gerekli işaretlemelerin yapılmış olması gerekmektedir.

• Eğer paket işaretleme kuralları gereğince net veya brüt ağırlık işaretlemesinin yapılması gerekiyorsa, işaretlemenin UN numarası ve uygun gönderi adının yanına yazılması gerekmektedir.

• Paket üzerinde yer alan UN paket işaretlemeleri diğer işaret ve etiketlerden farklı yüzeyde yer alabilir. İki çeşit işaretleme vardır:

• Gönderinin özelliğini belirtmek için kullanılan işaretleme: Her bir tehlikeli madde paketi, uygun gönderi adı, UN veya ID numarası, göndericiyle alıcı adı ve adresini içermelidir (IATA DGR 7.1.5.1 (a), (b)).

• UN tipi paket kullanıldığında paket üzerinde, paket tasarımı ve özelliklerin yer aldığı işaretlemeler bulunmalıdır.

• Eğer paket ölçüleri yeterliyse, etiketler aynı yüzeyde ve “uygun gönderi adının” yanında olmalıdır.

• Etiketlerin gönderici veya alıcı adresinin yanında bulunması önerilir.

• Yan risk etiketleri, ana risk etiketinin yanında olmalıdır.

• “Cargo Aircraft Only” etiketi bulunması gereken paketlerde, CAO etiketinin risk etiketleriyle aynı yüzeyde bulunması gerekmektedir.

• “Taşıma yön etiketi” (This Way Up) kullanıldığında, paket üzerinde en az iki tane yer alması gerekmektedir.“This Way Up” etiketi karşılıklı yüzeylere gelecek şekilde yapıştırılmalı ve etikette yer alan okların doğru yönü göstermesi gerekmektedir.

• Etiketler paketler üzerine birbirini örtmeyecek şekilde yapıştırılmalıdır.

• Sınıf A: Bagaj ve eşya dolaplarıdır. Herhangi bir yangın detektörüne veya otomatik söndürme sistemine ihtiyaç yoktur, çünkü mürettebat tarafından gerekli müdahale yapılabilir. Aşağıdaki özelliklere sahiptir:

• Ateş oluşumunu, ekibin görev yerinden kolayca fark edebileceği,

• Uçuşta, her bölümüne kolayca erişimin sağlanabileceği kompartımandır

• Pilot kabininde yer alan uçucu ekibin görev yerinden ikazı görebileceği, duman veya yangın detektör sisteminin bulunduğu,

• Kompartımana doğru veya kompartıman içinde hava akışı oluşturan havalandırma sisteminin kapatılabileceği ve ekibin uçuş kompartımanından kontrol edebileceği,

• Zararlı miktarda duman, alev veya zehirli gazları ekip üyeleri tarafından kullanılan kompartımanlardan uzak tutacak yapıda,

• Gerekli ekip acil çıkışları herhangi bir kargo yükleme durumunda kolay ulaşılabilir olan kompartımandır.

Uçuş ekibi için acil durum kontrol listesini ICAO Acil Durum Kılavuzu (kırmızı kitap) aşağıdaki şekilde detaylandırmıştır: Uçuş esnasında;

• Yangın ve duman durumunda uçaklarda uygulanan acil durum prosedürleri takip edilmeli,

• “Sigara İçilmez” uyarısı yakılmalı,

• En kısa zamanda iniş düşünülmeli,

• Gerekli olmadığı düşünülen güç kaynakları kapatılmalı,

• Duman, yangın, buhar kaynağı belirlenmeli,

• Yolcu kabinindeki tehlikeli madde olayı için kabin ekibi kontrol listesine bakılmalı ve kabin ve uçuş ekibi koordinasyonu sağlanmalı,

• Acil durum eğitim kodları belirlenmeli,

• Olaya müdahale edebilmek için uçak acil durum eğitim kodları kılavuz olarak kullanılmalı,

• Eğer durum müsaitse, ATC taşınan tehlikeli maddeler hakkında haberdar edilmelidir.

• İlk olarak en kısa sürede amire haber verilmeli ve uzman yardımı alınmalı,

• Tehlikeli maddelerin tanımlanması (güvenli olduğu sürece) yapılmalı,

• Güvenliyse paket diğer paket veya mallardan yalıtılmalı,

• Paketin içeriğiyle temastan kaçınılmalı,

• Eğer paket içeriğiyle temas olursa;

• Bol suyla vücudun temas edilen bölümü çok iyi bir şekilde yıkanmalı,

• Bulaşma olan kıyafet çıkartılmalı,

• El, göz, ağız ve burundan uzak tutulmalı,

• Sağlık yardımı alınmalıdır.

• Olay yerinde bulunan kişiler, isimleri not edilene kadar olay yerinden ayrılmamalıdır.

Havayolu taşıması esnasında her şart altında (normal taşıma şartları da dâhil);

• Patlamaya yatkın,

• Tehlikeli bir şekilde reaksiyona girebilecek,

• Ateş veya tehlikeli oranda sıcaklık oluşturan,

• Tehlikeli derecede zehirli gaz yayan,

• Aşındırıcı olan,

• Yanıcı gaz veya buhar yayan maddeler

taşımaya kabul edilmemelidir

• Alkollü içecekler,

• Radyoaktif özelliğe sahip olmayan ilaçlar ya da parfümler (spreyler dâhil),

• Hidrokarbon gaz içeren bigudiler,

• Kuru buz,

• Kibritler veya çakmaklar (kişi üzerinde bulundurulması şartıyla),

• Küçük karbondioksit ve oksijen gazı tüpleri ve

• Klinik termometrelerdir.

• Kısım 2.1 Yanıcı Gazlar (RFG): Belirli oranda havayla karıştırıldığında yanıcı hâle gelmektedir (bütan, hidrojen, propan).

• Kısım 2.2 Yanıcı ve Zehirli Olmayan Gazlar (RNG, RCL): Yanma ve zehirleme özellikleri yoktur (karbondioksit, neon, sıvılaştırılmış nitrojen).

• Kısım 2.3 Zehirli Gazlar (RPG): İnsanlara zehirli ya da aşındırıcı etkisi olan veya sağlığını riske atabilecek gazlardır. Birçok zehirli gazın havayoluyla taşınması yasaktır.