UÇUŞ HAREKAT

Ulaştırma sistemlerinin tümünde en başta gelen kural şüphesiz ki emniyettir. Başarılı olmanın degişmez ölçüsü olan emniyet aynı zamanda sistem içinde görev alan bütün çalışanların birinci sorumluluğudur. Doğru cevap A'dır.

Hava taşımacılı yapan kuruluşların hedefi, yolculara mümkün olduğunca en mükemmel hizmeti vermektir. Bunun için bir takım ilkelere riayet etmektedirler. Güvenlik kurallarını bilmek ve bunları görevinde uygulamak genel hizmet ilkelerinden biri olarak kabul edilmektedirler. Doğru cevap E'dir.

Şikago Konvansiyonu, ICAO’nun kuruluşu ve anlaşma ekleri (Annex: Minimum standartlar ve tavsiye edilen usuller) ile havacılıkta top yekün standartlaşma sağlanmaya çalışılmış bir konvansiyon olmuş ve sonraki süreçte ICAO kurulmuştur. Doğru E'dir.

1963 yılında Tokyo’da yapılan toplantıda ülkeler, uçağın içinde işlenen suçlar ve diğer fiillerle ilgili güvenlik kararları almışlardır. Bu anlaşma uçakta suç işleme ve bunlara karşı taraf ülkelerin (anlaşmayı imzalayan ülkeler) yükümlülüklerini ayrıntılı şekilde düzenleyen 7 bölümden oluşmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Lahey Konvansiyonu “Uçakların Kanun Dışı Yollarla Ele Geçirilmesinin Önlenmesi Hakkında Sözleşme” olarak bilinmektedir. Bu sözleşmeye taraf olan devletler, 31 Aralık 1970 yılında Lahey’de toplanarak uçuş halindeki uçağı veya kontrolünü, ele geçirme şeklindeki kanunsuz fiillerin can ve mal emniyetini tehlikeye düşürdüğünü, havayolu faaliyetlerini ciddi olarak etkilediğini ve dünyadaki insanların sivil havacılık güvenliğine karşı itimadını zayıflattığını ifade etmişlerdir. Doğru cevap C'dir.

ICAO’nun amaçları; uluslararası sivil havacılığın, dünya çapında, güvenli ve düzenli bir şekilde gelişiminin sağlanması; hava aracı tasarımının ve barış amaçlı işletilmesinin teşvik edilmesi, uluslararası sivil havacılık için havayolları, havaalanları ve uçuş kullanım kolaylıklarının gelişiminin teşvik edilmesi; insanların güvenli, düzenli ve ekonomik hava ulaşımı ihtiyaçlarının karşılanması; haksız rekabet nedeni ile oluşacak sorunların önlenmesi, üye ülkelerin haklarına saygı gösterilmesi; üyeler arasında ayrımcılığın önlenmesi; uluslararası uçuş güvenliğinin arttırılması şeklinde sıralanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Annex-1 personel lisanslandırma esasları; Annex-2 havacılık kuralları; Annex-3 uluslararası hava seyrüseferleri için meteoroloji hizmetleri; Annex-4 havacılık haritaları; Annex-7 hava aracı tescil işareti ve milliyeti ile ilgilidir. Doğru cevap E'dir.

JAA (Joint Aviation Authorities) 70’li yıllarda Airbus’ın kurulmasıyla birlikte uçuşa elverişlilik amaçlı kurulmuş Avrupa merkezli bir örgüttür. Baslangıçta FAA kurallarından
yararlanılmıştır. Bu kurallar gözden geçirilip Avrupa koşullarına uyarlanarak JAR adı verilen kurallar ortaya çıkmıştır. Doğru cevap B'dir.

Notlar ve Ayrıntılar (Remarks And Exceptıons): Uçağı arızalı sisitem, komponent
veya ekipmanlarla sefer verebilmek için yapılması gerekli işlemlerin açıklandığı bölümdür. Süreler, kategorilerle tanımlı değil ise uçus saati, iniş sayısı, devirle tanımlanmış tamir süreleri verilmektedir. Doğru cavap A'dır.

MMEL’de arızaların giderilmesi için gerekli arıza giderme zaman aralıkları tanımlıdır. Bu
zaman aralıkları kategorilere ayrılmıştır. Category B, 3 takvim günüdür. Doğru cevap B'dir.

Bir uçuş harekâtında, uyguladığımız uçuş işletme ilkelerini beş başlık altında toplayabiliriz. Bunlar;
• Uçuş emniyeti,
• Tarifede etkinlik,
• Yolcu konforu,
• Ekonomiklik,
• Genel hizmet ilkeleridir

İlk hava seyrüsefer anlaşması 15 Ağustos 1913 tarihinde Almanya ile Fransa arasında yapılmıştır.

Paris Anlaşması, 13 Ekim 1919’da Paris’te Barış Konferansı’nda kurulan özel bir komisyon tarafından hazırlanmıştır. Anlaşma 27 devlet tarafından imzalanmış ve 11 Temmuz 1922’de yürürlüğe girmiştir. Bütün devletler tarafından kabul görmeyen bu sözleşmeyi 1926 yılında Madrid Anlaşması izlemiştir. Ana hatlarıyla Paris Anlaşması’nı andıran bu düzenlemeyle devletler, yakın ekonomik ilişkiler
içerisinde bulunan devletlerle anlaşmalar imzalayarak hava ulaşımını üzenlemeyi tercih etmişlerdir. Paris Anlaşması ve 1. Dünya Savaşı’ndaki savaş tecrübesi müttefik devletlerin hava sahası hâkimiyeti sorununda farklı bir bakış açısında birleşmelerini sağlamıştır.

Varşova Anlaşması 1929 yılında imzalanmıştır. Bu anlaşma, 1925 yılında Paris’te toplanan Birinci Uluslararası Hava Hukuku Konferansı’nın kurduğu Hava Hukuku Uzmanları Teknik Komitesi’nin hazırlamış olduğu tasarıya dayandırılmıştır. 12 Ekim 1929’da yapılan toplantı sonunda düzenlenen Varşova Anlaşması’nı 30 ülke imzalamış ve 1933’de yürürlüğe girmiştir. Daha sonraki yıllarda imzalayan ülke sayısı 108’e çıkmıştır. Uluslararası hava taşımacılığı üzerine hazırlanmış ilk detaylı sözleşme olup, 1955’de La Haye Protokolü ile bazı maddeleri değişikliğe uğramıştır. Bu anlaşmayla sivil hava taşımacılığı ve bunun getirdiği sorumluluklarla, taşıyanın hak ve borçları belirlenmiş, uluslararası boyutlarda
ortak hukuki kurallar getirilmesi amaçlanmıştır.

Roma Anlaşması uçak operasyonundan kaynaklanan hasar ve yaralanma durumunda işletmeci ve pilotların yerdeki üçüncü kişi ve eşyalara karşı sorumluluklarının çerçevesini çizen bir konvansiyondur. İşleticinin sorumluluğu ilk önce 1933 tarihinde Roma’da kabul edilen bir konvansiyonda (Roma 1. Sorumluluk Konvansiyonu) düzenlenmiştir. Ancak konvansiyon çok az sayıda devlet tarafından imzalanması nedeniyle önemini kaybetmiştir. Bunun üzerine, ICAO tarafından tekrar ele alınmış ve 1952 tarihinde Roma’da toplanan 5. Hava Hukuku Konferansı’nda, Roma 2. Sorumluluk Konvansiyonu olarak anlaşma
kabul edilmiştir. 1952 tarihli Konvansiyonda, işletenin sorumluluğu kusursuz ve sınırlı sorumluluktur.

1963 yılında Tokyo’da yapılan toplantıda ülkeler, uçağın içinde işlenen suçlar ve diğer fiillerle ilgili güvenlik kararları almışlardır. Bu anlaşma uçakta suç işleme ve bunlara karşı taraf ülkelerin (anlaşmayı imzalayan ülkeler) yükümlülüklerini ayrıntılı şekilde düzenleyen 7 bölümden oluşmaktadır. Anlaşmanın kapsamı bölümünde 1.Madde’de konvansiyonun hangi suçlara uygulanacağı tarif edilmiştir.

Lahey Konvansiyonu “Uçakların Kanun Dışı Yollarla Ele Geçirilmesinin Önlenmesi Hakkında Sözleşme” olarak bilinmektedir. Bu sözleşmeye taraf olan devletler, 31 Aralık 1970 yılında Lahey’de toplanarak uçuş halindeki uçağı veya kontrolünü, ele geçirme şeklindeki kanunsuz fiillerin can ve mal emniyetini tehlikeye düşürdüğünü, havayolu faaliyetini ciddi olarak etkilediğini ve dünyadaki insanların sivil havacılık güvenliğine karşı itimadını zayıflattığını ifade etmişlerdir. Bu gibi eylemlerin tekrarına mani olmak amacı ile suçluların cezalandırılmaları için uygun tedbirlerin alınmasına acil ihtiyaç olduğu düşünülerek bu konuda önemli kararlar almışlardır.

Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO: International Civil Aviaition Oganization), 4 Nisan 1947’de Birleşmiş Milletlerin kuruluş kararnamesinin 57. maddesine dayanarak Şikago Konvansiyonu’na katılan 26 ülkenin imzaları ile kurulmuştur. Ekim 1947’de Birleşmiş Milletlerin yasal havacılık organı olarak kabul edilmiştir. Merkezi Kanada’nın Montreal şehrindedir. ICAO’ya üye olmak için BM’nin üyesi olmak veya üyelik söz konusu değilse BM’den onay almak yeterlidir.

Uçaktaki Miktar (Number Installed): Sistem komponent veya ekipmandan uçakta
kaç adet takılı olduğunu gösterir.

ICAO kuralları ANNEX olarak ifade edilen aşağıdaki 19 Ek dokümanda ayrıntılı bir
şekilde açıklanmıştır ve bu kurallara uyulması zorunludur.
Annex-1 Personel Lisanslandırma Esasları
Annex-2 Havacılık Kuralları
Annex-3 Uluslararası Hava Seyrüseferleri için Meteoroloji Hizmetleri
Annex-4 Havacılık Haritaları
Annex-5 Hava ve Yer Operasyonlarında Kullanılan Ölçü Birimleri
Annex-6 Hava Aracı İşletmeciliği
Annex-7 Hava Aracı Tescil İşareti ve Milliyeti
Annex-8 Hava Araçlarının Uçuşa Elverişlilikleri
Annex-9 Kolaylıklar
Annex-10 Haberleşme
Annex-11 Hava Trafik Hizmetleri
Annex-12 Arama ve Kurtarma
Annex-13 Hava Aracı Kaza Kırım ve İnceleme Esasları
Annex-14 Havaalanları
Annex-15 Havacılık Bilgi Hizmetleri
Annex-16 Çevre Koruma
Annex-17 Güvenlik
Annex-18 Tehlikeli Maddelerin Havadan Emniyetle Taşınması
Annex-19 Emniyet Yönetim Sistemi